Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, "cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi"nin yüzde 51.18 "evet" oyuyla kabul edildiği halk oylamasına ilişkin ileri sürülen "usulsüzlük" iddialarıyla ilgili olarak Türkiye'ye "şeffaf bir soruşturma" yapılması çağrısında bulundu. Komisyon ayrıca, idam cezasının "kırmızı çizgi" olduğunu yineledi.
Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK), Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'da geçersiz sayılan mühürsüz pusula ve zarfları son anda geçerli sayması ile büyük bir hukuk tartışması başlamıştı. CHP, "Şaibe var" iddiasıyla referandumun iptali için YSK'ya başvuracağını açıklamıştı.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşikilatı (AGİT) gözlemcileri de, anayasa değişikliğine ilişkin referandum sonucunu değerlendirmiş; "Türkiye referandumu, eşit olmayan şartlar altında yürütüldü" denen açıklamada, "YSK'nın mühürsüz oyların da geçerli olacağına dair aldığı son dakika kararı için "kanunla çelişiyor" görüşü dile getirilmişti. "Oy sayım prosedüründe son değişiklikler önemli bir güvenceyi ortadan kaldırdı" vurgusu yapılan açıklamada, "Referandumda iki taraf eşit şartlara sahip değildi, 'Evet' kampanyası medyayı domine etti" ifadesi de yer almıştı.
Avrupa Komisyonu Sözcüsü Margaritis Schinas, "Tüm taraflara sakin olma ve gözlemcilerin kanunsuzluk tespiti ile ilgili yetkililere şeffaf bir soruşturma çağrısı yapıyoruz" dedi. Schinas, bu önleme, yalnızca gözlemcilerin tespitleri nedeniyle değil sonuçlarının birbirine yakın olmasından dolayı da ihtiyaç olduğunu açıkladı.
"Haddinizi bilin"
AGİT ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi üyeleri tarafından hazırlanan rapora tepki gösteren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, dün (17 Nisan 2017) "Önce haddinizi bilin. Sizin hazırlayacağınız o siyasi içerikli raporları biz ne görürüz, ne duyarız, ne biliriz" demişti. Erdoğan, şunları söylemişti:
"AGİT diye bir örgüt var Avrupa’da. Kendilerine göre bir rapor hazırlıyorlar. Seçimler şöyle olmuş, böyle olmuş. Önce haddinizi bilin. Sizin hazırlayacağınız o siyasi içerikli raporları biz ne görürüz, ne duyarız, ne biliriz. Biz yolumuza devam ederiz. Onu siz külahımıza anlatın. Bu ülke, batının hiçbir ülkesinde görülmeyen en demokratik seçimlerini gerçekleştirmiştir. Sizler, Türkiye’nin bakanlarını Avrupa’ya sokmazken utanmadan sıkılmadan bu seçimler hakkında gölge düşürmede boşuna yola girmeyin. Artık sür eşeği Niğde’ye. Niğdeli kardeşlerim ne diyeceğini iyi bilir. Seçimlere kadar geçecek süreçte kurumlarımızla işbirliği içinde uygulayacağız bunları. Milletimizin bize işaret ettiği yol budur"
AGİT heyetinin dünkü açıklaması şöyleydi: