Havran İlçesi'nde, yapımı tamamlanma aşamasına gelen Havran Barajı'nın su tutmaya başlamasıyla, yaşadıkları mağara su altında kalacak 20 bin yarasayı kurtarmak için başlatılan yapay mağara inşaatları tamamlanma aşamasına geldi.
Devlet Su İşleri (DSİ) 25'inci Bölge Müdürlüğü tarafından yaptırılan Havran Barajı inşaatındaki çalışmalarda sona yaklaşıldı. İnşaatı tamamlanma aşamasına gelen Havran Barajı'nın su tutmaya başlamasıyla, su havzasında yaklaşık 20 bin yarasanın yaşadığı mağaranın da su altında kalacağı fark edildi. DSİ Genel Müdürlüğü, Kırıkkale Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. İrfan Albayrak ve ekibine konuyla ilgili araştırma yaptırdı. Araştırma sonucunda hazırlanan raporda şöyle denildi:
“Yapay bir mağara inşası ve bu süreçte, popülasyon elemanlarının taşınacağı bir mağara ekosisteminin alt yapısının hazırlanması ve söz konusu uygulamanın yarasalar üzerinde olumsuz etkiler oluşturmayacak biçimde gerçekleştirilmesi halinde, Havran Barajı'nın su tutması ve planlanan işlevin gerçekleşmesi mümkündür.”
İki yapay mağara
Bunun üzerine DSİ, 8 türden 20 bin yarasanın yaşadığı, Türkiye'nin ikinci büyük yarasa yaz kolonisinin barındığı mağarayı taşıma kararı aldı. DSİ, yeni mağaranın baraj maksimum su kotu olan 50 metrenin üzerinde, eski mağaraya paralel ve benzer bir şekilde yapılması için çalışmalara başladı. 350 metre uzunluğunda iki yeni mağaranın yapılmasıyla ilgili çalışmalar Şubat ayından bu yana sürdürülürken, mağaranın bitirilmesi ve yarasaların yeni evlerine taşınması sonrasında, 30 Ekim'de Havran Barajı'nda su tutulmaya başlanacak.
Dünyada örnek bir proje
Havran Kaymakamı Fatih Genel, projenin dünyaya örnek olabilecek bir nitelik taşıdığını belirterek şunları söyledi:
“Barajın gövde bölümünün taban kısmında mağaralar var ve burada yarasalar yaşıyor. Tabiki su tutulmasıyla yarasalar orada kalamayacak. Devlet Su İşleri yetkilileri, yarasaları aynı bölgede yaşatabilmek için proje geliştirdi. Bu fark edilince, barajın su tutması bir yıl ertelendi ve yarasalar için yeni mağaralar oluşturulması çalışmasına başlanıldı. Aynı mağaranın benzeri, su kotunun üst tarafına yapıldı.”
Sular altında kalacak mağaraların diğer mağaralarla bağlantılarının sağlandığını, yarasaların su tutulmasıyla bu geçitler sayesinde yeni yapılan mağaraya geçeceğini ve yeni yerlerinde yaşama şansına sahip olacağını belirten Kaymakam Genel, “Bunun Türkiye çapında örnek bir proje olduğunu düşünüyorum. Mağaların yapımı tamamlanmak üzere, barajda 30 Eylül'de su tutulmaya başlanması planlanıyor” dedi.