ABD'de, iki Amerikan vatandaşı, ellerindeki Türkiye'ye ait iki tarihi eseri iade etti.
Türkiye'nin Washington Kültür ve Tanıtma Müşavirliği'ne, Roma dönemine ait olduğu tahmin edilen iki tarihi eser iade edildi. Eserlerin iade edilme hikayeleri ise hayli ilginç.
Konuyla ilgili soruları yanıtlayan Washington Kültür ve Tanıtma Müşaviri Mesut Özbek, eserlerden birinin antik bir yazıtın parçası olduğunu düşündüklerini söyledi.
Bu eserle ilgili Washington eyaletinde yaşayan Mark adlı bir Amerikalı'dan e-posta aldıklarını belirten Özbek, Amerikalı'nın şunları yazdığını aktardı:
“Merhaba,
Babam, 1964-1996 yılları arasında Yalova yakınlarındaki Karamürsel Hava üssünde görev yapmıştı. Marmara Denizi gezisi sırasında bulduğu bu antik eseri ABD'ye getirmişti. Üzerindeki yazılar soluk, ama 1000-2000 yıllık olduğunu düşünüyoruz.
Babam birkaç yıl önce vefat etti ve şimdi de annemi bir bakım evine yerleştirmemiz gerekti. O nedenle Güney Carolina'daki evlerini temizlerken bu eseri bulduk. Bunun Türkiye'ye ait olduğunu hissettik.”
Özbek, ekte eserle ilgili fotoğrafların da bulunduğu e-postayı alır almaz harekete geçtiklerini ve eseri müşavirliğe getirdiklerini kaydetti.
Postadan tarihi eser çıktı...
Özbek, diğer tarihi eser olan heykel başının ise kendilerine postayla ulaştığını söyledi.
Bir Amerikalı'nın eseri, “çatıda temizlik yaparken bulduk” ibaresiyle postayla Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği'ne gönderdiğini belirten Özbek, incelemeleri tamamladıktan sonra iki eseri de Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne gönderdiklerini bildirdi.
Özbek, Amerikalıların eserleri iade etmesiyle ilgili olarak, “Bu durum gösteriyor ki yeni nesil tarihi eserlere karşı daha duyarlı ve dürüst. Bu iki Amerikan vatandaşına, eserlerimizi iade ettikleri için teşekkür borçluyuz. Tabii artık müzelerin nereden geldiği belli olmayan eserleri almak istememesi de etkili” dedi.
“5 yılda 3616” eser memleketine geri döndü
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Murat Süslü de yaptığı açıklamada, Türkiye olarak kültürel mirasının korunmasına büyük önem verdiklerini hatırlatarak, “Bu çerçevede birçok çalışma yürütüyoruz. Örneğin, bilimsel kazı ve araştırmalar yapılıyor; restorasyon, konservasyon projelerini destekliyoruz; yeni müzeler inşa ediyoruz; eski müzelerin çağdaş müzecilik anlayışı doğrultusunda revize edilmesini sağlıyoruz; ülkemiz kökenli kültür varlıklarının yerinde korunabilmesi amacıyla iadelerinin sağlanması için çalışmalar yürütüyoruz” dedi.
Son 10 yılda yurt dışındaki Türkiye kökenli eserlerin iadesi faaliyetlerinin büyük ivme kazandığına dikkati çeken Süslü, 2007-2012 yıllarını kapsayan son 5 yılda 3616 eserin Türkiye'ye geri dönmesinin sağlandığını kaydetti.
“Çabalarımızın takdir edildiğini görmek memnuniyet verici”
Süslü, dünyada tarihi eserlere dair bilincin de artmaya başladığını belirterek, şunları kaydetti:
“Bu eserlerden 17 tanesi İngiltere'de, 13 tanesi ABD'de ve 4 tanesi de Almanya'da yaşayan bilinçli kişilerce, henüz ülkemizce talep edilmeden, Türkiye'ye bağışlandı. Türkiye son yıllarda gerçekleştirdiği başarılı çalışmalara aldığı koruma önlemleri sayesinde kendi sınırlarındaki kültürel bilinci artırırken, bu çabalarımızın başka ülkelerin vatandaşlarınca insiyatifen gerçekleştirilen iadelerle de takdir edildiğini görmek, ülkemiz açısından memnuniyet sebebi.”
Süslü, Türkiye'den yasa dışı yollarla çıkarılarak yurt dışındaki müzelerde sergilenen diğer eserlerin iadesi için de çalışmaların son hızla sürdüğünü söyleyerek, “Bu çalışmalar kapsamında, eserlerimizin iadesi karşılığında karşılıklı işbirliği ve uzun süreli sergiler öneriyoruz. Ancak ilgili kuruluşun işbirliğine yanaşmaması durumunda, kültür politikamız gereği işbirliği konularını tabii ki gündeme getirmiyoruz” dedi.
