IMF Ekim ayından yayımladığı Dünya Ekonomik Görünümü raporuna göre bu yıl Euro Bölgesini oluşturan on altı ülkenin ortalama yüzde 4.2 küçülmesi bekleniyor. GSYİH’nin önemli bileşenlerinden biri olan sabit sermaye yatırımları (örnek: yeni fabrikalar, makine-teçhizat alımı, konut ya da diğer inşaat yatırımları) açısından bölgenin durumu çok daha kötü. Zira 2009 yılında bu yatırımların Euro Bölgesi ekonomilerinde yüzde 10.7 daralacağı tahmin ediliyor.
Bu konuda iyimser olmamayı gerektiren başka bir gösterge ise Euro Bölgesi ekonomilerinin 2010 büyüme beklentisi ise sadece binde 3. Beklentinin binde 3 gibi çok düşük bir oran olması, bazı ülkelerin 2010’da da küçüleceğinin açık göstergesi. Zira, Slovak Cumhuriyeti dışında hiçbir ülkenin gelecek yıl yüzde 1’den fazla büyümesi beklenmediği gibi, en az beş ekonominin daralması kaçınılmaz görünüyor.
Yukarıda aktarmaya çalıştıklarım, büyük ölçüde bugünkü veriler ve geleceğe yönelik varsayımların bileşimiyle yapılan tahminler. Ancak, varsayımların kötüleşmesi muhtemel. Son haftalarda Avrupa ekonomilerinden gelen kötü verilerin ve yüksek borç sorununun yarattığı karamsarlığın üzerine yeni açıklamalar ekleniyor. Bunlardan biri de dün geldi.
Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi Ekim ayında önceki aya göre binde 6, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11.1 geriledi. Bu, tek başına incelendiğinde küçük bir gerileme gibi görülebilir. Ancak yanıltıcı olmamalı çünkü, Avrupa ülkelerinde büyüme döneminde bile sanayi üretimi artışı ‘yüzde’lerle değil, ‘binde’lerle açıklanır. Ayrıca, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu çok sayıda ülkenin sanayi üretiminde artış çoktan başlamış hatta krizin başlangıç dönemlerindeki düzeylerine dönmüş olsa da Avrupa’da durum kötüleşmeye devam ediyor. Sanayi üretimi içinde dayanıklı tüketim malları imalatındaki gerilemenin önceki aya göre yüzde 1.4 gibi yüksek bir oran olması bunu teyit ediyor.
Sanayi üretimindeki gerilemeye paralel olarak istihdam hacmi de geriliyor. Üçüncü çeyrekte Euro Bölgesi istihdamı 712 bin kişi gerilerken, AB’nin tamamındaki gerileme 1 milyonun üzerine çıktı. Aşağıdaki şekil Euro Bölgesinde işsiz sayısındaki değişimi gösteriyor. Mart 2008’de yükselmeye başlayan işsiz sayısı, şu anda 15.5 milyonun üzerinde. İşsizlik oranı ise yüzde10’un hemen altında.
Dikkatinizi çekiyor mu bilmiyorum ama Dubai dışında küresel krizden ağır etkilenen ülkelerin hepsi Avrupa’da: Ukrayna, Yunanistan, İzlanda, Letonya, Litvanya, İrlanda, Portekiz ve İspanya.