Orman vasfını kaybetmiş arazilerde evi olan vatandaşlar, 2B yasasını umutla bekliyordu. Ancak maliyenin rayiç bedelleri aşağı yukarı belli olunca hevesleri kursaklarında kaldı. Zira çoğu, dudak uçuklatan bu rakamları ödeyecek güçte değil. Bu nedenle de yıllar önce işgal ettikleri Boğaz manzaralı arazilerini terk etmeye hazırlanıyorlar...
Vatan gazetesinde yer alan habere göre; Kamuoyunda 2B olarak bilinen orman vasfını kaybetmiş arazilerle ilgili çıkarılan yasanın ardından, hak sahiplerinin ödeyeceği miktarlar da ortaya çıkmaya başladı. Maliye Bakanlığı’nın yaklaşık 1 yıl önce gerçekleştirdiği ön çalışmaya göre 2B’li arazilerin rayiç bedelleri emlak değerlerinin 66 katına bile çıkabiliyor! Örneğin Beykoz Çengeldere Mahallesi’nde emlak değeri en fazla 15 TL olan 2B’li arazinin metrekaresi, bölgenin sanayi alanı olmasından dolayı bin TL’ye ulaşabiliyor.
3 yılda 6 taksit
Yasaya göre hak sahipleri, rayiç bedelin yüzde 70’ni 3 yılda 6 eşit taksitle ödeyerek 2B’li arazilerini satın alabilecek. Dileyen hak sahipleri peşin ödemede yüzde 20, yarısının peşin ödenmesi halinde de yüzde 10 indirimden de yararlanabilecek. Ancak sadece İstanbul Beykoz’da rayiç bedellerin arazilerin metrekaresinin 140 TL’den bin TL’ye kadar çıkması bölge halkını günler önce umutluzluğa sürükledi. Eşsiz boğaz manzarasına sahip arazilerde oturanlar, Maliyenin gerçekleştirdiği ön çalışma rakamlarına isyan ederek bu paraları asla ödeyemeyeceğini söylüyor.
10 katına fırladı
İsyan eden hak sahiplerinden biri Beykoz Karlıtepe’de, Kirazlı Yayla Yolu’nda 10 dönümlük bir arazisi ve üzerinde tek katlı bir evi olan 51 yaşındaki Hasan Lükoğlu. Geçen yıl mecliste konuşulan ancak kabul edilmeyen 2B yasa tasarısına göre, Lükoğlu’nun 3 kardeşi ile ortağı olduğu 10 dönümlük arazisinin değeri, emlak rayiç bedeline göre 750 bin TL yapıyordu. Geçen yıl VATAN’a, bu parayı araziyi satın aldıktan sonra 3 dönümünü satıp çıkartabileceğini söyleyen Lükoğlu bugünlerde ise isyan ediyor.
‘Kimse ödeyemez ki’
Maliyeden evinin bulunduğu arazinin geçen yıla göre neredeyse 10 katına çıktığını öğrenen Lükoğlu şunları söylüyor: “Geçen yıl 750 bin TL’yi bir şekilde bulup arazimizi satın alırız diyorduk. Ancak öyle olmadı. Aldığım kesin bir bilgi var. Arazimin metrekaresi 700 TL olmuş. Bu da 7 milyon TL demek. Ne ben ne de kardeşlerim bu parayı ödeyebilir. Başkası da burada imar izni kısıtlı olduğu için gelip satın almaz. 1973 yılında babamın 155 bin TL ödediği bu yerden galiba gidiyoruz. Bu civarda hiç kimse bu bedelleri ödeyemez. Ben açıkçası AKP’liyim ve Başbakanımızı çok seviyorum. Ama ne yazık ki böyle de olmadı.”
‘Çok uçuk rakamlar’
Beykoz Karlıtepe’de oturan Mumammer Uzun adlı vatandaş da, 287 metrekarelik arazisinin bedelini ödeyemeyeceğini söylüyor. Evinin bulunduğu alanın yaklaşık 200 bin TL olduğunu duyan Uzun, “Burada hem marketim hem de evim var. Ancak ben yine de bu söylenen rakamlara inanmak istemiyorum. Çünkü çok uçuk rakamlar. Bekleyip görmek gerekiyor” diyor.
Gidiyorum buralardan...
Geçen yıl VATAN’a manşet olan Beykoz Karlıtepe’de rayiç bedelinin 70-75 TL arasında olacağı tahmin ediliyordu. Bu hesaptan 10 bin dönümlük araziye yaptığı ev için 750 bin TL ödemeyi kabul eden 51 yaşındaki Hasan Lükoğlu, yeni bedellerle hayal kırıklığına uğradı. Çünkü arazisinin bedeli artık 7 milyon TL oldu. Bu bedeli asla ödeyemeyeceğini söyleyen Lükoğlu, “Galiba artık buradan gidiyoruz” diyor.
Türüt’ün de evi var
Beykoz’da 2B’li arazilerin bulunduğu alanda varlıklı ve ünlü kişiler de oturuyor. Bu kişilerden biri Çavuşbaşı’nda Gündoğdu Caddesi’nde oturan İsmail Türüt. Türüt’ün villasının olduğu bin metrekarelik alan yeni rayiç bedellerine göre en fazla 750 bin TL yapıyor.
‘2B’li arazilere TOKİ proje yapabilir’
Yasayla ilgili VATAN’a ayrıntılı açıklamalarda bulunan Milli Emlak Genel Müdürü Abdullah Kaya, TOKİ’nin 2B’li alanlarda devreye girebileceğini söyledi: “2B yasasında proje alanı uygulamamız da var. Herhangi bir 2B alanında belediye, TOKİ veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız dönüşüm yapmak üzere o bölgeyi proje alanı ilan ederse, hak sahiplerinin bize ödeyecekleri bedellerle ilgili bilgileri kendilerine devredeceğiz. Dolayısıyla moda mod arazileri satmayacaklar. Dönüşüm veya yeniden imar alanları yapacaklar. Biz şu anda hak sahiplerinin başvurularını alıyoruz. Ancak onlara size burayı doğrudan satacağız, bedeli de şu şekilde diye en erken deklarasyonu 3 ay sonra yapacağız. 2B’li arazileri TOKİ, ilçe belediyeleri, büyükşehir belediyeleri veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı devralabilecek. Bu kurumlar kanundaki öncelik sırasına göre araziyi isterlerse, biz o bölgedeki vatandaşı mağdur etmeden tamamını proje alanı kapsamında devredeceğiz. 2B’li araziler Hazine’ye ait. TOKİ ve belediyelere emlak vergisi değerinden 2B’li arazileri satacağız. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığımıza devredersek bedel almayacağız. Vatandaştan şu anda başvurusunu alıyoruz. Hak sahibi olup olmadığına bakıyoruz. 3 ay bekliyoruz. Örneğin Beykoz Çavuşbaşı’nda herhangi bir belediye, TOKİ veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca proje alanı kapsamında istenilmiş veya ilan edilmiş yer olmamış ise, doğrudan hak sahibine bu yer şu kadar liradır deyip ilk peşinatı için tebligat yapacağız. İstanbul’da Beykoz ve Sultanbeyli gibi yerler olabilir.”
Tüm İstanbul’dan 10 Beykoz’dan 4 milyar gelecek
Maliye’nin ön çalışmasında ortaya çıkan rakamları değerlendiren Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek, şunları söyledi:”Açıklanan rakamlar Maliye’nin ön çalışması, nihai değil. Üst değerler sınırlı bölgeleri gösteriyor. Ancak parsel parsel açıklandığında bu rakamlar ortalarda veya rayiç değeri en az olan rakamlara yakın olacak. Araziler 3 yıl vade ile 6 taksitle alınabilir. Örneğin Çengeldere’de rayiç değeri en fazla bin TL olan bir arazi var. Ancak buranın bedelinin yüksek olması fabrika alanı olmasından kaynaklanıyor. Beykoz’da 26 milyon 720 bin metrekarelik arazinin ancak 15-20 milyon metrekarelik alanı satılabilir. Havza alanı, koruma alanı ve problemli araziler çıkarıldığında Beykoz’dan 3 ile 4 milyar TL arasında bir gelir elde edilecek.” Hükümet, 410 bin hektarlık 2B arazisinin satışından elde edilecek 25 milyar liranın yüzde 90’ı kentsel dönüşüme aktaracak. 2B’de sadece İstanbul’dan 10 milyar TL gelir bekleniyor. Bunun 4 milyarı Beykoz’dan gelecek.