Dünya

Almanya, NATO’da liderlik istiyor

26 Mayıs 2025 12:36

Güncelleme: 26 Mayıs 2025 13:03

T24 Dış Haberler

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, ABD Başkanı Donald Trump’ın NATO’ya GSYİH’nin yüzde 5’ini harcama önerisine olumlu bakıyor. Wadephul’ün bu yöndeki açıklaması Almanya’da tartışmalara neden oldu. Berlin, NATO içinde liderlik yapma niyetinde.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, bugünlerde Avrupa ülkelerinde turluyor ve özellikle güvenlik ve dış politikaya kendi damgasını vurmaya çalışıyor.

Hükûmet açıklamasında da Merz, “hedefimiz, silahlarımızı asla kullanmayacağımız, birlikte güçlü duran bir Almanya ve Avrupa’ya sahip olmak. Bunun için NATO ve AB içinde daha fazla sorumluluk almaya hazırız," demişti.

Merz, bu niyetini Savunma Bakanı Boris Pistorius ile ülkesinin Litvanya’da konuşlandırdığı askerleri ziyaret ederek gösterdi. Almanya, NATO çerçevesinde İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ilk kez yurt dışında süresiz asker konuşlandırıyor. Şu an Litvanya'da yaklaşık 400 Alman askeri bulunuyor, yıl sonuna kadar bu sayının 500'e çıkarılması hedefleniyor. 2027 yılına kadar da bir tugay olması için asker sayısı 5 bine çıkarılacak.

Almanya Başbakanı, Litvanya’nın başkenti Villnius’ta bu tugayı NATO’nun doğu kanadını korumak için oluşturduklarının altını çizdi. 

Litvanya’da Alman askerlerinden bir tugay konuşlandırılması, ilkeleri arasında pasifizm ön sırada olan Yeşiller tarafından bile övgü aldı. Tek eleştiri, Rusya’nın barış sürecini olumsuz etkileyeceğini söyleyen Sol Parti’den geldi.

Yüzde 5’i kabul etmek Trump’a "yaranmak" mı?

Litvanya’da tugay konuşlandırmanın yanı sıra NATO’ya ödenecek paranın oranı da Almanya’da tartışmalara neden oldu.

Dışişleri Bakanı Johann Wadephul’un Antalya’da NATO toplantısı sırasında Amerikan Başkanı Donald Trump’ın NATO'ya Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'nın yüzde 5’ini ödeme talebine destek verdiğini söyledi.

Amerikan mevkidaşı ile bir araya gelen Wadephul, dış ve savunma politikalarında Almanya’nın ABD ile “neredeyse tam mutabakat içinde” olduğunu söyledi ve Almanya’nın Avrupa içinde öncü bir rol üstlenmeye, örnek olmaya ve diğer ülkeleri teşvik etmeye hazır olduğunu vurguladı.

NATO üyeleri Haziran ayında Lahey’de yapılacak zirveye kadar Trump’ın talebi hakkında karar verecekler.

Wadephul’un sözlerine ilk tepki, bunu “Trump’a yaranma eylemi” olarak yorumlayan Yeşiller'den geldi. Yeşiller Partisi’nin dış politika sözcüsü Deborah Düring, NATO’da güvenliğin birtakım kotalara uymakla değil, gerçek ihtiyaçlara karşılık vererek sağlanacağını belirterek, alt yapı yatırımları ve siber güvenlik gibi konulara dikkat çekti.

Düring NATO’nun sadece silahlanma ile değil diplomasi ile güçlenebileceğinin altını çizdi. 

Başbakan Merz de yüzde 5’lik harcamadan yana

Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise önce Dışişleri Bakanı Wadephul’un açıklamalarını yumuşatacak sözler sarf etti. Savunma harcamalarının miktarının abartılmaması gerektiğini söyleyen Merz, Trump’ın başlattığı yüzde 5’lik harcama tartışmalarının sadece bir ölçü olduğunu hatırlatarak, “önemli olan Avrupa’nın kendini kendi gücü ile savunmasıdır” dedi.

Merz daha sonra yaptığı açıklamada hazirandaki NATO zirvesinde yüzde 5’lik oranı kabul edeceklerini söyledi.

Ancak Merz yüzde 5’in tamamını Federal Ordu’ya harcanmaması gerektiği görüşünde; yüzde 1,5’u gerekli alt yapı yatırımlarına ayrılırken yüzde 3,5’u ise silahlanmaya harcanacak.

Sosyal Demokrat Başbakan Yardımcısı Lars Klingbeil da Dışişleri Bakanı'nın açıklamalarına şüphe ile yaklaşanlar arasında. Bu konuda tek başına karar verilemeyeceğini vurgulayan Klingbeil, koalisyon sözleşmesinde savunma harcamalarına dair yer alan noktaları hatırlatarak, haziran ayındaki NATO zirvesini beklemek gerektiğini söyledi.

Yine Sosyal Demokrat Savunma Bakanı Boris Pistorius da "Önemli olan yüzdelik bir oran değil, NATO’nun hedeflerine hızlı, ayrıntılı ve çağdaş bir biçimde ulaşmaktır” dedi.

Almanya şu anda NATO’ya GSYİH’nın yüzde 2 sini ödüyor. 

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Almanya’nın savunma harcamalarını arttırma niyetini “Almanya bu konuda liderlik yapacak“ sözleri ile olumlu karşıladı.