Soma'da 301 can için "görevi kötüye kullanma ve ihmal" cezası talebi; "Mevcut mütalaayla sanıklar ödüllendirilmiş oldular"

Manisa'nın Soma ilçesinde 301 madencinin hayatını kaybettiği facia sonucu 28 kamu görevlisi hakkında açılan davada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan Cumhuriyet savcısı, sanıkların "zincirleme görevi ihmal ve kötüye kullanmak" suçundan cezalandırılmasını istedi. Maden faciasında hayatını kaybedenlerin aileleri adına açıklama yapan avukat Murat Kemal Gündüz, "Bu suçun alt sınırı 6 ay, üst sınırı 2 yıl. Görünen o ki bu mevcut mütalaayla sanıklar ödüllendirilmiş oldular" dedi.

37 sanık beraat etmişti

Soma'da 13 Mayıs 2014'te meydana gelen maden kazasında 301 madenci hayatını kaybetti. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik'in de aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. Sonraki süreçte 3 sanık tahliye edildi. Tutuklu sanıklar Can Gürkan 15 yıl, Ramazan Doğru 22,5 yıl, Akın Çelik ile maden mühendisi Ertan Ersoy 18 yıl 9'ar ay, maden mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı 22,5 yıl hapse mahkum edildi. Tutuksuz sanıklardan emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik'e 11 yıl 8 ay, maden mühendisleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık 10 yıl 10'ar ay, yönetim kurulu üyesi Haluk Evinç, çalışanlardan Hilmi Karakoç, Mehmet Eres, Hüseyin Alkan, Fuat Ünal Aydın 8 yıl 4'er ay, Murat Bodur 6 yıl 3 ay hapis cezasına mahkum edildi. Şirketin patronu Alp Gürkan'ın da aralarında bulunduğu 37 sanık beraat etti.

Yeniden yargılamada cezalar değişti

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 'olası kastla öldürme' suçundan ceza alan Can Gürkan ile Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç'in de aralarında bulunduğu 4 kişinin 'bilinçli taksirle ölüme ve yaralamaya neden olma' suçundan cezalandırılmalarını istedi. Bunun üzerine sanıklar, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden hakim karşısına çıktı. Mahkeme heyeti, 'Bilinçli taksirle çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma' suçundan Gürkan'a 20 yıl, mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu'na 12,5 yıl hapis cezası verirken, Evinç beraat etti. Daha önceki kararda Gürkan'ın 15 yıl olan hapis cezası 20 yıla çıkarken, 8 yıl 4 ay hapis cezası alan Evinç beraat etmiş oldu. Daha önce beraat eden Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu ise yeni kararla 12 yıl 6'şar ay hapis cezasına çarptırıldı.

28 kamu görevlisine yeni dava açıldı

Soma Cumhuriyet Başsavcılığı faciada ihmali bulunan 28 kamu görevlisi hakkında da 25 Aralık 2023'te 'Görevi kötüye kullanma' suçundan dava açtı. Soma 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülen davanın bugün dördüncü duruşması yapıldı. Duruşmaya; madenci aileleri, sanık avukatları ve madenci yakınlarının avukatları katıldı. Sanık avukatları, dava dosyasındaki bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu belirterek, yeni bilirkişi raporu hazırlanması talebini yineledi. Şikayetçi aileler ve avukatları da davanın 'Görevi kötüye kullanma' suçlamasıyla açılmasının yanlış olduğunu, farklı illerde benzer olayların yaşandığı yargılamaların iddianamesini mahkemeye sunarak, olayda birden fazla kişinin ölümü ve yaralanmasının söz konusu olması nedeniyle mahkemenin görevsizlik kararı vermesi, dosyanın ağır ceza mahkemesine sevk edilmesi talebini tekrarladı.

Sanıklar eksiklikleri göremedi

Cumhuriyet savcısı esas hakkındaki mütaalasında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu'nda görevli sanıkların 2009-2014 arasında maden ocağında denetimlerde bulunduğunu belirtti. Ancak 13 Mayıs 2014'teki olaydan sonra ocakta iş sağlığı ve güvenliği yönünden tespit edilen eksikleri görmediğini ya da göremediğine dikkati çeken savcı, sanıkların görevlerini layığıyla yerine getiremediğini ya da ihmallerinin bulunduğunu kaydetti. Savcı, sanıkların zincirleme olarak görevi ihmal ve kötüye kullanma suçundan cezalandırılmalarını istedi.

Duruşma 29 Nisan'a ertelendi

Sanıkların avukatları mütalaaya itiraz ederken, savunma hazırlamak için süre istedi. Müşteki avukatlarının görevsizlik talebini hüküm duruşmasında değerlendirilmesine karar veren hakim, taraf avukatlarının mütalaaya karşı savunma hazırlaması için duruşmayı 29 Nisan'a erteledi.

"Sanıklar için ödül mütalaası"

Duruşma sonrası Ankara Barosu avukatlarından Murat Kemal Gündüz, madenci aileleri adına basın açıklaması yaptı. Gündüz, "Bugün duruşmada temel talebimiz, görevsizlik karar verilmesi konusundaydı. Buna ilişkin emsal mahiyetteki iddianameleri de dosyaya sunduk. Görevsizlik itirazında bulunduk fakat bugün beklemiyorduk açıkçası. Savcılık mütalaasını hazır olduğunu söyleyip, sundu" diye konuştu. Gündüz, şunları söyledi:

"Sanıklar için bir ödül ve ceza rahatsızlığı getiren bir mütalaa. Şöyle ki Soma maden ocağındaki tüm kusurları tespit etmesine karşın sanıklar hakkında TCK'nun 257. maddesi uyarınca cezalandırma istedi. Görevi kötüye kullanmadan cezalandırma istedi. Tabii haliyle bu suçun alt sınırı 6 ay, üst sınırı 2 yıl. Zaman aşımı gündeme gelecek, bu bilinen bir şey. Görünen o ki şu andaki bu haliyle bu mevcut mütalaayla sanıklar ödüllendirilmiş oldular. 301 insan öldü, 162 insan yaralandı. Buna, sırf bu tespit edilen görevi ihmal suçları sebep oldu. Ama buna rağmen sanıkların ağır ceza mahkemesinde yargılanmasının önü kesilmeye çalışılıyor. Bunun istinaf aşaması veya diğer aşamalarda mevcut suçu asgari zaman aşımı 8 yıl zaten. Uzamış halle bile bu yargılama safahatında bu sanıkların zaman aşımı sınırıyla kurtarılması anlamına geliyor. Cinayet davalarında, cezasızlık kültürünün farklı bir versiyonuyla karşı karşıyayız bugün. Bugün Soma hadisesinde de bunu gördük. Verilen kararı da istinafa götüreceğiz."(DHA)