Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezinin (BETAM) araştırmasında, Türkiye'de okula devam etmeyen 125 bin çocuk işçinin yaklaşık 30 bininin hiç okula gitmediği belirtildi. Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal Kolaşin ve araştırma görevlisi Burak Darbaz tarafından hazırlanan araştırmada, Türkiye'de halen 320 bin çalışan çocuk bulunduğu kaydedildi.
Araştırmada, "Çalışan 207 bin erkek çocuğun 70 bini, 113 bin kız çocuğun 55 bini okula devam etmiyor. Okula devam etmeyen toplam 125 bin çocuk işçinin yaklaşık 30 bini hiç okula gitmemiş. Çalışan çocukların 204 bini ücretsiz aile işçisi, 109 bini ücretli, maaşlı ya da yevmiyeli olarak istihdam ediliyor" denildi.
Çalışan erkek çocuklarının yüzde 50'sinin, kız çocuklarının ise yüzde 72'sinin tarlada, geriye kalanların büyük bir kısmının da düzenli iş yerlerinde çalıştığı ifade edilen araştırmada, "Bu çocukların 2030 yılında 25-35 yaş aralığında olacakları göz önünde bulundurulunca durumun vehameti ortaya çıkıyor. Uzun dönemli büyüme için Türkiye'nin beşeri sermayeye yatırım yapması gerekiyor. Zorunlu eğitim çağındaki çocukların eğitim sistemine entegre edilmeleri, okula devam eden çocuk işçilerin ise eğitimlerine odaklanmalarının sağlanması elzemdir" görüşüne yer verildi.
Türkiye'nin, 1992'de Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO) Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Uluslararası Programı'na (IPEC) katıldığından bu yana çocuk işçiliğiyle mücadelede önemli yol katettiği, bu çerçevede Türkiye'nin, 1998'de minimum çalışma yaşını 15 olarak belirleyen ve 2001'de en kötü şartlardaki çocuk işçiliğinin yasaklayan 138 ve 182 sayılı ILO sözleşmelerini kabul ettiği hatırlatıldı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi İçin Zamana Bağlı Politika ve Program Çerçevesi'nin, 2014 yılında 15 yaş altı çocuk işçiliğinin tamamen ortadan kaldırılmasını öngördüğü belirtilen araştırmada, TÜİK Çocuk İşgücü Anketi verilerine göre, 2006 yılında hala 6 ile 14 yaş arasında 320 bin çocuğun çalıştığı, Türkiye'nin, çocuk işçiliği konusunda hala kat edilecek önemli bir mesafesi bulunduğu kaydedildi. Araştırmada, 6-14 yaş arası kız çocukların yüzde 1,8'inin, erkek çocukların yüzde 3,3'ünün çalıştığı ifade edilen araştırmada, 320 bin çocuk işçinin yüzde 35'inin kız, yüzde 65'inin erkek olduğu vurgulandı.
Günümüzde çalışan çocukların sayısını kesin olarak söylemek mümkün olmasa da, ILO araştırmalarına göre dünyada 5-14 yaş grubunda 250 milyon çalışan çocuk bulunduğu, 12-17 yaş grubu 283 milyon çocuğun çalıştığı için okula devam edemediği tahmin ediliyor.
70 bin erkek, 55 bin kız çocuk işçi okula gitmiyor
Araştırmada, 2006 yılı itibariyle 6-14 yaş arası çocuk işçilerin yüzde 61,2'sinin hem çalışıp hem eğitimlerine devam ettiği belirtilerek, "Çalışan 70 bin erkek ve 55 bin kız çocuk okula gitmiyor. 6-14 yaş arasında çalışan erkek çocukların yüzde 33,5'i, kız çocukların yüzde 48,5'i okula devam etmiyor. Erkek ve kız çocuklar arasındaki böyle bir fark olması, kız çocuklarına uygulanan cinsiyet ayrımcılığının sonucudur" denildi. Okula devam etmeyen çocuk işçilerin yüzde 52,7'sinin ilköğretimden mezun olduktan sonra okumayı bıraktığı, yüzde 23,2'sinin ilköğretimi bitirmeden okulu terk ettiği, yüzde 24,1'inin ise hiç okula gitmediği bildirildi. Hiç okula gitmemiş 6-14 yaş arası çocukların yüzde 47,9'unun hiç okula gitmemelerinin ana sebeplerinin, çocukların çalışmak zorunda bulunması ve okul masraflarını karşılayamaması olduğu vurgulanan araştırmada, "6-14 yaş aralığında çalışan ve hiç okula gitmemiş olan yaklaşık 30 bin çocuğun yüzde 64,6'sı kız. Kız çocuklarda hiç okula gitmemiş olmanın başka bir önemli sebebi ise yüzde 31,2 ile ailenin izin vermiyor olmasıdır" ifadesi kullanıldı.
Araştırmada, 19 bin kız ve 26 bin erkek çocuğunun imalat sektöründe çalıştığı, inşaat sektöründe çalışan erkek çocuk sayısının 5 bin olduğu, erkek çocuklarının azımsanamayacak bir kısmının da ticaret, lokanta ve oteller sektöründe yer aldığı belirtildi. Hiç okula gitmemiş yaklaşık 30 bin çocuktan yaklaşık 20 bininin kız çocuk olduğu bildirilen araştırmada, şunlar kaydedildi:
"En fazla ilköğretim mezunu olan, yaklaşık yarısı okula devam etmeyen ve azımsanamayacak bir bölümü hiç okula gitmemiş bu çocuklar getirisi çok düşük işlerde vasıfsız işçi olarak çalışmaktalar. Okulu bırakmış olanlar, çalışma hayatlarının geri kalanında da daha iyi koşullarda çalışma olanaklarına sahip olamayacaklar. Okula devam edenler ise okulla çalışmayı bir arada yürütmek zorundalar. Vasıfsız işçi olarak işgücü arzlarının getirisi çok düşüktür. Bu çocukları çalıştırmak yerine eğitim seviyelerini artırmak Türkiye'nin beşeri sermayesini artıracak ve dolayısıyla ekonomik açıdan daha verimli olacaktır."
