Türkiye’den neden küresel çapta e-ticaret girişimleri çıkmadı, çıkmıyor? Yazılımcılar neden Türkiye'yi terk ediyor? Barış Soydan sordu, iyzico’nun kurucusu Barbaros Özbugutu yanıtladı.
Türkiye’de küresel çapta e-ticaret girişimi çıkmamasının nedenlerine ilişkin konuşan Barbaros Özbugutu, “Dijitalin ilk oyuncuları eBay, Amazon’du. Bu oyuncuların çıktığı piyasalar dijitalleşmeye bizden çok daha erken başladı. Zaman açısından öndeler. İsrail ya da İsveç gibi globalde milyar dolarlık iş yapan şirketler de çıkıyor. Türkiye'de de bu gibi şirketlerin çıkmaması için çok büyük bir neden yok” dedi.
Türkiye’deki yatırımcıların ‘start-up’lara yatırım konusunda ciddi riskler almadığını dile getiren Özbugutu, “Girişimcilik ekosisteminin gelişmesi gerekiyor. Girişimcilikte yatırım ayağı önemli, şirketlere ciddi meblağlar yatıracak ve büyüme konusunda destek olacak yatırımcılara ihtiyaç var. Son senelerde girişimcilik anlamında fikriniz ve ekibini varsa, bu fikri test etmek için başlangıç süreci için yatırım bulabiliyorsunuz. Bu konuda güzel bir gelişme var. 'Melek yatırımcı' kavramı Türkiye'de kabul gördü. Ancak scale-up yani büyüme sürecine gelince 3 ila 6 milyon dolar arası bir bütçeye ihtiyaç oluyor. Türkiye'de bu parayı bulmak çok zor; yatırımcıların burada o riski alıp girişimcilere bu parayı verme yaklaşımları yok. Yatırımcı açısından yeterince risk paylaşımı ve derinlik yok. Büyüme sürecinde yurt dışından yatırım bulmanız daha kolay oluyor" diye konuştu.
Özbugutu, "Yatırımın akmama nedenlerinden biri de start-up alanında genç bir ekosistemimiz olmasıdır. İyi fikirleri olabilir ama deneyim konusunda problem yaşıyorlar. Beyaz yakalıların girişimcilik dünyasına girmesiyle birlikte deneyimi de bu alana akıtmış olacağız. Böylece girişimcilik profilimiz gelişebilir" dedi.
Yazılımcıların Türkiye’yi terk etme nedenlerini yorumlayan Özbugutu, “Değişik motiflerden yola çıkarak yurt dışına gidiyorlar. Burada ‘kaçış’ gibi hissettirilen bir nokta var. Kendini geliştirmek için yurt dışında da zaman geçirmek isteyenler var, çocuklarının yurt dışında büyümesini isteyenler var. Ancak bunun yanında neden gittiğini bilmeyen, bu durumu 'kaçış' süreci gibi hissettiren bir kesim de var. Yurt dışındaki şirketler de bunu çok iyi anladılar ve bu insanları kazanmak için kendi ekiplerini kurdular. Türkiye’de yüksek kaliteli işler yapan yazılımcılar var. Yurt dışına gitme isteği çoğunlukla para kazanma isteğiyle olmuyor. Daha fazla para kazanıyorlar bu da ciddi bir etken ancak yaşam kalitesini yakalamak için de aynı oranda harcanması gereken para daha yüksek” ifadelerini kullandı.