ATM hizmeti veren tüm bankaları kapsayan ‘Ortak ATM Sistemi’ başlıyor. Sistem tüketici için büyük kolaylık getiriyor. Ancak ‘10 lira çekimde 4 lira ücret’ gibi şikâyet konularında yenilik yok. Hangi bankanın daha az aldığını bilen tüketici daha az ücret ödeyecek.
1 Ekim’de, ATM hizmeti veren bütün bankaların (toplam 26 banka) ATM’leri ortak kullanıma açılıyor. Tüketici her yerde kendi bankasının ATM’sini bulmak sorunundan kurtulacak ve hangi bankaya ait olursa olsun en yakın ATM’den para çekebilecek. Daha önce ‘Altın Nokta’ ve ‘Ortak Nokta’ gibi kısmi uygulamalar olan bankacılık sisteminde yeni durumda bütün bankalar kapsanmış olacak. Türkiye’de bulunan 22 bin 973 ATM’nin tamamı sisteme katılıyor.
Sistemin altyapısı için 2 yıl çalışan Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) Genel Müdürü Sertaç Özinal, 11 Eylül’de yapılan ilk basın toplantısında, eskiden olduğu gibi başka bankanın ATM’sinde işlem yapıldığında ücret ödeneceğini açıklamıştı. Milliyet’e yaptığı açıklamada da bu konunun bankaların kendi uygulamalarına bağlı olduğunu söyledi.
10 lira çekime 4 lira ücret
Yeni sistem bu ücretlerin miktarı, oranı konusunda bir standart getirmiyor. Mevcut sistemde başka bankanın ATM’sinden 10 lira nakit çekenden 4 lira ücret alınabiliyor. Bu rakamlar bankadan bankaya değişiyor, artıyor, azalıyor. Yeni sistemde bankaların çekim ücretlerinde yeniliğe gidip gitmeyecekleri belli değil. Konu bankalara bırakıldı. Ücretler bankadan bankaya değişeceği için tüketici diğer bankaların ATM’lerini kullanmak durumunda kaldığında hangisinin kaç lira ücret alacağını bilmiyor.
Özinal, ortak ATM kullanımının tüketiciye maliyetine ilişkin bir soru üzerine, ücretlendirmenin kartı veren banka ile müşteri arasında belirleneceğini ifade ederek, “Banka, ücretlendirme politikası ve pazarlık stratejisi doğrultusunda kart sahiplerinden belirli ücret talep edecektir veya etmeyecektir” dedi.
300 milyon dolarlık tasarruf
Türkiye’de 44 milyon kredi kartı, 61 milyon banka kartı bulunduğunu bildiren Sertaç Özinal’ın verdiği bilgiye göre bugüne kadar Türkiye’de 600 milyon dolarlık ATM yatırımı yapıldı. ATM Paylaşım Sistemi’ne geçişle birlikte:
- Mevcut 22 bin 714 ATM’nin 35 bin adet ATM kadar etkinlik gösterecek. 300 milyon dolarlık verim elde edilecek.
- 2004-2009 yılları arasında ATM işlem adetlerinde ortalama yıllık yüzde 10 artış olmuştu. ATM Paylaşım Sistemiyle birlikte işlem adedi artışının yüzde 30’a ulaşacak.
- Türkiye’de son 5 yılda 3.6 milyar kere ATM’ye gidildi.
- Her bir milyon kişiye düşen ATM sayısı 264, işlem başına nakit çekim miktarı ortalama 190 lira.
- ATM ağının yaklaşık yüzde 44’ünü Altın Nokta, yüzde 30’unu ise Ortak Nokta oluşturuyordu, kalan yüzde 26’lık pay ise bu gruplara dahil olmayan bankalara aitti.
Çekim ücretini banka belirleyecek
BKM Genel Müdürü, bir hafta sonra başlayacak ‘Ortak ATM Projesi’ni Milliyet’e anlattı. Özinal’ın sorularımıza yanıtları şöyle:
1 Ekim’de Türkiye’de hizmet veren ATM’lerin kaçında ortak kullanım yapılabilecek? Hangi bankalar ortak kullanım dışında kalıyor?
- 1 Ekim tarihi itibariyle 22 bin 973 ATM’de ortak kullanım olacak. Bu sayı sektördeki tüm ATM’leri içeriyor. ATM hizmeti veren tüm bankalar ATM Paylaşım Sistemi’ne katıldı.
Banka kartıyla bir başka bankanın ATM’sinden para çeken kişinin hesabından ücret kesilecek mi?
- Farklı banka ATM’lerinden yapılacak işlemler, her bankanın kendi belirlediği hizmet ücretlerine tabi olacak.
Kesintinin bir oranı var mı? Müşteri bilgilendirilecek mi?
- Miktarı müşterisine vermek istediği hizmet doğrultusunda banka belirleyecek. Kart ihraç eden banka bu konuda müşterisiyle iletişimde olacak.
ATM ortak kullanımında müşteri eskiden para çekebiliyordu. Şimdi hangi hizmetleri alabilecek?
- Nakit çekim ve bakiye sorgulama yapabilecek. Kullanıcılar kendilerine en yakın ATM’ye yine BKM tarafından verilecek bir hizmetle, cep telefonları ve internet üzerinden ulaşabilecek. İlerleyen zamanlarda diğer hizmetler de sunulabilecek. Bu konuda çalışmalar devam ediyor.
1 Ekim’de teknik sorunlarla karşılaşma söz konusu mu?
- Mevcut /denenmiş altyapı üzerinde gerçekleşeceği için herhangi bir sorun öngörmüyoruz.
Bankacılık sektörü ATM ortak kullanımıyla ilgili uzun vadede neyi hedefliyor?
- ATM paylaşım sisteminin sektöre ve ülke ekonomisine katkılarını şöyle özetleyebiliriz: ATM ağını genişleten sermaye yatırımları optimize edilebilecek, rekabetteki artış sunulan hizmetlerin kalitesini artıracak, işlem hacminde ve dolaylı olarak sirkülasyondaki para hacminde artış sağlanacak, daha rahat kullanılabilen ATM’lerle kayıt altındaki ekonomiye katkı sağlanacak.
Bankaların ortak kullanımdan çıkmaları söz konusu olabilir mi?
- Ortak ATM’ye katılmak banka inisiyatifine bırakılmış durumda. Tüm bankalar eşit şartlar altında sözleşme yaptı. İsteyen banka sistemden çıkabilir. Bütün bankalar, ATM ve kart sayıları ne olursa olsun programdan aynı koşullarda faydalanacak, aynı hizmeti alacak, birbirlerine aynı ücreti ödeyecekler ve giriş ücreti de ödenmeyecekler.
