Politika

'Ulusal Program'daki eksiklik devleti sarsar'

Radikal yazarı Tarhan Erdem, Ulusal Program Taslağı'nı inceledi: Anayasa değişikliği, yönetim sisteminin değişmesi, demokrasinin genişlemesi, kuraklık, Kürt sorunu, üniversitede ref

12 Eylül 2008 03:00
Radikal yazarı Tarhan Erdem, Avrupa Birliği'ne verilmek üzere hazırlanan 410 sayfalık Ulusal Program Taslağı'nı inceledi. Taslağı çok yetersiz bulan Erdem, şunları yazdı:

"Dün sabah NTV’de, Murat Akgün ile Dışişleri Bakanı Babacan’ın söyleşisini izledim. İlk bakan olduğu günlerden beri, şaşırmaz ve yan yollara çekilmezse, büyük sorumluluklara aday olarak gördüğüm bu genç siyaset adamımız, gündemdeki dış politika konularını benim de anlayacağım sadelikte anlattı.
Bu söyleşide, Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı Taslağı (UPT)’nın internette yayımlandığını öğrenince açıp okudum.
410 sayfalık bu belgenin ilk 23 sayfasında programın politikaları bulunuyor, diğer sayfalarda da, AB görüşmelerinin her aşamasında ele alınacak mevzuat değişikliği listeleniyor.
Okuyucularımın tahmin edebileceği gibi, UPT’de ilk önce anayasa değişikliği, yönetim sisteminin değişmesi, demokrasinin genişlemesi, kuraklık, Kürt sorunu, üniversitede reform gibi konularda neler düşünüldüğünü aradım. Bunların bazılarına değinilmiş, bazılarının adı bile anılmıyor.
Çözümüne, diğer bazı konuların sonucu olarak bakılabileceğinden, ‘Kürt sorunu’nun kelime olarak UPT’de bulunmaması anlaşılabilir. Ancak taslakta küresel ısınma ve kuraklığın adının geçmemesi gerçekten önemli bir eksiklik.
Kuraklık önümüzdeki yıllarda doğal olarak AB ile ilişkilerimizi güçlü biçimde etkileyecektir: Bu nedenle her kamu belgesinde gerektiği gibi, UPT’de de kuraklık topluma etkisi oranında yer almalıydı.
Üniversite reformu ve bununla ilgili Anayasa değişikliği de UPT’de yer almamaktadır. Bu ilgisizliğe bakarak hükümetin, YÖK sistemini, Anayasa’da değişiklik gerektirmeyecek düzeltmelerle sürdürmek istediğini söyleyebiliriz. YÖK sisteminin son rektör atamalarında görülen siyasal anlayış içinde yürütülmesinin, ülkemizi hızla çatışmaya taşıyacağını söylemekle yetiniyorum.
UPT’de, Anayasa değişikliği ve demokrasinin genişlemesi, yüzeysel bazı önlemlerle geçiştirilirken, kadın haklarını destekleyen ve güçlendiren bazı politikalar bulunmaktadır.
Neresinden bakarsak bakalım, devletimizin en önemli konusu yönetim sistemidir. UPT’de, yönetim sistemimiz hakkında, ‘Ahiren kabul edilen mevzuatın etkin şekilde uygulanmasına devam edilecektir’ denilmektedir.
Bu yaklaşım, asıl yapılması gerekenden uzak durulacağını göstermektedir.
Yönetim sisteminde ve yerel yönetimlerde reform hemen ele alınması gereken bir konudur. Yönetimde yerindenlik (subsidiarite) ilkesini kabul edip uygulamaya koymalıdır.
İlkenin özü, bütün yerleşim yerlerinin imkân ve ihtiyaçlarının seçilen meclislerce görüşülmesi ve kararlaştırılması, anayasaya uygun kararların uygulanmasıdır.
Yönetim reformuna UPT’de yer verilmemesi, pek çok acil konuyu etkileyerek devletimizin temelini sarsacak bir unutkanlıktır."
 

MUHALEFETTEN RANDEVU YOK

Ulusal Program Taslağı, ağustostaki son Bakanlar Kurulu toplantısında görüşüldükten sonra 84 sivil toplum örgütüne gönderilmişti. 1 Eylül'de yapılan Bakanlar Kurulu'ndan sonra gelişmeler hakkında bilgi veren Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, sivil toplum örgütlerinin önerilerini 15 Eylül'e kadar almış olacaklarını, 8 Eylül'den itibaren de Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın siyasi partilerin genel başkanlarına bilgi sunumu yapacağını söylemişti. Çiçek, "Babacan, liderlerden randevu talep etti. Hem bu 84 kuruluştan gelen değerlendirmeler hem de siyasi partilerimizin değerlendirmelerinin ardından 400 sayfa olarak bize sunulan metne en son şekli verilmiş olacak" demişti.
Ancak CHP lideri Deniz Baykal ile MHP lideri Devlet Bahçeli, Babacan'a randevu vermedi. DSP lideri Zeki Sezer'in kabul ettiği Babacan, CHP ve MHP'ye taslağı iadeli taahhütlü bir mektupla yollamıştı.

ULUSAL PROGRAM'DA VERİLEN SÖZLER

2008 SONUNA KADAR ÇIKARILMASI GEREKEN KANUNLAR

A) TBMM'DE BULUNAN KANUNLAR
1) Türk Ticaret Kanunu (Şirketler Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edildi).
2) Türk Ticaret Kanunu'nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun (Şirketler Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edildi.
3) 2821 sayılı Sendikalar Kanunun ile 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına dair Kanun (Sosyal Politika ve İstihdam Faslı açılış kriteri)
4) Devlet Yardımları Kanunu (Rekabet Politikası Faslı açılış kriteri ve Gümrük birliği gereklerindendir.)
5) 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun Bazı Maddelerinin değiştirilmesine İlişkin Kanun (Fikri Mülkiyet Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edildi)
6) Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu Kanunu (Şirketler Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edildi)
7) Türkiye Denetim Standartları ve Kamu Gözetimi Kurumu Kanunu (Şirketler Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edildi)
8) 5648 sayılı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu'nun Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Tarım ve Kırsal Kalkınma Faslı açılış kriteri ve Türkiye-AB Mali İşbiriğinin gereklendendir)
9) Avrupa Topluluğunun Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Çerçeve Programı'nın (2007-2013) Girişimcilik ve Yenilik Özel Programı'na Türkiye Cumhuriyeti'nin Katılımı Konusunda Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Topluluğu Arasında Mutabakat zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun (İlgili topluluk programının gereğidir)
10) Avrupa Topluluğu ile Türkiye Cumhuriyeti Arasında Türkiye Cumhuriyeti'nin topluluk İstihdam ve Sosyal Dayanışma Programına Katılımı Hakkında Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun (İlgili topluluk programının gereğidir)
11) Türk Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Gümrük Birliği gereklerindendir)
12) Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair kanun (Gümrük Birliği gereklerindendir. ABGS açısından tatmin edici değildir)

B) TBMM'YE SEVK EDİLECEK KANUNLAR
1) 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Sosyal politika ve İstihdam Faslı açılış kriteridir)
2) Türkiye-AB Mali İşbirliğini (IPA) Düzenleyen Çerçeve Anlaşmanın Onaylanmasına Dair Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
3) 4587 sayılı AB Genel Sekreterliği Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
4) 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
5) 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
6) 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
7) 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
8) 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Türkiye-AB mali işbirliğinin gereklerindendir)
9) Patent ve Faydalı Model Kanunu (Fikri Mülkiyet Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edilmiştir)
10) Markalar Kanunu (Fikri Mülkiyet Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edilmiştir)
11) Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun (Fikri Mülkiyet Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edilmiştir)
12) 5147 sayılı Entegre Devre Topoğrafyalarının Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (Fikri Mülkiyet Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edilmiştir)
13) Türk Patent Kurumunun Kurulmasına Dair Kanun (Fikri Mülkiyet Hukuku Müzakere Pozisyonu belgesinde taahhüt edilmiştir)
14) Sermaye Piyasası Kanunu (Şirketler Hukuku Müzakere Pozisyonu Belgesinde taahhüt edilmiştir)
15) 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Müzakere Pozisyonu Belgesinde taahhüt edilmiştir)
16) Ürün Güvenliği Kanunu (Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Müzakere Pozisyonu Belgesinde taahhüt edilmiştir)
Not: 5, 6, 7, 8 sıra numaralı yasal düzenlemelerin tek bir yasa halinde çıkarılması mümkün.

2008 SONUNA KADAR ÇIKARILMASI GEREKEN STRATEJİ BELGELERİ VE EYLEM PLANLARI
1) Alkollü ürünler, ithal tütün ve ithal sigaraların vergilendirilmesine ilişkin Eylem Planı
2) Yargı reformu stratejisi
3) Sanayi stratejisi
4) Kamu İç Mali Kontrolü Politika Belgesi
5) Çevre Strateji Belgesi
6) Kamu Alımları Strateji Belgesi
7) Tarım İstatistikleri Strateji Belgesi
8) Gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı politikası alanındaki AB müktesebatının uyumlaştırılması, uygulanması ve yürütülmesine temel teşkil edecek strateji.