2019: Kadın mücadelesi ve kazanımlarının yılı

Eşitlik, Adalet ve Kadın Platformu kadınların 2019 yılındaki mücadelelerini ve kazanımlarını derledi. Sadece kadınlardan oluşan uzay yürüyüşü ve ülkenin devrimine öncülük eden Sudan kadınlardan, kadın politikacıların dünyanın birçok yerinde siyasi gündeme damga vurmasına kadar, 2019 yılı kadınların inanılmaz başarılarına sahne oldu. İşte kadınların 2019'a damgaları:

27 Aralık 2019 17:33

121

2019: Kadın mücadelesi ve kazanımlarının yılı

221

Dünya liderleri küresel iklim krizi karşısında kayıtsız kalırken, Greta Thunberg tüm dünya ve gelecek için çetin bir mücadele verdi. Greta’nın, 2018 Ağustos ayında okulu kırarak, İsveç Parlamentosu önünde yaptığı oturma eylemleri ile başlattığı küresel iklim hareketi, büyük bir dalga yarattı. Greta’nın yaklaşan iklim felaketine karşı harekete geçme çağrısına milyonlarca insan destek verdi. Mart 2019’da Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilen Greta, TIME dergisi tarafından “Yılın Kişisi” ilan edildi.

321

Finlandiya, dünyanın en genç başbakanı Sanna Marin’i seçmekle kalmadı, kadınların liderlik ettiği beş partiden oluşan koalisyon hükümetini kurarak ülkeyi tamamen kadınlara emanet etti. Finlandiya’da bu yıl yapılan seçimler sonucunda, rekor sayıda kadın milletvekili seçildi. Kadınlar meclisteki milletvekillerinin yüzde 47’sini oluşturdu.

421

Amerikalı astronotlar Christina Koch ve Jessica Meir, sadece kadınlardan oluşan uzay yürüyüşü görevini gerçekleştiren astronotlar olarak tarihe geçti. Şu ana kadar uzaya gönderilen 500’den fazla kişi içinde, kadınların oranı yüzde 11’den az.

521

Enflasyon ve hayat pahalılığı, ağır vergiler, zamlar, sosyal kesintiler, sağlık, eğitim ve bakım gibi hizmetlerin paralı yapılması, işsizlik ve yolsuzluklar, halkları Irak’ta, Lübnan’da, Ekvador’da ve Şili’de isyana sürükledi. Köklü bir toplumsal dönüşüm arzusuyla sokaklara çıkan kadınlar eylemlerin ön saflarında yer aldı. Bu dönüşüm atmosferinde kadınların önceliğiyse şiddetsiz, adil, eşitlikçi bir yaşam: Kadınlar olmadan toplumsal dönüşüm olmaz!

621

Eşcinsel hakları, ırkçılık karşıtlığı, ücret eşitliği konularındaki aktivizmiyle getiren, namı diğer “Yılın En İyi Kadın Futbolcusu” Megan Rapinoe ve ABD Kadın Milli Futbol Takımı, ücret eşitsizliğine karşı erkek futbolcularla eşit ücret talebini sene boyunca dillendirdi. Mücadeleleri kısmen de olsa sonuç verdi. Bu yıl FIFA, kadın futboluna ayrılan bütçeyi iki katına çıkararak, kadın futboluna yatırım yapacak ülke federasyonlarına da mali destekte bulunacağını açıkladı.

721

Küresel yoksulluğun azaltılmasına yönelik katkılarından dolayı Abhijit Banerjee ve Michael Kremer ile birlikte 2019 Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan Esther Duflo, bu ödüle layık görülen en genç isim oldu. Duflo ve meslektaşları, yoksulluğun nedenlerini araştırarak, küresel yoksulluğun azaltılmasını sağlayacak bir ekonomik yaklaşım üzerinde çalışıyor.

821

Bir kara deliğin fotoğraflanmasının yakın bir zamana kadar imkansız olduğu düşünülürken, 29 yaşındaki Katie Bouman, bunu mümkün kılan algoritmanın geliştirilmesini sağlayan başroldeki isimlerden biri oldu. Bouman, 2016 yılında yaptığı TED konuşmasında kara deliğin fotoğrafını çekmek için uluslararası bir araştırma ekibi, dünya boyunda bir teleskop ve hepsini bir araya getirecek bir algoritma gerektiğini söylemiş, konuşmasını şöyle tamamlamıştı: “İlk başta sizin için bir kara delik kadar gizemli görünse bile, hepinizi dışarı çıkmaya ve bilimin sınırlarını zorlamaya yardımcı olmak için teşvik etmek istiyorum.”

921

Sophie Wilmès, Belçika’da başbakanlık koltuğuna oturan ilk kadın oldu. Mette Frederiksen, Danimarka tarihinin en genç başbakanı oldu. Ruanda’da kadın bakanların sayısı erkek bakanları geçerek yüzde 52 oranına ulaştı. Sahle-Work Zewde, parlamentoda kadın oranında dünyada 17. sırada yer alan Etiyopya’nın ilk kadın Cumhurbaşkanı seçildi. Endonezya’da ilk kez bir kadın siyasetçi meclis başkanlığına seçildi. Seçim kampanyasını yolsuzluk karşıtlığı üzerine kuran liberal aday Zuzana Čaputová, oyların yüzde 58’ini alarak Slovakya’nın ilk kadın cumhurbaşkanı oldu. İspanya’da genel seçimler sonucunda meclisteki kadın milletvekili oranı ilk kez yüzde 46,8 seviyesine yükseldi. Seçimlerin ardından yapılan meclis ve senato seçimleri sonucunda ise meclis başkanlığı koltuğuna Meritxell Batet otururken,Pilar Llop senato başkanı seçildi.

1021

Kasım 2018’de ABD Temsilciler Meclisi’ne ilk kez seçilen ve kendi tabirleri ile “The Squad” (Ekip) olarak bilinen dörtlü, Demokrat Parti’li Alexandria Ocasio-Cortez, Ayanna Presley, Ilhan Omar ve Rashida Tlaib’den oluşuyor. Siyasal programları ve siyaset yapma biçimleri ile “başka türlü” bir siyasetin mümkün olduğunu gösteren The Squad, ABD toplumunun gündelik hayattaki dertlerini, derin eşitsizlikleri siyasallaştırıp sınıf-kimlik temelli ilerici politikalar ortaya koyuyor.

1121

ABD Başkanı Trump’ın karşısındaki en güçlü pozisyonda yer alan Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Trump hakkında resmi azil soruşturmasını başlattı. Başkan Trump’ın karşısındaki en güçlü pozisyondaki kadın olarak gösterilen Pelosi, kadınların görevde olduklarında yarattıkları farkları her zaman dile getiren bir isim ve siyasi konularda cinsiyetçiliğe dair ciddi bir bilince sahip.

1221

Ursula von der Leyen, Avrupa Komisyonu, Christine Lagarde ise Avrupa Merkez Bankası Başkanı seçildi. Böylelikle bu pozisyonlardaki 60 yıllık erkek egemenliği de son bulmuş oldu. Lagarde, iş yerinde kadın istihdamının artırılmasının ve cinsiyet ayrımcılığıyla mücadelenin, dünya ekonomisini daha zengin, daha eşitlikçi bir hale getireceğini ve finansal çöküşleri engelleyebileceğini savunuyor. Başkanlığa seçilmesinin ardından Komisyon’da cinsiyet eşitliğini sağlayacağına söz veren Von der Leyen’in başkanlık ettiği komisyona, 13 kadın ve 14 erkek üye seçilerek cinsiyet eşitliği gözetildi.

1321

Sudan’da 30 yıllık diktatörlüğe karşı alevlenen ve tarihinin en büyük isyanı kabul edilen eylemlerin başrolünde kadınlar vardı. Protestolar, Devlet Başkanı Ömer El Beşir’in tutuklanmasıyla sonuçlanırken, cinsiyetçi yasalar da birer birer kaldırılmaya başlandı.

1421

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), 100. yılında kadın işçiler için devrim niteliğinde bir sözleşmeye imza attı. İş yerinde şiddet ve tacizin sona erdirilmesine ilişkin sözleşme konferans delegasyonunun onayına sunuldu ve kabul edildi. Sözleşmenin hazırlanmasında kadınların sosyal medyada cinsel tacize karşı başlattığı #MeToo (Ben de) kampanyasının önemli rolü oldu.

1521

ABD’li oyuncu ve aktivist Jane Fonda, ekim ayı başından beri her Cuma “Fire Drill Fridays” (Yangın Tatbikatı Cumaları) adıyla düzenlenen iklim krizine karşı sivil itaatsizlik protestolarına önderlik ediyor. İklim aktivisti Greta Thunberg‘in “Evimiz yanıyor” sözüne ithafen, Yangın Tatbikatı Cumaları ismini alan ve Fonda’nın öncülüğünde başlayan eylemler ABD’de büyük ses getirdi. 82’nci yaşına parmaklıklar ardında basan Fonda, protestolarından ötürü her hafta gözaltına alınıp serbest bırakılıyor.

1621

Kaptan Pia Klemp ve ekip arkadaşı Carola Rackete daha iyi bir yaşam için Avrupa’ya geçmeye çalışan ve küçük teknelerle Akdeniz’de yolculuk eden binden fazla mültecinin hayatını kurtardı. Günlerce İtalya veya herhangi bir Avrupa Birliği ülkesinden limana kabul izni bekleyen Klemp ve Rackete, herhangi bir yanıt alamayınca, izinsiz olarak gemiyi İtalya’nın güneyindeki Lampedusa adası limanına yanaştırmaya karar vermiş, kaptanlar hakkında yasa dışı göçe yardım ettikleri iddiasıyla soruşturma açılmıştı.

1721

Bitmeyen kalp pilinin mucidi olan Dr. Canan Dağdeviren, bilimsel çalışmalarıyla dünyanın önemli bilim insanları arasında gösterilen bir fizik mühendisi. ABD’de yer alan Harvard Üniversitesi’nin Genç Akademi üyeliğine ilk Türk olan Dağdeviren, yeni icatları arasına meme kanserini teşhis eden sütyen ekledi.

1821

Şili’de feminist bir kolektif olan Las Tesis, 25 Kasım’da Santiago Plaza de Armas meydanında ve Kadın ve Cinsiyet Eşitliği Bakanlığı’nın önünde ‘Yolunda bir tecavüzcü’ adını taşıyan bir performans sergiledi. Kadın cinayetlerini, cinsel saldırı ve istismar olaylarını protesto etmek amacıyla hazırlanan dans performansı, sosyal medyada yayınlanan görüntülerin ardından tüm dünyaya yayıldı.

1921

Kadın cinayetlerini durdurmak ve kadınların tüm haklarına kavuşarak özgürce yaşaması için Türkiye’nin birçok ilinde örgütlenen Kadın Meclisleri, Las Tesis protestosunun Türkiye’ye yayılmasına liderlik etti. Performans, İstanbul Kadıköy, İstanbul Beşiktaş, Ankara, İzmir, Konya, Bursa, Mersin, Kıbrıs’ta yüzlerce kadının katılımıyla düzenlendi.

2021

Nafaka Hakkı Kadın Platformu, kadına ödenen yoksulluk nafakasının süreli hale getirilmesi ve çeşitli kriterlerle sınırlanmasına karşı etkili bir muhalefet inşa etti. Platformun kadınların nafaka hakkına dokunulmaması ve İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması için başlattığı imza kampanyasına binlerce kişi destek verdi. Platform, konuyla ilgili siyasi partileri ziyaret ederek Meclis’te görüşmeler gerçekleşirdi.

2121

2019 CEV Kadınlar Avrupa Şampiyonası’nda 2. Olan Türkiye A Milli Kadın Voleybol Takımı, paletli sabit ağırlıklı dalışta dünya şampiyonu olan Şahika Ercümen, Dünya Tekvando Şampiyonası 1.si olan milli tekvandocu İrem Yaman, Avrupa Tekvando Şampiyonası’nda 1. Olan Meryem İyin, Dünya Boks Şampiyonu olan Busenaz Sürmeli, Avrupa Gençler Tekvando şampiyonu olan , Azra Çavuş, Avrupa Boks Şampiyonası’nda en iyi kadın boksör seçilen Busenaz Çakıroğlu bu kadınlardan sadece birkaçı… Kaynak: esitlikadaletkadin.org

kadın mücadelesi kadın kazanımları kadın hareketi feminizm toplumsal cinsiyet eşitliği pozitif ayrımcılık

© Tüm hakları saklıdır.

Yazarlar

Kategoriler

T24