Türkiye’nin gündemi 12 Haziran’da yapılması planlanan genel seçimlere kilitlenirken, siyasete atılmaya hazırlanan iş dünyası temsilcileri “şok” bir uygulama ile sarsıldı. Radikal gazetesinde yayımlanan haber şöyle:
2839 Sayılı Milletvekili Seçim Kanunu’nda yapılan bir değişiklikle, kamu kurumu niteliğindeki meslek odaları ve sendikaların yönetiminde bulunan siyasete hevesli işadamları ve sendika temsilcileri “ya siyaset ya ekonomi” demek zorunda kalacak.
İstifa etmeyene adaylık yok
Hükümetin 8 Nisan 2010’da 5980 Sayılı “Milletvekili Seçimi Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 29. maddesinde yaptığı değişiklikle, bugüne kadar seçimlerde milletvekili adayı olmak için koltuklarını bırakma şartı aranmayan oda ve borsa, ihracatçı birlikleri ve sendika başkanlar ve kamu bankalarının yönetim ve denetim kurulu üyelerine, seçimlere katılabilmek için istifa etme zorunluluğu getirildi. Böylelikle milletvekili seçilemeyen isimler, koltuklarına geri dönemeyecek. İşadamlarının koltuklarına dönebilmesinin tek yolu ise olağanüstü genel kurul kararı alınması ya da meslek komitelerinden birinin kendisini feshetmesi ve yeniden seçilmesi yoluyla olacak.
Yasaya göre, seçime girmek isteyenler, seçimlerin başlangıcından 1 ay önce, seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde ise yenileme kararının ilanından başlayarak 7 gün içinde görevinden istifa etmek zorunda kalacak. İstifa etmeyenler, seçimlere adaylıklarını koyamayacak ve aday gösterilemeyecek. “Atama” ile göreve gelen yükseköğretim elemanları ve 657’ye tabii devlet memuru statüsündeki kişiler için ise böyle bir şart aranmayacak.
TOBB, başkanları uyardı
Yasa değişikliği, genel seçimlerde milletvekili adayı olmaya hazırlanan yüzlerce işadamını zor durumda bıraktı. Önceki yıllarda milletvekilliğine adaylığını koyan meslek odaları ve sendika yöneticileri, seçimi kaybetmeleri halinde görevlerine geri dönebiliyordu.
Gözden kaçan bu “ufak” değişiklik ile ilgili oda ve borsa yöneticilerini uyaran Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, kendisini de kapsayan yeni düzenleme için “Dikkat edin, istifa ederseniz dönüşü yok” mesajı verdi. Hisarcıklıoğlu, 14 Ocak’ta tüm oda ve borsalara gönderdiği yazıda, seçimlerde aday olmak isteyen oda ve borsa yöneticilerinin seçimlerden 1 ay önce görevlerinden istifa etmeleri gerektiğini belirtti.
Sinan Aygün geri dönmüştü
Yeni düzenleme akıllara geçmiş dönem uygulamalarını da getirdi. 22 Temmuz 2007 seçimlerinde Demokrat Parti’den milletvekili adaylığını açıklayan Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, Yüksek Seçim Kurulu listesine girdikten sonra adaylıktan vazgeçmişti.
Aygün, bu süre zarfında ATO Başkanlığı’ndan istifa etmemiş, sonrasında da başkanlık koltuğuna geri dönmüştü. Aynı dönemde Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanlığı’nı bırakıp AK Parti’den milletvekili adayı olan Zafer Çağlayan ise seçilerek Meclis’e girmiş ve yeni kabinede Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koltuğuna oturmuştu.
İşte yasadaki değişiklik
“Adaylık için görevden çekilmesi gerekenler; .... kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar genel ve ara seçimlerin başlangıcından bir ay önce, seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde yenileme kararının ilanından başlayarak yedi gün içinde görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmadıkça adaylıklarını koyamazlar.”
Adaylık için adı geçen bazı isimler
Hüseyin Üzülmez: Konya Ticaret Odası Başkanı
Ümit Özgümüş: Adana Sanayi Odası Başkanı
İsa Erol: Balıkesir Tuhafiyeciler Odası Başkanı
Hikmet Tanrıverdi: İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği
Zekeriya Mete: İstanbul Hububat, Baklagil ve Mamulleri Birliği Başkanı
Ergun Atalay: Türk İş Genel Mali Sekreteri
Sedat Köse: İzmir Ziraat Odası Başkanı
Hayati Nizamoğlu: Muğla Ticaret Borsası Başkanı
Yaşar Gül: KESK Mali Sekreteri
Aykut Yenice: İzmir Lokantacılar Federasyonu Başkanı