Yurtdışı borçlanma bedeli, kişinin seçeceği günlük kazanç üzerinden hesaplanır.
2008 yılında yürürlüğe giren 5754 sayılı Kanunla 3201 sayılı Kanununda yapılan değişiklikle borçlanma miktarının tespitinde döviz esasından vazgeçilerek, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 82. maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32’si olduğu şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Buna göre, yurtdışı hizmet borçlanmasında, ödenecek olan borç miktarı prime esas asgari günlük kazanç ile azami günlük kazanç (2010 yılının ikinci altı ayı için bu rakam 25,35 TL-164,78 TL’dir) arasında olmak üzere kişinin seçeceği matrah üzerinden belirlenen bir günlük borçlanma tutarı ile borçlanılacak gün sayısının çarpılması suretiyle hesaplanmaktadır.
Örneğin; 15.11.2010 tarihinde yaptığı başvurusuna istinaden yurtdışında geçen 20 yıllık sigortalılık süresini günlük 30 TL kazanç (matrah) üzerinden borçlanmak isteyen bir sigortalının borçlanma bedeli olarak ödeyeceği tutar (7200 gün x 30 TL x % 32) = 69.120 TL olacaktır.
Borçlanma başvurusunun yapıldığı tarih, borçlanma bedelinin tespitinde önemlidir.
Borçlanma bedelinin hesaplanmasına esas alınan sigorta primine esas asgari ve azami kazançlar her altı ayda bir artmaktadır. Bu nedenle, kişinin ödeyeceği borçlanma tutarının doğru tespit edilebilmesi için borçlanma başvurusunun yapıldığı tarihin doğru belirlenmesi hem kişi, hem de SGK açısından önem taşımaktadır.
Borçlanma tutarının tespitinde, adi posta veya kargo yoluyla veya SGK’ya doğrudan yapılan yazılı başvurularda Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesinin SGK evrak kayıtlarına intikal ettiği tarih esas alınmaktadır.
Buna karşın, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta olarak gönderilen yurtdışı borçlanma taleplerinde, Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesinin postaya verildiği tarih, SGK’ya intikal tarihi olarak kabul edilmektedir.
Tebliğ edilen yurtdışı borçlanma bedelinin üç ay içinde ödenmesi zorunludur.
3201 sayılı Kanunda yapılan yeni düzenleme ile borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmesi zorunluluğu getirilmiştir.
Tahakkuk ettirilen borç tutarını yurt dışından ödeyecek olan sigortalı ve hak sahipleri Türk Lirası olarak bildirilen tutarın karşılığını Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından konvertibl sayılan döviz cinsinden ödeyeceklerdir. Ödemeler, borcun ödeneceği tarihteki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden yapılmalıdır.
Tahakkuk ettirilen prim borcunun tamamının, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödenmemesi halinde, borçlanma başvurusu geçersiz sayılmaktadır.
Bu durumda olanların yurtdışı hizmet sürelerini borçlanabilmeleri için yeniden borçlanma başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Söz konusu üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde ise, ödenen miktar ile orantılı olan süre geçerli sayılmakta, kalan sürenin borçlanılması içinse yeni bir başvuruda bulunulması şartı aranmaktadır.