Dünya

1915 Olayları'nın 110'uncu yıl dönümü; Erdoğan taziye mesajı yayımladı, Trump 'soykırım' demedi, ABD'deki Ermeni Ulusal Komitesi tepki gösterdi

25 Nisan 2025 12:30

Güncelleme: 25 Nisan 2025 12:59

T24 Dış Haberler

24 Nisan'da 1915 Olayları'nın 110'uncu yıl dönümünde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Ermenileri Patrikliği ve Türkiye Ermeni toplumuna hitaben yayımladığı taziye mesajında "I. Dünya Savaşı’nın zorlu şartlarında hayatlarını kaybeden Osmanlı Ermenilerini bu yıl da saygıyla anıyor, torunlarına bir kez daha taziyelerimi iletiyorum," dedi. Bir önceki başkan Joe Biden döneminde, 1915 Olayları'nı "soykırım" olarak nitelendiren ABD'nin yeni başkanı Donald Trump, "soykırım" ifadesini kullanmadı, bunun yerine "Meds Yeghern (Büyük Felaket" ifadelerini kullandı. Bunun üzerine ABD'deki en büyük Ermeni lobisi Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA), 1915 olayları için Joe Biden döneminde kullanılan "soykırım" ifadesini kullanmayan Başkan Trump'ı "Türk tehdidine boyun eğmekle" suçladı. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise Erivan’daki 24 Nisan yürüyüşünde Türkiye ve Azerbaycan bayraklarının yakılmasını kınadı.

Erdoğan'ın 24 Nisan mesajı; "Ermeni Toplumu’nun geçmişte yaşadığı acıları samimiyetle paylaştığımı yineliyorum"

2012 yılından bu yana her sene 24 Nisan'da mesaj yayımlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün, 1915 Olayları'nın 110'uncu yıl dönümünde Türkiye Ermenileri Patrikliği ve Türkiye Ermeni toplumuna hitaben bir mesaj yayımladı. 

Erdoğan’ın, Feriköy Surp Vartanants Kilisesi’ndeki “Kutsal Şehitleri Anma Ayini”nde Patrik Vekili Kıdemli Peder Kirkor Damadyan tarafından okunan 24 Nisan mesajı şöyle:

“Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, Türkiye Ermeni Toplumu’nun kıymetli mensupları, değerli vatandaşlarım, sizleri en kalbi duygularımla selamlıyorum.

I. Dünya Savaşı’nın zorlu şartlarında hayatlarını kaybeden Osmanlı Ermenilerini bu yıl da saygıyla anıyor, torunlarına bir kez daha taziyelerimi iletiyorum.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yaşanan isyanlar, artan çete hareketleri, silahlı grupların gerçekleştirdiği bozgunculuk eylemleri ve salgın hastalıklar sebebiyle kaybettiğimiz canların acılarını hala yüreklerimizde hissediyoruz. Öte yandan geçmişin müessir hatıralarının, bugünü ve geleceği esir almaması gerektiği inancıyla 86 milyon olarak, geleceğimizi beraber inşa etmemiz gerektiğinin farkındayız. Tarihten husumet çıkartmak, aramızdaki güçlü köprü ve bağları sarmaya çalışanlar, bugüne kadar emellerine ulaşamadılar.

Bu vatan topraklarınsa asırlardır bir arada yaşayan bizler, geçmişte olduğu gibi bugün de sevincimizi ve kederimizi paylaşmayı sürdürüyoruz. Hangi gerekçe ile olursa olsun, tek bir insanımızın dahi ayrımcılığa uğramasına, dışlanmasına, ötekileştirilmesine izin vermedik ve bundan sonra da izin vermeyeceğiz.

Ülkemizin kültür, sanat, siyaset, ekonomi, eğitim ve sosyal hayatına kıymetli katkılarda bulunan Ermeni vatandaşlarımızın huzuru, güvenliği ve esenliği, diğer tüm vatandaşlarımız gibi önceliğimiz olmaya devam edecektir.

Türkiye’yi bugünlere nasıl birlikte getirdiyse, Türkiye Yüzyılını da birlikte omuz omuza inşa edeceğiz. Ay yıldızlı al bayrağın huzur veren gölgesinde Türkiye Cumhuriyeti’nin onurlu vatandaşları olarak ilelebet özgürce yaşayacağız.

Bu düşüncelerle Ermeni Toplumu’nun geçmişte yaşadığı acıları samimiyetle paylaştığımı yineliyor, hayatlarını kaybeden Osmanlı vatandaşlarını saygıyla yad ediyorum.”

Dışişleri'nden tepki

Dışişleri Bakanlığı, "1915 Olayları konusunda tarihi gerçekler ve uluslararası hukuk hilafına yapılan açıklamaları bütünüyle reddediyoruz. Geçmişteki acıları siyasi saiklerle istismar etmeyi amaçlayan bu tür girişimlerin hiçbir hükmü yoktur" açıklaması yaptı.

TIKLAYIN | Dışişleri'nden "1915" açıklaması: Geçmişteki acıları siyasi saiklerle istismar etmeyi amaçlayan girişimlerin hiçbir hükmü yok

Bakanlık, 1915 Olayları'na ilişkin açıklamada bulundu. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"1915 olayları konusunda tarihi gerçekler ve uluslararası hukuk hilafına yapılan açıklamaları bütünüyle reddediyoruz. Geçmişteki acıları siyasi saiklerle istismar etmeyi amaçlayan bu tür girişimlerin hiçbir hükmü yoktur.

Türkiye, küresel düzeyde ve bölgesinde daima barış, diyalog, karşılıklı anlayış ve ortak refahın geliştirilmesini savunagelmiştir. Ülkemiz bu anlayışla, 1915 olaylarının hakkaniyetli ve bilimsel bir şekilde incelenmesi amacıyla arşivlerini açmış ve bir Ortak Tarih Komisyonu kurulmasını önermiştir.

Radikal çevrelerin tarihten husumet çıkarma yönündeki çabalarının teşvik edilmemesi gerektiğini hatırlatıyor ve Türkiye ile Ermenistan arasında devam eden normalleşme sürecinin desteklenmesi çağrımızı yineliyoruz."

MSB: “Ermeniler tarafından katledilen masum Türkleri rahmetle yad ediyoruz”

Erdoğan, Patrikhane’ye “acıları yüreğimizde hissediyoruz” taziyesi yollarken diğer yandan Milli Savunma Bakanlığı Sözcüsü Tuğamiral Zeki Aktürk, bakanlığın haftalık bilgilendirme toplantısında “1915 olaylarında Ermeniler tarafından katledilen savunmasız ve masum Türkleri bir kez daha rahmetle yad ediyoruz” diye konuştu.

ABD Başkanı Trump, "soykırım" demedi

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan için yayımladığı mesajda “soykırım” kavramı yerine, Ermenice “Meds Yeghern” (Büyük Felaket) ifadelerini kullandı. 

Trump, yayımladığı mesajda 1915 olaylarını anarken "soykırım" kelimesini kullanmak yerine "20. yüzyılın en kötü felaketlerinden biri" ifadesine yer verdi. Trump'ın mesajında "Büyük Ermeni Cemaatine kaybedilen canların yasını tutmak adına bir kez daha katılıyoruz" denilirken, ABD'nin azınlık konumundaki Ermeni halklarının korunması konusundaki kararlılığının altı çizildi.

TIKLAYIN | ABD Başkanı Trump, 1915 olayları için “soykırım” ifadesini kullanmadı: "20. yüzyılın en kötü felaketlerinden biri"

Amerika Ermeni Ulusal Komitesi'nden, 1915 olayları için "Büyük Felaket" ifadesini kullanan Trump'a tepki: Türk tehdidine boyun eğiyor

ABD'deki en büyük Ermeni lobisi Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA), 1915 olayları için Joe Biden döneminde kullanılan "soykırım" ifadesini kullanmayan Başkan Donald Trump'ı "Türk tehdidine boyun eğmekle" suçladı.

TIKLAYIN | Amerika Ermeni Ulusal Komitesi'nden, 1915 olayları için "Büyük Felaket" ifadesini kullanan Trump'a tepki: Türk tehdidine boyun eğiyor

ANCA'nın internet sitesinden yapılan açıklamada, Trump'ın dün 1915 olaylarıyla ilgili açıklamaları eleştirildi. Açıklamada, Trump'ın açıklamasında "soykırım" ifadesine yer verilmemesi kınandı.

ANCA yöneticisi Aram Suren Hamparian, Trump'ı geri adım atmak ve Türkiye'nin baskısına boyun eğmekle suçladı.

Ermeni yönetici, ABD yönetiminin Türkiye ve Güney Kafkasya'ya yönelik politikalarını değiştirmesini de istedi.

Paşinyan Türkiye ve Azerbaycan bayraklarının yakılmasını kınadı

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise Erivan’daki 24 Nisan yürüyüşünde Türkiye ve Azerbaycan bayraklarının yakılmasını kınadı.

Paşinyan’ın basın sözcüsü Nazeli Bağdasaryan, şu açıklamayı yaptı:

“Başbakan Paşinyan, bu tutumu kınamakta, sorumsuz ve kabul edilemez olarak değerlendirmektedir. Uluslararası alanda tanınan bir devletin, özellikle de komşu devletlerin bayraklarının yakılması, devlet başkanı tarafından farklı bir şekilde değerlendirilemez. Bu, provokatif ve kışkırtıcı bir davranıştır.”