Dünya nüfusunun yarısının her sabah bu şaşırtıcı ve aynı derecede oldukça rahatsız edici durumla baş etmek zorunda olması ilginçtir. Erkeklerin sabah erekte olarak uyanmalarının sebebi nedir?
28 Şubat 2019 11:55
115
Evrim Ağacı'ndan Çağrı Mert Bakırcı, erkeklerin sabah ereksiyonunun sebebini ele aldığı bir yazı kaleme aldı. Bakırcı'nın yazısı şöyle:
215
Sabah ereksiyonları veya daha bilimsel adıyla "gecelik penis şişkinliği" (Nokturnal Penile Tumescence - NPT), uyku sırasında veya uyanmaya yakın olan spontane ereksiyonlardır. Erektil disfonksiyon bozukluğu olan erkekler haricindeki tüm erkekler bunu yaşarlar. Hatta hasta olmayan erkekler gece boyunca 3-5 defa erekte olurlar!
315
Hatta NPT anne karnında (in utero) başlar ve ömür boyunca devam eder! Şaka yapmıyoruz: erkekler, annelerinin karnında bile erekte olurlar! Ancak erkekler aslında bu konuda yalnız değildirler. "Uyku Sırasında Cinsel Uyarılma" başlıklı yazımızda da izah ettiğimiz gibi, dişiler de uyku sırasında klitoral ereksiyon ve vajinal şişkinlik yaşarlar.
415
Elbette, tahmin edebileceğiniz gibi, insanlar NPT yaşayan tek hayvan türü değildir. Bilinen birçok memeli hayvanda da aynı durum görülür.
515
Geride bıraktığımız yıllarda NPT'nin nedenlerini açıklamaya yönelik birkaç değişik teori geliştirildiyse de, tam olarak nedeni halen bilinmemektedir. Tıpkı klitoral ereksiyonlar gibi NPT de Hızlı Göz Hareketleri'nin görüldüğü REM uykusu ile ilişkilendirilmektedir. Geliştirilen teorilerden birisi, REM uykusu sırasında locus coeruleus adı verilen noradrenerjik hücrelerin (noradrenalin nörokimyasalını salgılayan sinir hücreleridir) uyku sırasında kapanmasına dayanmaktadır.
615
Bu hücrelerin penisin kasılma miktarının azaltılmasıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir; dolayısıyla REM uykusu sırasında bunların faaliyeti azaldığında, testosterona dayalı penis uyarımları normalden fazla etki ederek penisin kabarmasına neden olur.
715
NPT'nin aynı zamanda nitrik oksit (NO) kimyasalının salgılanmasıyla da ilgili olduğu ileri sürülmüştür. NO, kan damarlarının iç kısmında bulunan hücrelerden salgılanır ve salgılanması sonrasında düz kaslara gider.
815
Bu kasların gevşemesini sağlar. Ancak bu, aynı zamanda kan damarlarının genişlemesine neden olur; bu sebeple penise daha çok kan gider ve işte ereksiyon!
915
REM uykusu sırasında beynin pons bölgesinin bazı kısımlarının aktivitesinin artması, bir dizi kimyasal olayı tetikler ve sonunda NO'nun salgılanmasına neden olur. Tüm bu kimyasal olaylar da yine testosteron gibi androjen (erkeklik) hormonları tarafından kontrol edilir.
1015
Pekala; buraya kadar nasıl olduğundan bahsettik. Ancak neden? İleri sürülen nedenlerden biri, uyku sırasındaki bu "penis egzersizlerinin" aslında penisinizin fonksiyonuna katkı sağladığı yönündedir. Bu uyku ereksiyonları, corpora cavernosa adı verilen erektil dokunun şişmesini sağlar ve bu sayede bu doku bolca oksijenlenir.
1115
Bu oksijenlenme sayesinde canlılığını korur ve kavernöz fibroz adı verilen hastalığın önüne geçer. Bu hastalık, nihayetinde penis fonksiyon bozukluğuna kadar giden bir durumdur.
1215
Konuyla ilgili ileri sürülen ilgi çekici diğer nedenlerden biri, bu ereksiyonların erkeklerin altlarını ıslatmalarına engel olduğu yönündedir. Çünkü 2 tür erkek ereksiyonu vardır: psikogenik ve refleksif. İlki, cinsel düşünceler ve görüntüler nedeniyle sinirlerin uyarılması sonucu oluşur. Yani "bildiğimiz ereksiyon" diyebiliriz.
1315
İkincisi ise seksi düşüncelere sahip olmadan bile, istemsiz olarak oluşabilir ve temel nedeninin dolu bir idrar torbası olduğu düşünülmektedir. Bu tür refleksif ereksiyonları kontrol eden sinirler, omuriliğin sakral sinirler denen bir kısmıdır.
1415
Aynı sinirler, idrar torbanız dolduğunda da uyarılmaktadır. Şişkin bir penis ile işemek zor olduğundan, NPT'nin bilimde "istemsiz gece idrarı" olarak bilinen "yatak ıslatması"nın önüne geçtiği düşünülmektedir. Her ne kadar bu kulağa makul gelse de, aslında oldukça düşük ihtimalli bir açıklamadır, çünkü vücudumuzun altımızı ıslatmamızı engelleyen çok fazla mekanizması vardır. Dahası, aynı ereksiyonların dişilerde de bulunmasının bu açıklama açısından hiçbir anlamı yoktur.
1515
Dolayısıyla şu ana kadar sürülen en mantıklı açıklama, bu gece coşkularının penislere koruma sağladığı için evrimleştiği yönündedir. Düşünsenize: Penisiniz kendisini sizin yerinize düşünmektedir!
