Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), uzay mekiklerini 2010'da emekliye ayırma planını ertelemeyi düşünüyor. Amerikan Orlando Sentinel gazetesinin NASA içinden elde ettiği bilgiye göre, uzay ajansı, mekiklerini yerini alacak Ares-Orion uzay aracı 2015'te uçuşlara başlayıncaya dek, mekiklerin uçmaya devam etmesinin maliyetini hesaplayacak.
Habere göre, daha önce mekik programının uzatılmasına karşı olduğunu açıklayan NASA Başkanı Michael Griffin, mekiklerin uçmaya devam etmesinin olası sonuçlarının gözden geçirilmesi için talimat verdi.
Bu arada, ABD başkanlık seçimlerinin cumhuriyetçi adayı John McCain ve bir grup senatör geçen hafta Başkan George W. Bush'a bir mektup göndererek, Gürcistan ile Rusya arasındaki çatışmaların ardından Moskova ile ilişkilerdeki gerginliğin, Rusya'nın Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) için güvenilir bir ortak olduğu konusunda ciddi endişe yarattığını ileri sürdüler. McCain ve senatörler, Başkan Bush'un, mekiklerin emekliliklerinin en az bir yıl süreyle ertelenmesi konusunda NASA'ya talimat vermesi çağrısında bulundular.
Gürcistan krizinin etkisi olur mu?
Uzmanlar, Rusya'nın Gürcistan'a askeri müdahalesinin ardından Washington ile Moskova arasındaki gerginliğin, Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) uzay programını etkilemesinden ve ABD'nin Uluslararası Uzay İstasyonu'na (UUİ) gelecekte ulaşmasında sorun yaratmasından endişe edildiğini belirtiyor.
Strateji analistleri, 2010'da uzay mekiklerinin emekliye ayrılmasından itibaren UUİ'ye uçuşlarda, NASA'nın Rusya'nın Soyuz uzay araçlarına bağımlı kalacağını anımsatarak, ABD'nin uzay seyahatleri ve Ay'a dönüş için üzerinde çalışmakta olduğu Orion uzay aracının en erken 2015'te uçuşa hazır olabileceğini kaydediyor.
Rusya'nın Gürcistan'a geçen ay düzenlediği sert askeri müdahalenin ardından Washington ile Moskova arasındaki yeni Soğuk Savaş olasılığının, Amerikan astronotlarının UUİ'ye yapmaları gereken ziyaretlerini "hassas bir noktaya" getirdiğine işaret eden uzmanlar, jeopolitik nedenlerle ABD'nin UUİ'ye ulaşımını tamamen engelleyecek teknik bir bahanenin Kremlin'in elinde iyi bir koz olacağını ifade ediyorlar.
Analistler, Gürcistan krizinin yanı sıra, Rusya'nın askeri tehdit şeklinde algıladığı ABD'nin Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ne füze kalkanı sistemini yerleştirme kararlılığının da iki ülke ilişkilerinde ciddi sorunlara neden olduğunun altını çiziyor.
Aynı kaynaklar, Çek Cumhuriyeti'nin, ABD ile füze kalkanı anlaşmasını imzaladıktan hemen sonra Orta Avrupa ülkelerine yönelik petrol boru hattındaki sevkiyatın, teknik nedenler ileri sürülerek iyice kısıldığını anımsatıyor.
Strateji uzmanları, mekiklerin emekliye ayrılmasının ardından en az 5 yıl sürecek boşluk sırasında, Amerikan astronot ve kargosunun UUİ'ye taşınması ve getirilmesi için Rus uzay ajansına Washington'ın ödeme yapması gerektiğini belirtiyor.
Uzmanlar bunun ancak, ABD'nin, terörizme destek vermekle suçlanan İran ve Kuzey Kore gibi ülkelerle işbirliği içinde bulunan Rusya benzeri ülkelerle açık ticari sözleşmeyi yasaklayan 2000 tarihli yasadan muafiyetin, Kongre tarafından kabulüne bağlı olduğunu da hatırlatıyor.
Analistler, Gürcistan krizinden önce bile Kongre'de böyle bir muafiyete muhalefetin ortaya çıktığını ve şimdi daha da artmış göründüğünü belirterek, bu seçim yılında Rusya'ya yüz milyonlarca dolar ödeme sağlayacak bir muafiyet sağlamanın zor göründüğünü, iki ülke arasındaki gerginliğin ardından olanaksız olduğu yorumunu yapıyor. (BUR-MOC) 19:49 01/09/08 "
