H. Bader Arslan

12 Ocak 2012

Kasım'da Açık Başkadır

Dün sabah Kasım ayı ödemeler dengesi verileri açıklandı. Verilerin en önemli parçası olan cari denge 5.19 milyar dolar açık verdi.


Dün sabah Kasım ayı ödemeler dengesi verileri açıklandı. Verilerin en önemli parçası olan cari denge 5.19 milyar dolar açık verdi.
Yılın en düşük 3. açığı olan dünkü veri aynı zamanda geçen yılın yüzde  13 altında gelmesi açısından önemli.
11 aylık dönemde cari açık 70.2 milyar dolara ulaştı. Her ne kadar son 5 ayda yılın ilk yarısına göre gözle görülür bir gerileme yaşansa da 2011 yıl sonu cari açığı tüm geçmişimizin ve yakın geleceğimizin en büyük açığı olarak kalacak. Gelecek ay yıl sonu etkisi nedeniyle muhtemelen dünkünden daha yüksek bir açık gelecek. Yılı ise 76-77 milyar aralığında bir açıkla tamamlayacağız.
Açığın bu denli genişlemesinin nedenlerinin başında mal ticaretinde açılan ihracat-ithalat makası geliyor. Bunun sebeplerini kısmen daha önce yazdım. Aralık ayi ithalat verisi açıklandığında ise daha kapsamlı olarak incelemek mümkün olacak ama ben bugün dikkatinizi hizmet ticaretine çekmek istiyorum.
11 aylık hizmet ihracatı 37 milyar dolara ulaştı. Hizmet ihracatı gecen yıla göre yüzde 15 yükseldi. Bu artışın başını turizm gelirleri ve taşımacılık gelirleri çekiyor.
11 aylık hizmet ithalatı ise yüzde 7.6 artışla 18.8 milyar dolara yükseldi.  Böylece 11 aylık hizmet ticareti fazlası 18.2 milyar dolar oldu. Bu cari açığı azaltan bir kalem.
Ödemeler dengesinde cari açığın yüksekliğinden sonra 2011'e damga vuran şey net hata ve noksanın 11 ayda 12.9 milyar dolara ulaşması oldu. Bu kalem temelde kaynağı belli olmayan fon girişlerini gösteriyor. Bu yıl yüksek gelmesinin ilk nedeni ise Arap Baharında bu ülkelerden çıkan paranın bize gelmesi (ama bankalar yoluyla değil )
Dogrudan yabancı yatirim girişlerinin arttığı malumunuz. 11 aylık doğrudan yabancı yatırım girişi yüzde 70 yükselişle 12 milyar 84 milyon dolara çıktı. Ama gözden kaçan şey Türkiye’nin yurtdışında yaptığı yatırımların da yükseliyor olması.
11 ayda dışarıda yapılan yatırımların toplamı  2 milyar 61 milyon dolara ulaştı. Bazıları buna mesafeli yaklaşsa da ben yerli şirketlerin dışarıda şirket almalarına ya da sıfırdan yatırım yapmalarına olumlu yaklaşıyorum. Bu da başka bir yazıya konu olsun.
Bugünü son haftanın  gündemi olan Yunanistan ile bitireyim: OECD verilerine göre 2008 yılında ortalama bir Yunanlı ortalama bir Almandan yüzde 48 daha uzun çalışmış. Bir yunanlı yıl içinde 2120 saat çalışırken, Alman sadece 1429 saat çalışmış. İlginç, değil mi?