Metin Duyar

13 Eylül 2010

İsviçre’de ‘’paranın rengi’’ önemli değil

Ortalıkta ne zaman ‘’kara para’’ söylemi işitseniz İsviçre’nin de adını duyarsınız mutlaka...

Ortalıkta ne  zaman  ‘’kara para’’ söylemi işitseniz  İsviçre’nin de adını duyarsınız mutlaka.    İsviçre’nin banka hesaplarıyla ilgili bilgilerin gizliliğinde  çok katı olması,  uluslararası baskı ve eleştirilere rağmen bu tavrını rahatça sürdürebilmesi,  ‘’kara para’’ konusundaki şöhretinin sürmesine olanak sağlıyor kuşkusuz.
Aslında,  kayıt dışı paranın izini sürdüğünüzde, bu paranın nerelere sevk edildiğini bulabilmenin  çok zor olmadığını söyler uzmanlar. Ülkesinde vergi vermemek ya da suçtan elde edilen kazançları gizlemek ve aklamak amacıyla kullanılan bu yerlerin, bol miktarda parayla gelen zengin müşterilerine, banka sırrı kavramıyla özel bir finansal mahremiyet ve dokunulmazlık sağladığı bilinmektedir. Vergi cennetleri olarak tabir edilen bu yerler, aslında vergiden kaçanların sığındığı alanladır. 
İsviçre, geçen ay açıklanan ve bu alanda en kapsamlı araştırmalardan birisi olan ‘‘Finansal Gizlilik Endeksi’’ne  göre, dünya üzerindeki 60 vergi cenneti arasında üçüncü sırada.
İlk sırada kim var bilin bakalım…
Finansal Gizlilik Endeksi (2009 yılı verileri) 

Finansal Gizlilik Endeksi (2009 yılı verileri)

Gizlilik Yargı

Puan

Ağırlık

Bileşen Fiyat

Finansal Gizlilik Endeksi Fiyat

Finansal Gizlilik Endeksi

Sıralaması

ABD

92

0,17767

84,6

1.503,80

1

Lüksemburg

87

0,14890

75,7

1.127,02

2

İsviçre

100

0,05134

100,0

513,40

3

Cayman Adaları

92

0,04767

84,6

403,48

4

İngiltere ( Londra)

42

0,19716

17,6

347,79

5

İrlanda

62

0,03739

38,4

143,73

6

Bermuda

92

0,01445

84,6

122,30

7

Singapur

79

0,01752

62,4

109,34

8

Belçika

73

0,01475

53,3

78,60

9

Hong Kong

62

0,01986

38,4

76,34

10

Jersey

87

0,01007

75,7

76,22

11

Avusturya

91

0,00511

82,8

42,32

12

Bir tür inek

79

0,00580

62,4

36,20

13

Bahreyn

92

0,00278

84,6

23,53

14

Hollanda

58

0,00689

33,6

23,18

15

İngiliz Virgin Adaları

92

0,00177

84,6

14,98

16

Portekiz (Madeira)

92

0,00146

84,6

12,36

17

Kıbrıs

75

0,00206

56,3

11,59

18

Panama

92

0,00128

84,6

10,83

19

İsrail

90

0,00128

81,0

10,37

20

Malta

83

0,00126

68,9

8,68

21

Macaristan

75

0,00136

56,3

7,65

22

Malezya ( Labuan )

100

0,00072

100,0

7,20

23

Isle of Man

83

0,00084

68,9

5,79

24

Filipinler

83

0,00074

68,9

5,10

25

Letonya

75

0,00073

56,3

4,11

26

Lübnan

91

0,00032

82,8

2,65

27

Barbados

100

0,00026

100,0

2,60

28

Macao

87

0,00025

75,7

1,89

29

Uruguay

87

0,00024

75,7

1,82

30

Birleşik Arap Emirlikleri ( Dubai)

92

0,00018

84,6

1,52

31

Mauritius

96

0,00013

92,2

1,20

32

Bahamalar

100

0,00011

100,0

1,10

33

Kostarika

92

0,00006

84,6

0,51

34

Vanuatu

100

0,00005

100,0

0,50

35

Aruba

83

0,00004

68,9

0,28

36

Belize

100

0,00002

100,0

0,20

37

Hollanda Antilleri

75

0,00002

56,3

0,11

38

Kaynak: http://www.financialsecrecyindex.com/2009results.html   
İsviçre, vergi ve ceza soruşturmasından kaçırılan fonlar için önemli bir  cazibe merkezi. Sadece ABD’lilerin değil tabi ki, daha çok Afrika’nın kaynaklarından gelen paralar söz konusu.  Afrikalı bazı diktatörlerin ve üst düzey devlet görevlilerinin  büyük çaplı yolsuzluklarla iç edilen ve kendi kişisel hesapları. Uzmanların tahmini, Afrika kıtasının ürettiği gelirin yaklaşık yüzde 25’i (150 milyar Dolar) her yıl  idarecilerin cebine girmekte.  Bu paranın da büyük bir kısmı ülke dışına çıkarılmakta ve paranın izinin sürülemeyeceği finans merkezlerine yönlendirilmekte. Tahmin edeceğiniz gibi İsviçre’de bu anlamda iş gören finans merkezlerinin başında gelmekte. 

İsviçre bankalarına kara para uyarısı  

 İsviçre’de banka hesaplarıyla ilgili bilgilerin gizliliği ilkesinde artan uluslararası baskı ve eleştirilere rağmen bir değişiklik yok.
Avrupa’da artan vergi kaçakçılığı olayları, İsviçre bankalarını sık sık eleştiri oklarının hedefi yapıyor. Ağustos ayı başında bu eleştirilerden kaçmak isteyen İsviçre'nin Basel merkezli özel bankası Sarasin, 2012 yılına kadar vergisi ödenmeyen kara para kabul etmeyeceğini açıkladı. Ayrıca bankanın mali müşavirleri, vergi kaçıran müşterilerinden durumlarını temize çıkarmalarını talep etti. 
İsviçre'nin asıl büyük iki bankası Credit Suisse ve UBS ise bu kararı bahar ayında vermiş ve vergi kaçıranları da vergi danışmanlarına yönlendirmeyi kararlaştırmıştı. 
Bu uygulamanın İsviçre bankalarına kara para girişini engelleyeceğini düşünmek haliyle saflık olacaktır.  Gerçi İsviçre’nin,  vergi kaçıranların  danışmanlara başvuracağını düşünüyor olması da  aslında saflık olarak değerlendirilebilirdi ama, İsviçre zaten bıyık altından gülerek yapmıştı bu açıklamayı. 
Düşünsenize; parasını neden İsviçre’ye getirdiği belli olan müşteri, bir de danışmana giderek kendisini ihbar edecek… 
İsviçre vergi dairelerine yardımcı olacak
İsviçre ilerde vergi kaçakçılığıyla mücadelede yabancı vergi dairelerine yardımcı olacağını açıkladı. Tabi ki,  kimse fazla ciddiye almadı bu açıklamayı. 
Sebebi basit…  
İsviçre, AB'nin talep ettiği gibi otomatik bir bilgi alış-verişine yanaşmadı çünkü. 
İsviçre yetkili kurumları, ancak yabancı vergi müfettişleri tarafından belirlenen somut bir şüpheli söz konusu olduğunda yardımcı olacak. Banka bilgilerinin çalınması durumundaysa İsviçre resmi bir yardıma yanaşmıyor.  
Asıl ilginç haber ise; İsviçre bankaları, çalışanlarının banka bilgilerini kopyalayamaması için güvenlik standartlarını artırdı. 
Bunun anlamı ise, ‘’kara paranız  daha da güvende’’ demekten başka bir şey değil.