Bu ayın başında G-20 ülkeleri, Londra’da toplanmış ve krizden çıkış için bazı kararlar almıştı. Hatırlarsanız, bu kararlardan biri, IMF’nin kullandıracağı fonların üç katına çıkarılarak 750 milyar dolar olarak belirlenmesiydi. Bu hafta sonu bu yönde önemli gelişmeler oldu.
IMF’nin ana gelir kaleminin üyelerinden aldığı ‘aidatlar’ olduğu söylenebilir. Biriken bu fon, özellikle ödemeler dengesinde sorun yaşayan ülkelere belirli bir faiz karşılığı kullandırılır. Son iki yıldır piyasaları alt üs eden küresek kriz, özellikle 2008’in ikinci yarısında birçok ülkenin ekonomik dengelerini bozdu. Kriz hemen hemen bütün ülkeleri etkilediği için, piyasada oluşan likidite sıkıntısı, bu ülkelerin kendi çabalarıyla borç bulabilmesini neredeyse imkânsızlaştırdı ve bu ülkeler son çare olarak IMF kredisine başvurdu.
Eylül 2008’den bugüne on dört ülke ile anlaşan IMF, muhtemelen tarihinde bu kadar kısa sürede bu kadar çok ülkeye ilk kez kredi vermiş oldu. Oldu olmasına ama, elinde tuttuğu fonların da dibi göründü. İşte bu noktada araya giren G-20 ülkeleri IMF’ye yeni fon sağlama kararı aldı.
Demiştim ya, IMF’nin ana gelir kalemi üye ülkelerin sağladığı ödenekler. G-20 toplantısında yeni fonlar gündeme geldiğinde akla gelen ilk fikir, üyelerin yaptığı ödemelerin artırılması oldu. Son bir ayda üyeleri IMF’ye 300 milyar dolardan fazla ek kaynak sağladı. ABD’den yakında 100 milyar dolar gelmesi bekleniyor.
Ancak IMF, şimdiye dek hiç başvurmadığı bir yola yönelmiş görünüyor.
IMF tahvil ihraç edecek
Detayları henüz ortaya çıkmamış olsa da IMF yakında tahvil satmaya başlayacak. “Kim alır IMF tahvillerini?” diyorsanız, hemen söyleyeyim. Cari fazla veren yükselen pazar ekonomileri ilk müşteriler olacak gibi görünüyor. Bunların başında Brezilya ve Çin’in olduğu neredeyse kesinleşti. Rusya ve Hindistan hemen arkadan geliyor. Yani ilk dört ülke BIRC ülkeleri. IMF tahvili almanın, BRIC ülkeleri için karlı bir iş olacağına şüphe yok çünkü, isteyecekleri faiz şu an yetinmek zorunda kaldıkları ABD tahvillerinin faiz oranından daha yüksek olacak.
Bu yolla, IMF’nin elindeki kaynaklar daha artmış olacak ve daha çok ülkeye daha fazla kredi verebilecek. İşe bu nedenle, birkaç ay önce Türkiye için yapılan 20-23 milyar dolar karşılığı IMF kredisi tahminlerinin miktarı, son günlerde 40 milyar dolara kadar yükseliyor.
Miktarın ve şartların ne olacağını çok yakında göreceğiz.
İyi haftalar...