Bilim / Teknoloji

Asrın deneyinde ilk safha tamam

Dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı"yla (LHC) yapılan deneyin ilk aşaması başarıyla

10 Eylül 2008 03:00

Dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı"yla (LHC) yapılan deneyin ilk aşaması başarıyla tamamlandı. Basında uzun bir süredir yer alan haberlerde deneyin dünyayı yutacak bir 'kara delik' yaratabileceği yönündeki iddiaların aksine sorunsuz biçimde gerçekleştirilen ilk safha, deneyin kalan kısmında korkulacak bir yan olmadığını gösteriyor.

Deney, 13,7 milyar yıl önce meydana geldiği düşünülen Büyük Patlama'dan hemen sonraki kainatın başlangıç şartlarını oluşturarak, maddenin sır perdesini aralayabilmeyi amaçlıyor.

Proje ekibinin lideri Lyn Evans, yer altındaki 27 metrelik tünelde protonlar harekete geçirilerek yapılan deneyin ilk safhasının tamamlandığını açıklarken, projeye katkıda bulunan bilim adamları deneyin tamamlanışını şampanya patlatarak kutladı.

Avrupa Nükleer Araştırma Kurumu (CERN) tarafından yapılan deneyde ilk ışın huzmesi için 100 milyar protonluk paketler hızlandırıcıya atıldı. Saat yönünde yapılan ilk deneyden sonra, saat yönünün tersi istikamette olacak şekilde ikinci demet devreye sokulacak ve nihayetinde iki ışın huzmesinin farklı yönlerde harekete geçirilmesiyle "büyük patlama"dan hemen sonraki koşullar yaratılmaya çalışılacak.

Bazı bilim adamlarının, protonların çarpışmasının dünyayı tehlikeye atacağını söylemelerine karşın, Stephan Hawking gibi ünlü fizikçiler, bu endişelerin yersiz ve deneylerin son derece güvenli olduğunu belirten CERN'e destek verdi.  "Karanlık madde"nin de anlaşılmasını sağlaması düşünülen projeye 80 ülkeden 5 bin kadar fizikçi ve mühendis imza attı.
LHC, Fransa-İsviçre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre altında 27 kilometrelik dairevi bir tünel olarak inşa edildi.

İlgili haberler:

Büyük patlama Dünya'nın sonu olur mu?
CERN'e mahkeme onayı
'Büyük patlama'ya geri sayım
10 soruda büyük patlama
'Deneye karşı çıkanlar fizik bile bilmiyor'