T24 - PKK ile mücadelede Türkiye’ye istihbarat sağlayan Amerikan biriminin adı, VQ-2. ABD Donanması’na bağlı, seçkin bir hava filosu. Sinyal dinlemesi yapıyor. EP-3E tipi uçaklarla, havadan tüm telefon, telsiz konuşmalarını kaydediyor. ABD Büyükelçisi Ricciardone’nin “Günlük maliyeti 1 milyon dolar” dediği filonun maskotu ise yarasa.
ABD Büyükelçisi Frank Ricciardone’nin, ABD’yi PKK konusunda Türkiye’ye yeterince yardımcı olmamakla eleştiren Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek’e cevap verirken bahsettiği istihbarat birimi de bulundu. Hürriyet gazetesinde yer alan haber şöyle:
Ricciardone’nin ‘günde 1 milyon dolar, yılda yaklaşık 400 milyon dolar maliyeti olduğunu’ söylediği, Türkiye’ye PKK ile mücadelesinde istihbarat desteği sağlayan birimin, VQ-2 adında seçkin bir donanma keşif filosu olduğu ortaya çıktı. ABD ve Türkiye arasındaki anlık istihbarat (real-time) paylaşımı, ilk defa 5 Kasım 2007’de ABD Başkanı George W. Bush ve Başkaban Erdoğan arasında Beyaz Saray’da gerçekleşen görüşmenin ardından gündeme geldi. İki liderin vardığı anlaşma uyarınca, ABD kuvvetlerinin PKK ile mücadelede Türk Ordusu’na düzenli istihbarat desteği sağlamasına karar verildi. Konu sonra basına da yansıdı. Ancak bir daha anlaşmayla ilgili detay dışarı sızmadı.
Pentagon’a dilekçe
ABD’deki Bilgi Alma Özgürlüğü Yasası çerçevesinde, konu bir dilekçeyle ABD Savunma Bakanlığı bünyesindeki ilgili bölüme soruldu. Yanıt ise talebi inceleyen ABD Donanma Komutanlığı’ndan geldi. Donanma, hazırladığı cevap mektubunda, bu konunun 12958 Sayılı Başkanlık Kararnamesi uyarınca gizli olduğunu belirtip detaylı bilgi veremeyeceğini belirtti. Ancak aynı mektupta, konuyla ilgilenen birimin ise Whidbey Adası’ndaki, kısaca VQ-2 olarak bilinen Donanma Hava Keşif 2. Filosu (Fleet Air Reconnaissance Squadron Two) olduğu bilgisini verdi. Daha önce Genelkurmay Başkanlığı’nda çalışmış, şimdi Donanma Komutanlığı bünyesinde görev yapan üst düzey Amerikalı bir yetkili, Hürriyet’in sorusu üzerine, bu konuyla daha önce Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral James Cartwrigth’ın ilgilendiğini söyledi. Yetkili, şimdiki Genelkurmay Başkanı Oramiral Mike Mullen’ın yerine geçmesi beklenen Cartwrigth’ın bunun için birçok kez Türkiye’ye gidip yetkililerle görüştüğünü belirtti.
Açıklama yapmayız
Orgeneral Cartwright’ın yardımcısı ise sorumuz üzerine konuyu Ankara’daki ABD Büyükelçilik ekibiyle değerlendirdiklerini ve açıklama yapamayacaklarını söyledi. Yetkili, Cartwrigth’ın bu tür bir istihbarat paylaşımında başlangıçta rol almış olabileceğini, fakat ABD Ordusu’nun ikinci adamının tüm operasyondan sorumlu olmasının mümkün olmadığını ifade etti. ABD Dışişleri Bakanlığı ise konuyla ilgili açıklama hazırladı. Üst düzey bir yetkili, şöyle dedi: “ABD Türkiye’yi terörle mücadelesinde güçlü şekilde destekliyor. ABD, PKK’yı 13224 sayılı Başkanlık Kararnamesi kapsamında ‘Yabancı Terörist Örgüt’ olarak belirlemiştir. Terörizme karşı müttefikler olarak, ABD Türkiye’ye bu görevi doğrudan destekleyen istihbarat sağlamaktadır. Başarılı olan kontr-PKK istihbarat paylaşımı operasyonunun detaylarını tartışamayız. Ancak değerli araçları kullanan angajman, paylaştığımız kontrterörizm hedeflerimize bağlılığımızı göstermektedir.”
6. Filo komuta eder
Elektronik Karşı Önlem 2. Filosu adıyla 1955’te kurulan VQ-2, bugün filosunda bulunan EP-3E uçaklarla, ABD’nin terörizmle savaş, kriz operasyonları ve barış dönemi istihbarat toplama faaliyetlerinde kilit rol oynuyor. Yaptığı iş, havadan sinyal dinlemesi. Bunun içinde, telefon, telsiz konuşmalarını kapsayan iletişim istihbaratı da var, radar sinyallerini algılayan elektronik istihbarat da. Donanma Komutanlığı’nın bir basın sorumlusu, Hürriyet’e verdiği bilgide, PKK operasyonun söz konusu olması halinde VQ-2’nun bölgedeki 6. Filo’nun komutasında faaliyette bulunacağını söyledi.
EP-3E’nin künyesi
Fonksiyon: Sinyal istihbaratı keşif uçağı
Üretici: Lockheed Martin
Maliyet: 36 milyon dolar
Motor: Dört adet Allison T-56-A-14 turboprop
Uzunluk: 35.6 metre
Ağırlık: 63.4 ton
Hız: 745 km/saat
İrtifa: 8 bin 625 metre
Menzil: 2 bin 738 mil
Personel: 22+
Sembolü yarasa
VQ-2’nin sembolü yarasa. Web sitesinde, filonun misyonu ise şöyle özetleniyor: “Erkeklerimiz ve kadınlarımız, ulusun gözü kulağıdır. Kuvvetlerimize kritik elektronik muharebe istihbaratı sağlarız: Her yerde her zaman!”