Halkların Demokratik Partisi (HDP), 2021 yılı boyunca devam edecek olan İş ve Aş Buluşmalarının Van’da devam ediyor. Van İş ve Aş Buluşmalarının ikinci gününde HDP heyeti toplumun farklı kesimleriyle bir araya geldi. Buluşma gerçekleştirilen tüm kesimlerin ortak problemi yoksulluk ve ödenemeyen borçlar oldu. Bir kahvehane esnafı “Binlerce kişiyle spor salonlarında kongre yapanlar, kahvehaneleri kapatıyor. Sanki bu salgının tek sorumlusu esnaf” ifadelerini kullandı.
Buluşmanın ikinci gününde iki koldan ziyaretler gerçekleştiren HDP heyetlerinin duraklarından biri Japon Pazarı oldu. HDP Emek Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Şaziye Köse ile milletvekilleri Serpil Kemalbay, Murat Sarısaç ve HDP Van İl yöneticileri, burada 30’dan fazla kadın esnafla buluştu. Çoğu terzilik yapan kadın esnaf, pandemi koşullarıyla katmerlenen ekonomik krizin kendilerini iş yapamaz hale getirdiğini ifade etti. Biriken kiralar ve diğer borçları ödeyemediklerini anlatan esnaf, iktidarın yaptığını söylediği esnaf desteklerinden herkesin yararlanamadığını, yararlanabilenler için de bu yardımların yetersiz olduğunu dile getirdi. Esnaf, pazardaki dükkanların krizden kaynaklı kepenk indirdiğini de söyledi.
HDP heyeti, yevmiyeyle çalışan inşaatçılar ve işçilerin toplandığı kahvehaneyi ve Rus Pazarını da ziyaret etti. İşçiler, hiç iş bulamadıklarını, zaten güvencesiz, sigortasız çalıştıkları için günü kurtarmaya çalıştıklarını söyledi. Dükkân ve işyerlerinin kapanmasının ve kentteki genel ekonomik darboğazın yevmiyeli çalışanları tamamen işsiz, aşsız bıraktığını söyleyen işçiler, haftanın iki günü ancak iş bulabildiklerini anlattı.
Rus Pazarında bulunan esnaf da diğer tüm küçük esnaf gibi kiralarını ve borçlarını ödeyemediklerini aktardı. 500 esnafın bulunduğu, giyim, oyuncak, zücaciye dükkanlarının olduğu pazarda dükkanların yüzde 30’undan fazlasının kapandığını, böyle giderse diğerlerinin de kapanmak zorunda kalacaklarını ifade etti.
Yoğunlukla küçük esnafın bulunduğu Yüzbaşıoğlu Sokak ve Peynirciler Çarşısındaki esnaf, kira desteğinden faydalanamamanın ve kredi borçlarını ödeyememenin yarattığı sorunları anlattı. Esnafa göre en büyük sorun kira ve kredi borçları. Kentteki işsizliğin kendi işlerini durma noktasına getirdiğini belirten esnaf, Kapıköy Sınır Kapısının kapalı tutulmasına da dikkat çekti. Kapının kapalı olmasının işlerini sekteye uğrattığını aktaran esnafın temel talebi ise kredi borçlarının faizsiz ertelenmesi, herkese yeterli miktarda kira desteği verilmesi ve Kapıköy Sınır Kapısının acilen açılması.
Van Dinamik Sanayici İş İnsanları Derneği’ne de ziyarette bulunan heyet, KOBİ’lerİN sorunlarını dinledi. Bilhassa kadın girişimciler için erişilebilir desteklerin sunulmadığını ifade eden KOBİ temsilcileri, KOBİ’lere yapılan hiçbir desteğin yeterli olmadığını ve sorunları çözmediğini belirtti.
HDP Ekonomi Komisyonu üyesi milletvekilleri Necdet İpekyüz, Erol Katırcıoğlu ile HDP PM üyeleri ve Van il yönetiminden oluşan heyet de Van Otelciler Odası ve Organize Sanayi Bölgesini ziyaret etti. Otelciler Odası Başkanı, Kapıköy Sınır Kapısının kapalı tutulmasının otellerin doluluk oranını yüzde 15’e düşürdüğünü aktardı. Türkiye’deki diğer sınır kapılarının açık olduğunu, İran’dan uçuşların serbest olduğunu belirten oda temsilcileri, sınır kapısının pandemi koşullarına uygun şekilde bir an önce açılması gerektiği vurguladı.
Organize Sanayi Bölgesi başkan ve temsilcileri de işsizlik ve geçim sıkıntısının kentin en can yakıcı sorunu olduğuna dikkat çekerken, sınır kapısının açılmasının otelcilik, tekstil, restoran ve diğer birçok sektöre iyi geleceğini ifade etti.
Erciş’te hayvancılık yapanların şikâyeti: Yüksek yem fiyatları ve kesilen usulsüz cezalar
Heyetin diğer üyeleri HDP Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, Ekolojiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Naci Sönmez, Ekoloji Komisyonu Sözcüsü Menekşe Kızıldere, Van Milletvekili Muazzez Orhan ile PM üyeleri ve Van il yöneticileri, Erciş’te bulunan Hayvan ve Saman Pazarını ziyaret etti. Hayvancılıkla geçimini sağlayan vatandaşlar, yem fiyatlarının çok pahalı olduğunu belirtirken, kendilerine kesilen usulsüz cezalardan da bahsetti. Hayvan ve Saman Pazarı emekçikeri, girdi maliyetlerindeki yükseliş ve vatandaşların alım gücünün sıfıra inmesi nedeniyle iş yapamaz duruma geldiklerini anlattı.
HDP heyeti, Erciş’te bulunan Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası, Esnaf ve Sanatkârlar Odasına bağlı kahvehaneciler, berberler, terziler, bakkallar, lokantacılar, Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi ve Eğitim-Sen temsilciliği ile de bir dizi ziyaret gerçekleştirdi.
Şoförler Odası yönetimi, 8 yaş kuralının kayyım atanması sonrası Erciş’e özel bir uygulama olduğunu vurguladı. Van’daki pek çok iş grubu gibi, geçimini şoförlük yaparak sağlayan vatandaşlar da ekonomik güvencesizlikten bahsederken, bir yıldır kontak çevirmeyen ve dolmuşlarını satmak zorunda kalan şoförler bulunduğunu belirtti.
Kahvehanecilerin isyanı: Binlerce kişiyle spor salonlarında kongre yapanlar, kahvehaneleri kapatıyor
Kahvehane esnafı, “Binlerce kişiyle spor salonlarında kongre yapanlar, kahvehaneleri kapatıyor! Sanki bu salgının tek sorumlusu esnaf” ifadelerini kullandı.
Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkan ve yöneticileri de Erciş’te 23 kurumsal market olduğunu ve bu marketlerin yerel üretici ve marketlere nefes aldırmadığını anlattı. Kurumsal marketlerin 4 milyon esnafı mağdur ettiğini belirten kooperatif temsilcileri, yüksek orandaki faizlere de dikkat çekti. Temsilciler, ortak sorunun, geri ödeme gücünün olmaması ve küçük esnafı koruyacak tedbirlerin alınmaması olduğunu söyledi.
Erciş Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı, esnafın dükkanını açacak gücü kalmadığını, hem sigortaya hem Bağkur’a güç yetiremediğini, bunlarda 6 puanlık indirimin tekrar yapılması gerektiğini söyledi.
"Zilan’ı bir hafıza merkezi olması gerekirken cezalandırıyorlar”
HDP Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, Ekolojiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Naci Sönmez, Ekoloji Komisyonu Sözcüsü Menekşe Kızıldere, Van Milletvekili Muazzez Orhan ile PM üyeleri ve Van il yönetiminden oluşan heyet, temasların ardından Zilan Deresine Zilan Katliamını anmak için karanfil bıraktı ve bir açıklama yaptı.
Ekoloji Komisyonu Sözcüsü Menekşe Kızıldere, “Zilan hepimiz için bir hafıza. Herkes Zilan’da neler yaşandığını biliyor. Zilan’da katledilenler arasında benim de ailem var. Biz bugün Zilan’a gidip anma yapamıyoruz. Zilan’daki hidroelektrik santral sadece Zilan’ın hafızasını silmiyor. Zilan bölgenin hayat suyu oradaki tarımı hayvancılığı her şeyi etkiliyor. Hidroelektrik santralleri kapatılıp iptal edilmiş olmasına rağmen devlet bir cezalandırma politikası olarak orayı santral yaparak hizmete açıyor. Zilan’ı bir hafıza merkezi olması gerekirken cezalandırıyorlar” dedi.