T24- Ankara 14'üncü İdare Mahkemesi 4/C'lilerin sendika üyeliği yolunu açabilecek bir karar aldı. Mahkeme, geçici personel statüsüne sahip bu kamu görevlilerinin de çalıştıkları sürece kamu sendikalarına üye olabileceklerine karar verdi.
Türk Sağlık-Sen, Sağlık Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/c maddesi uyarınca geçici personel statüsünde istihdam edilen personelin kamu görevlileri sendikalarına üyeliklerinin kabul edilmesi istemiyle Sağlık Bakanlığına başvurdu.
Bakanlığın bu istemi reddetmesi üzerine, sendika, Sağlık Bakanlığının işleminin iptali istemiyle Ankara İdare Mahkemesine dava açtı.
Davayı görüşen Ankara 14. İdare Mahkemesinin kararında, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 51'inci maddesinin birinci fıkrasındaki, ''Çalışanlar ve işverenler, üyelerinin çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme hakkına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz'' hükmüne işaret edildi.
Kararda ayrıca, aynı maddenin 5'inci fıkrasında ''İşçi niteliği taşımayan kamu görevlilerinin bu alandaki haklarının kapsam, istisna ve sınırları, gördükleri hizmetin niteliğine uygun olarak kanunla düzenlenir'', 128'inci maddenin birinci fıkrasında ise ''Devletin kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür'' hükmünün yer aldığına dikkat çekildi.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu'ndaki, kamu sendika ve konfederasyonlarının kuruluşu ve kapsamına ilişkin hükümlerin yanı sıra, ''sendikalara üye olmanın serbest olduğu ve kamu görevlilerinin çalıştıkları iş yerinin girdiği hizmet kolunda kurulu bir sendikaya üye olabilecekleri'' maddesine de yer verilen kararda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4'üncü maddesinde, istihdam şekillerinin ''memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler'' olarak düzenlendiği vurgulandı.
Kararda, şunlara işaret edildi:
"Anılan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, Anayasa'nın 51'inci maddesinde işçiler dışında kalan kamu çalışanlarına da örgütlenme ve toplu sözleşme hakkı tanınarak buna ilişkin düzenlemenin kanunla düzenleneceği öngörülmüş, bu hüküm uyarınca yürürlüğe giren 4688 sayılı kanunun 2'nci madde hükmünde belirtilen kurum ve kuruluşlarda işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlileri hakkında uygulanacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla bu hükümden, 657 sayılı kanunun 4. maddesindeki işçiler dışında belirtilen memur, sözleşmeli personel ve geçici personelin de 4688 sayılı kanun kapsamında bulunduğu anlaşılmaktadır."
4688 sayılı kanunda, kamu kurum ve kuruluşlarının işçi statüsü dışındaki bir kadro veya sözleşmeli personel pozisyonunda çalışan, adaylık veya deneme süresini tamamlamış olarak tanımlanan kamu görevlisinden, adaylık veya deneme süresine tabi tutulan kamu görevlisinin bu süreleri tamamladıktan sonra sendika üyesi olabileceği belirtilerek, ''Başka bir anlatımla adaylık ve deneme süresi içerisinde bulunan kamu görevlilerinin sendika üyesi olamayacağı anlaşılmaktadır. Ancak, adaylık ve deneme süresi bulunmayan geçici personelin ise salt adaylık ve deneme süresi bulunmadığından 4688 sayılı kanun kapsamında sendika üyesi olamayacağından söz edilemeyeceği açıktır'' ifadesine yer verildi.
Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün, ''4/c'ye göre geçici olarak görev yapan personelin kamu görevlisi sayılamayacağı'' gerekçesiyle sendikanın başvurusunu reddetmesi üzerine davanın açıldığı anımsatılan kararda, ''Bu durumda, yukarıdaki anlatımlar ışığında 4688 sayılı kanun kapsamında olduğu sonucuna varılan davalı idarede işçi statüsünde çalışmayıp 657 sayılı kanunun 4/c maddesine göre geçici personel statüsünde çalışan kamu görevlilerinin çalıştığı sürece sendika üyeliğine kabul edilmeleri gerekirken aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir'' denildi.
Danıştay 10. Dairesinin de aynı yönde kararı bulunduğu belirtilen kararda, açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin oy birliğiyle iptaline karar verildiği bildirildi.
Sağlık Bakanlığı, bu kararı Danıştayda temyiz edebilecek.
"Artık tüm 4/C'liler sendikalı olabilecek"
Ankara 14. İdare Mahkemesinin kararını değerlendiren Türk Sağlık-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci, kararın alanında bir ilk olduğunun belirterek, 4/c'li personelin hak araması noktasında çok önemli bir kazanım elde ettiklerini söyledi.
Tüm 4/c'lilerin artık sendikalı olabileceğine dikkati çeken Kahveci, ''Gerek bireysel olarak kazanılan davalar gerekse sendikamızın Sağlık Bakanlığındaki tüm 4/c'liler için kazandığı davadan sonra, Devlet Personel Başkanlığının kamuda çalışan 4/c'lilerin sendika üyesi olabilmeleri yönünde düzenleme yapması gerekir'' dedi.
Kahveci, sendika olarak bunun için gerekli başvuruyu da yaptıklarını bildirdi.