Maliyenin kamu harcamalarıyla ilgili denetimlerine göre; 2008 sonu itibariyle 14 milyon 649 bin yeşil kartın 7 milyon 105 bini iptal veya bloke oldu.
Yeşil kartta haksız ödeme oranı Konya’da yüzde 36,6, Elazığ’da 30,9, Kahramanmaraş’ta 28,9, İstanbul’da ise 18,8…
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine yapılan her 100 TL’lik ödemenin 11 TL’si sahte fatura, rapor ve çalışma belgesine dayanıyor.
Kamuya iş yapan özel güvenlik, yemek, temizlik firmaları evrak sahteciliğiyle haksız kazanç sağlıyor.
Sağlık Bakanlığı’na devredilen 149 SSK hastanesinde görev yapan 50 bin 694 personele 9,9 milyon TL fazla ödeme yapıldı.
Bu çarpıcı verilerin hepsi Maliye Bakanlığı’nın kamu harcamalarına ilişkin incelemelerinden çıkan çarpıcı sonuçlar.
İncelemeler; yeşil kart kullanımından, özel eğitim ve iyileştirme merkezlerine, kamuda özel güvenlik, yemek ve temizlik firmalarından özel hastanelere kadar birçok alanda mevzuata aykırı işlemlerle devletten haksız yere milyonlarca lira para alındığını ortaya koyuyor.
En fazla suistimal yeşil kartta
Maliye Bakanlığı muhasebat kontrolörlerinin son dönemde kamu harcamalarına dönük gerçekleştirdiği özel inceleme programları ile
- yeşil kart,
- üniversite hastanelerinin alacaklarının tespiti,
- Sağlık Bakanlığı’na devredilen SSK hastaneleri personelinin fark tazminatı işlemleri,
- Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri’ne yapılan ödemeler ile
- Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihaleleri,
büyüteç altına alındı.
Bu incelemelerde önemli oranda usulsüz ödemeyle karşılaşılırken, en fazla suistimalin yeşil kart kullanımında olduğu görüldü.
Özel güvenlik, temizlik ve yemekte haksız kazanç
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım ihalelerinde;
- Kamu kurum ve kuruluşlarının özel güvenlik, yemek, temizlik, büro ve diğer ihtiyaçları için gerçekleştirdiği personel çalıştırılmasına dayalı hizmet ihalelerinde yüklenicilerin, birden fazla birimde hizmet yürütmesi durumunda, tek bir birimde çalışan işçiler için ödenen vergilerin alındısını diğer birimlere de ibraz ederek, haksız kazanç elde ettiği tespit edildi.
- Bazı firmaların çalışanların vergisini yüzde 90'a varan oranlarda eksik ödediği tespit edildi.
- İnceleme yapılan firmaların toplam 4 milyon 219 bin TL yerine, 1 milyon 542 bin TL vergi ödediği saptandı.
7 milyon yeşil karta iptal
Bakanlık oluru ile 16 ilde yeşil kart hamillerinin yeşil kart almak için gerekli şartları taşıyıp taşımadıkları incelendi;
- Bu illerde yeşil kartlıların gelir durumlarının tespitine yönelik kurumların bilgi sistemlerinden yararlanılarak, yeşil kartın usulüne uygun verilip verilmediği araştırıldı. Yersiz verilen yeşil kartlara ait tedavi ve ilaç giderleri tespit edildi.
- Denetim raporlarında yer alan öneriler doğrultusunda, Sağlık Bakanlığı Yeşil Kart Bilgi Sisteminde vize tarihi dolanlara 15 Ağustos 2007 tarihinden itibaren otomatik olarak bloke uygulaması başladı.
- İncelemelere paralel 2006 yılında 792 bin 800 yeşil kart iptal veya bloke edilirken, bu sayı 2007 yılı sonunda 4 milyon 884 bin 602'ye ulaştı. 2008 yılı Ekim ayı sonu itibariyle de 14 milyon 649 bin yeşil karttan 7 milyon 105 bin 108'i iptal veya bloke edildi.
- 16 ilde dönem içinde yeşil kartlıların sağlık ödemelerinin taranması sonucunda da, her 100 TL'lik harcamanın 15,3 TL'sinin haksız, yersiz ödeme olduğu sonucuna varıldı.
- İncelemeye alınan illerden Konya'da yeşil kartlılar için haksız ödeme oranı yüzde 36,6'ya ulaşırken, söz konusu oran Hatay'da yüzde 30,9, Kahramanmaraş'ta yüzde 28,9, Bursa'da yüzde 23,6, Gaziantep'te yüzde 22,7, İstanbul'da yüzde 18,8, Antalya'da da yüzde 17,4 olarak belirlendi.
Yeşil kartlılara aylık ödemesi
Denetimler sırasında haksız yere yeşil kart verilenlerden 2022 Sayılı "65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun" gereği aylık alanlar araştırıldı;
- Bu dönemde 16 ilde 85 bin 109 yeşil kartlıya haksız yere aylık ödendiği tespit edildi. Yersiz ödenen aylık miktarının toplamı ise 77 milyon 415 bin 146 TL olarak hesaplandı.
- Yeşil kartlılara bu kanun uyarınca denetimlere başlanan 2007'nin ilk yarısında 73,53 TL, ikinci yarısında 76,63 TL, 2008 yılının ilk yarısında 78,91 TL, ikinci yarısında ise 83,08 TL aylık ödendi. Söz konusu tutar bu yılın başında 86,41 TL'ye yükseldi.
Özürlüler üzerinden vurgun
Özürlülere hizmet veren özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine yapılan ödemeler de inceleme kapsamına alındı. İlk olarak İstanbul'da 27 bin 500 engelli öğrencinin eğitim gördüğü 238 özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine gidildi. Merkezlerle ilgili incelemeler daha sonra Ankara'ya kaydırıldı. İncelemelerde Eylül 2007 ödemeleri referans alındı ve bu döneme ilişkin bir veri tabanı oluşturuldu;
- Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda, mevzuata aykırı işlemlerin yanı sıra, çok sayıda öğrencinin aynı dönemde birden fazla okulda eğitim gördüğüne ilişkin kayıtlara rastlandı.
- Programlı denetimler kapsamında da, mal müdürlüklerinde bu merkezlere yapılan ödeme belgeleri ve kanıtlayıcı belgeler ayrıntılı olarak kontrol edildi. Burada da bazı rapor ve çalışma belgelerinin sahte olduğu anlaşıldı.
Sağlık personeline fazla ödeme
Sağlık Bakanlığı’na devredilen SSK hastaneleri personelinin fark tazminatı işlemlerine dönük denetimlerinde, 72 ildeki 149 hastanede görev yapan toplam 50 bin 694 personelin durumu incelendi;
- 47 inceleme raporunun düzenlendiği bu denetimler sonucunda, 9 milyon 895 bin 310 lira fazla ve yersiz ödeme saptandı.
- Sağlık Bakanlığı’ndaki emsalleri ile aynı maaş ve ek ödeme alması gereken bu hastanelerin personeline yapılan fazla ve yersiz ödemelerin önüne geçildi.
Özel hastane denetimleri
Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşları Tedavi Protokolü esaslarınca Maliye Bakanlığına verilen denetim yetkisi çerçevesinde, bu kuruluşlarda tedavi gören kamu personeli ile yeşil kart sahiplerinin tedavi işlemleri, bilgi işlem sistemlerinden elde edilen verilen üzerinden ilk kez incelemeye alındı;
Bu kapsamda, Ankara, İstanbul ve İzmir'de en fazla tedavi ödemesi yapılan 51 özel sağlık kurum ve kuruluşu, mercek altına alındı. İncelemeler sonucunda 16 inceleme raporu düzenlendi ve 1,1 milyon YTL fazla ve yersiz ödeme bulundu.
Mevzuata aykırı diğer uygulamalar
Muhasebat Genel Müdürlüğü denetim elemanlarının harcamalarla ilgili incelemelerinde ortaya çıkan bazı veriler ve mevzuata aykırı diğer uygulamalar da şu şekilde sıralandı:
-Rehberlik ve araştırma merkezlerince verilen değerlendirme raporlarında sadece bireysel eğitim önerilmesine karşın, grup eğitimi de faturalara yansıtıldı ve bu şekilde öğrenci başına 86,4 TL fazla para alındı.
-Ödeme emri listelerinde faturalar mükerrer veya fazla yazıldı.
-Özel eğitim kurumunun ruhsatnamesinde yer almayan eğitim programlarına (işitme, zihinsel, görme engelli programlar) ilişkin fatura düzenlenerek, devletten fazladan para alındı.
-Fizyoterapi eğitiminin fizyoterapist dışındaki eğiticiler tarafından verildiği belirlendi.
-Faturalarda aynı eğiticinin aynı gün ve ders saatinde birden fazla özürlüye bireysel eğitim verdiği veya hem bireysel hem grup eğitimini aynı anda gerçekleştirdiği görülüyor.
-Aylık çalışma planlarında belirtilen ders saatinden daha fazla ders fatura ediliyor.
-Tahsilat belgeleri arasında değerlendirme raporundaki onay tarihi öncesi için düzenlenen faturalar da bulunuyor.
- Ankara ve İstanbul'da faaliyet gösteren özel eğitim kurumlarında yapılan incelemelerde, özel eğitim kurumlarına yapılan ödemelerin yüzde 11'inin sahte fatura, rapor ve çalışma belgesine dayanan haksız ödeme olduğu tespit edildi.