Çernobil'in gölgesinde kalan büyük radar: Rus Ağaçkakanı
Chernobyl dizisinin popülerliğinin artmasıyla, Ukrayna'nın Çernobil bölgesine olan ilgi de arttı. Tüm dikkatler kazanın gerçekleştiği santralin üzerindeyken, Sovyet döneminde inşa edilen bir diğer yapı ise, Çernobil Nükleer Santrali’ne çok yakında bulunan “Rus Ağaçkakanı” olarak adlandırılan Duga-3 isimli radardı.
13 Haziran 2019 16:38
17
1- Sovyet Rusya ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki tansiyonun yüksek olduğu soğuk savaş döneminde kurulan radar, olası füze saldırılarından korunmak için inşa edilmişti.
27
2- Ritmik bir sesle yüksek radyo dalgaları yayan radar, çıkardığı ses nedeniyle “ağaçkakan” lakabını aldı. Bu radyo dalgaları o kadar güçlüydü ki, pek çok radyo yayınını bozduğu için şikayetler alıyordu.
37
3- Yetkililer radarın varlığını Sovyetler yıkılana kadar reddetti fakat Çernobil faciasından sonra radyasyondan etkilenerek işlevini yitiren Duga-3, yakın zamanda turistik ziyarete açıldı.
47
4- Ancak Duga-3’ün tek önemli özelliği dönemine göre ileri bir radar teknolojisine sahip olması değil. 2015 yılında yayınlanan “Russian Woodpecker” (Rus Ağaçkakanı) belgeseli, sunduğu radar hakkındaki komplo teorileriyle gündeme geldi.
57
5- Belgesel, Çernobil kazası yaşandığında 4 yaşında olan Fedor Alexandrovich ve ABD’li yönetmen Chad Gracia’nın bir araya gelmesiyle ortaya çıkmış. Belgeselde anlatılana göre; dönemin İletişim Bakanı Shamshin, Duga radarının milyarlara mal olmasına rağmen işlevsiz olduğunu açıklamak üzereyken, dikkatleri radarın üstünden çekmek için Çernobil faciasına sebep olan gizli emir verilmiş.
67
6- “Ukrayna halkının Rusya için feda edildiğini” iddia eden Alexandrovich, “burnunu konuya fazla sokması” nedeniyle ölüm tehditleri almış ve ülkeyi terk etmek zorunda kalmış.
77
7- Sunulan iddialar her ne kadar inanılması güç olsa da, belgesel boyunca Alexandrovich yaptığı röportajlardan edindiği çıkarımları bize anlatıyor. Pek çok eleştiriye maruz kalan belgesel, Sundance gibi pek çok festivalden ödül kazanarak döndü.