Metin Duyar

07 Nisan 2011

Avrupa’da parasal sıkılaşma başlıyor

Portekiz endişesine karşın piyasalardaki toparlanma devam ediyor...


Portekiz endişesine karşın piyasalardaki toparlanma devam ediyor.
Fed’in piyasalara likidite sağlama konusunda devam eden desteğiyle, Portekiz’in AB yardımına başvurmada gösterdiği direncin yarattığı endişeler arka planda kaldı. Portekiz’in düzenlediği 6 ve 12 aylık ihalelerde borçlanma maliyetinde yükseliş yaşandı.
Avrupa’da son çeyrek büyüme rakamının beklendiği gibi gelmesi ve Almanya’da sanayi siparişlerinde gözlenen güçlü artış piyasalardaki yükseliş eğilimini destekliyor.
Bu destek,  S&P 500 ve DJ endeksleri sırasıyla % 0,22 ve % 0,27’lik kazançlarla 1.335 ve 12.427 puana çıkarken; DAX endeksi % 0,55’lik yükselişle 7.215 puanda kapanmasını sagladı.
ABD ve Euro bölgesi arasındaki faiz politikası farklılığının gelen açıklamalarla korunması ile, Euro-dolar paritesi 1,43 civarına yükselişini sürdüruyor.
Ham petrol fiyatları, emtialardaki genel yükseliş trendine paralel olarak 108-109 dolar bandına çıkış trendini korüyor.
Portekiz endişesi ve likidite politikasının ileriki dönemde enflasyonist baskılar yaratabileceği endişesiyle, altın fiyatları 1.460 doların üzerine çıktıktan sonra bu seviyenin altına hafif bir gevşeme gösterdi.
AB, stres testinin daha sıkı olması taahhüdüne uyuyor.
Avrupa bankacılık otoritesinden yapılan açıklamada, daha zorlu olacağı söylenen stres testinin ikinci aşamasında büyümenin 4 puan daha düşük olabileceği senaryosunun benimsendiği görünüyor.
Stres testinin ilk aşamasında, bankaların önemli boyutta sermaye desteklenmesine ihtiyaçları olmadığı çıkmasına karşın, testten sonra özellikle İrlanda bankalarında ciddi sorunlar yaşanmıştı. Dolayısıyla, testin gerektiği kadar sıkı koşulları içermemesi nedeniyle güven sorunu oluşmuştu. Şimdi, ikinci aşamasında bu sorunun giderilmeye çalışıldığı izleniyor.
Portekiz sonunda AB yardımına başvurdu.
Portekiz hükümeti içeride ve dışarıdaki baskılara daha fazla dayanamayarak AB Komisyonu’ndan kurtarma paketi için yardım istedi. Bu, Yunanistan ve İrlanda’dan sonra AB fonundan yardım talep eden üçüncü ülke oldu.
AB komisyonu, Portekiz’in yardım talebinden memnun olmalı.  Zaten, en kısa sürede talebi incelenip koşulların belirleneceğini belirtti.
Bu talep, ülkenin piyasa koşullarından borçlanmasına da olumlu yansıyacaktır mutlaka.

Japonya’dan deprem kredisi
Japonya merkez bankası faiz oranlarını beklendiği gibi % 0,10 seviyesinde bıraktığı toplantısında, varlık alım programını değiştirmezken depremden etkilenen iş kesimine 1 trilyon Yen’lik (12 milyar dolar) kredi imkanı açıkladı.
Ayrıca, 28 Nisan’daki toplantısında da, ekonomik aktivitenin gelişimine göre yeni önlemlerin gelebileceği beklentisi de güçleniyor.
Merkez bankasının ekonomiye destek konusunda sıcak yaklaşımı, piyasaların destek unsurlarından biri olan deprem sonrası hızlı toparlanma senaryosunun geçerliliğini koruması açısından önemli.
Özellikle, yaşanan doğal afetin etkilerinin gözlenmeye başlanması öncesinde bu tip önlem kararları, orta vadeli iyimser beklentilerin korunmasını sağlayacaktır.
Avrupa faiz artırımında ne kadar hızlı davranacak?
Avrupa Merkez Bankası’nın bugünkü toplantısında faiz artıracağı konusunda çok fazla şüphe yok. Ancak, faiz artışının 25 baz puanla sınırlı kalıp kalmayacağı ve bir sonraki adımın ne zaman gelebileceği kritik unsurlar.
Hem döviz hareketleri hem de ekonomik görünüm açısından.
Emtialardaki yükselişin enflasyonda neden olduğu riskler karşısında tetikte olan Avrupa Merkez Bankası’nın büyüme görünümü ile ilgili risklere ne kadar duyarlı olduğu faiz artırımlarının boyutunu ve hızını belirleyecek.
Merkez bankası başkanı Trichet geçen ayki toplantıda, Nisan ayındaki olası artışın bir seri olarak görülmemesi gerektiği; petrol ve emtia fiyatlarındaki artışın ikinci etkilerine göre kararın verileceği yönünde bir açıklaması olmuştu.
Bugünkü toplantıda, ikincil etkiler konusunda hakim olan eğilimle ilgili ipuçları elde edilmeye çalışılacak.
İngiltere Merkez Bankası’nın ise, enflasyon risklerine karşın, daha zayıf büyüme tablosu nedeniyle faiz artırımında bulunmaması bekleniyor.
ABD istihdam piyasasında haftalık gelişim.
ABD’de geçen hafta beklentilerin altında kalarak olumlu bir sürpriz yapan haftalık işsizlik başvurularının bu hafta daha da gerilemesi bekleniyor.
İyileşme sürecinin kademeli gerçekleştiği istihdam piyasasında, bu görünümün korunup korunmayacağı önemli. Ancak, Mart itibariyle verilerde gözlenen yavaşlama, ileriki dönem istihdam verileri için de aşağı risk taşıyor.

İç Piyasalar
Küresel likiditenin devam etmesi ve gelişmekte olan ekonomilerin cazibesini korumasına ek olarak, para politikası önlemlerinde zorunlu karşılıkların tek çare olarak görülmemesi gerektiği yönündeki sinyallerle, İMKB 100 endeksi % 1,42’lik yükselişle 68.649 puana çıktı.
TCMB dışında kaynaklar da kullanılabilir.
Başbakan Yardımcısı Babacan, kredi genişlemesinin kontrol altına alınabilmesi için Merkez Bankası dışında kurumların da gündeme getirebileceği önlemler olduğunu yineledi.
Ekonomi yönetimi bir taraftan kredi yavaşlamasının istenen boyutta olmaması nedeniyle ek önlemler olasılığını gündemde tutarken, diğer taraftan bunun sadece zorunlu karşılık artışı şeklinde bankacılık sistemine yönelik endişeleri artırmasını engellemeye çalışıyor.
Ancak, henüz BDDK ve Hazine’nin farklı enstrümanları uygulama konusunda net bir sinyali yok.
Bu arada, 18 Nisan’da görev süreci dolacak TCMB Başkanı Yılmaz’ın yerine kimin geleceği ile ilgili hala bir açıklama yapılmış değil.