Kazanın hemen ardından olay yerine giden ve akşam saatlerine kadar 6 ayrı açıklama yapan Enerji Bakanı Taner Yıldız, son açıklamasında “Daha kritik bir noktaya gidiyoruz” dedi, ölü sayısının artabileceği ihtimaline dikkat çekti. Patlamanın olduğu sırada madende 787 işçi bulunuyordu.
Soma’daki maden faciası, madendeki elektrik trafosunda dün saat 15.30’da yangın çıkmasıyla başladı. Soma’dan gelen haberin ardından Başbakan Tayyip Erdoğan’la görüştükten sonra Soma’ya giden Enerji Bakanı Taner Yıldız, ilk açıklamasında madende kaç kişinin olduğu ve kaçının hayatını kaybettiğine ilişkin rakam vermekten kaçındı ve olayın endişe verici boyutta olduğuna dikkat çekti. Sosyal medyada, madende yüzlerce işçinin olduğu ve hayatını kaybettiğine ilişkin haberler yayıldıkça Türkiye’de tam bir “Soma bilmecesi” yaşandı.
Özel şirkete ait maden ocağında kaç maden işçisi olduğu ve kaçının hayatını kaybettiğine ilişin ilk resmi açıklama Başbakanlık Afet İşleri’nden geldi. O açıklamada, ölü sayısının 5 olduğu, 11 işçinin yaralandığı, 200’ün üzerinde işçinin de madende mahsur kaldığı belirtildi. Başbakanlık’tan son açıklama geldiğinde saatler 21.30’u gösteriyordu ve ölü sayısının 15 olduğu belirtiliyordu.
Tüm Türkiye Soma’da yaşananlara kilitlenmişken, gece yarısından itibaren Enerji Bakanı Yıldız’dan gelen açıklamalar, ülkeyi yasa boğdu. Bakan Yıldız, sabaha karşı yaptığı son açıklamasında ölü sayısının 201 olduğunu, kaza sırasında madende 787 işçi bulunduğunu söyledi. Yıldız, “Daha kritik bir noktaya gidiyoruz. Arama-kurtarma çalışmaları sürüyor. Daha kritik bir noktaya gidiyoruz” dedi. Yıldız, işçilerin karbonmonoksit zehirlenmesinden öldüğünü de duyurdu.
Ağır bilanço
Soma Devlet Hastanesi ve maden ocağı önünde maden işçilerinin endişeli bekleyişi sürerken, maden faciasının boyutları her geçen dakika derinleşiyor. Manisa Belediyesi, çevre illerden yardım talebini sürdürürken, tüm Türkiye yardım için Soma’ya koştu.
Ortalama bin 200 Türk lirası aylık maaş için çalışan maden işçilerinin trajik ölümünün araştırılması, ihmali olanların bulunması için yetkililere, sosyal medyadan baskı mesajları yağarken, Çalışma Bakanlığı Soma’ya 3 iş müfettişi gönderdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Soma’da son denetimin Mart 2014’te yapıldığı ve mevzuata aykırı bir durum olmadığı bildirildi.
Soma’daki madende mahsur kalan işçileri kurtarmak için 430 arama-kurtarma ekibi görev yapıyor. AKUT, İzmir ve Manisa’dan toplam 20 ekiple olay yerinde görev yapıyor ancak madendeki koşullar yardım ekiplerinin ilerlemesine geçit vermiyor. Çalışmalar boyunca madene temiz hava pompalanıyor. Sağlık Bakanlı, Kızılay, Türk Silahlı Kuvvetleri de kurtarma çalışmalarına katılıyor. Bu çalışmaların 100 işçiyi kurtardığı belirtiliyor.
Soma’dan gelen haberin ardından Ankara’da tüm siyasi programlar iptal edildi. Başbakan Tayyip Erdoğan ve CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu bugün Soma’da incelemelerde bulunacak. AKP, CHP ve MHP bölgeye özel milletvekili heyetleri de gönderdi.
İhmal var mı?
Maden kazalarının sürekli adreslerinden biri olarak bilinen Türkiye’de, Soma faciasının önlenip önleneyeceği büyük tartışma konusu oldu. Enerji Bakanı Taner Yıldız, “İhmal varsa araştırılır” dese de, işçi sendikaları “İş Kazası Değil, Cinayet” sloganıyla Soma’yı ve maden işçilerinin çalışma koşullarını protesto etmek için bugün sokaklarda olacak.
Çalışma Bakanlığı, son dört yılda maden ocaklarındaki kazalarda 386 can kaybı yaşandığını duyurdu. Maden kazalarının tarihi de Türkiye’de işçilerin çalışma koşullarının ne denli ağır olduğunu ortaya koyuyor. 1941’den bu yana maden ocağı kazalarında 3 bin işçi hayatını kaybetti. 1991-2010 arasında meydana gelen kazalarda 13 bin 87 işçi, iş göremez duruma geldi.