İşte şaka gibi bir haber. Gibisi fazla aslında, bu haber tam bir şaka. Çünkü bugün 1 Nisan.
İşte 1 Nisan'ın tarihçesi ve iz bırakan 1 Nisan şakaları...
1 Nisan’ın ortaya çıkışı konusunda çeşitli varsayımlar mevcut. İlk olarak eski Romalıların Hilarya, Hintlilerin ise Huli Festivali’nde görülen şakaların 1564’te Fransa’da yapılan takvim düzenlemesiyle gelenek haline geldiği sanılıyor.
Fransa’da 1564 yılında takvimde yapılan reformla yılbaşı 1 Nisan’dan 1 Ocak’a alındı. Bu arada, 1 Nisan’ı sene başı olarak kabul etmeye devam edenlerle alay etmek amacıyla yapılan şakalar, bir süre sonra gelenek haline geldi. 1 Nisan’ı yılbaşı kabul edenlere ise "Nisan Balığı" adı verildi.
Fransa’dan sonra diğer ülkelere de geçen bu gelenek, 18. yüzyılda İngiltere ve İskoçya’ya da yayıldı, oradan da Amerika’ya taşındı. Amerikalılar bu günü 28 Aralık’ta kutluyor.
İşte, birçok ülkede yapılan şakalarla herkese bir "uyarı" turu":
Ağaçta spagetti
-Yıl 1957... BBC’nin saygın haber programı "Panorama", ılık geçen kış nedeniyle ağaçlarda artık spagetti yetişmeye başladığını duyurdu. Bunun ardından köylülerin artık ağaçlardan spagettinin hasadını yapmaya başladığı açıklandı. Bir anda televizyon kanalına telefon yağmaya başladı, tüm izleyiciler kendi spagetti ağaçlarını nasıl yetiştirebileceğini soruyordu. Telefonu açan BBC yetkilileri de ’bir kutu domates soslu spagettiyi ekin ve tutması için dua edin’ yanıtını veriyordu. Sonunda bunun bir şaka olduğu anlaşıldı.
Beyzbol topunu ışık hızıyla
metrelerce uzağa atabiliyor
-Sports Illustrated’in 1985 yılı Nisan sayısında yaşamı boyunca Mets’de oynamayı hayal eden "çaylak" bir beyzbol atıcısının hikayesi konu edildi. Sidd Finch adlı bu kişi beyzbol topunu neredeyse ışık hızıyla metrelerce uzağa atabiliyordu. Bununla birlikte aslında söz konusu Finch ömründe hiç beyzbol oynamamış, bir Tibet manastırında beyzbol atışlarının felsefesi üzerine öğrenim görmüştü. Mets taraftarları ülkenin her yerinde bu inanılmaz, adeta tanrının bir lütfu olan oyuncu için kutlamalar yaptı. Sonunda bu oyuncuyu yazarın hayal gücüyle yarattığı ve bunun 1 Nisan şakasından ibaret olduğu anlaşıldı.
Solaklara hamburger
-1998 yılında Science and Reason adlı derginin Nisan sayısında Alabama eyaletinde "3.14" olan "pi" sayısının değerinin yapılacak oylama ile yuvarlanarak "3.0" olacağı duyuruldu. Bunun üzerine yüzlerce telefonla halk bu kararı protesto etti. Sonunda ikinci bir sayı yayınlanarak orijinal makaleye yer verildi, bu evrim teorisiyle ilgili Mark Boslough adlı bir fizikçinin yazısıydı.
-Yine 1998’de Burger King USA Today’e verdiği bir sayfalık ilanda solaklar için özel olarak hazırlanmış "whopper" menüsünü sunacaklarını açıkladı. İlana göre, ülkedeki 32 milyon solak için hazırlanmış bu menüdeki hamburger solakların rahatça yemesi için 180 derece dönüyordu. Ertesi günü Burger King, solaklar için hamburgerin şaka olduğunu duyurdu. Ancak günlerce müşteriler gelerek bu menüden istedi, hatta bazıları sağ elliler için olanının üretilmesini talep etti.
Tüm dünyanın "şaka günü" ilan ettiği 1 Nisan’da Türkler de boş durmuyor:
Fethullah Doğrusöylemez!
BURASI SAMSUN…
Geçen yıllarda, Türk insanının engin hoşgörüsüne sığınan şakacılar da işbaşındaydı... Samsun’un Havza ilçesinde, kendisini "Fethullah Doğrusöylemez" olarak tanıtan bir kişi, yerel radyonun canlı yayınına bağlanarak, "Kunduz ormanlarından yüzlerce fil size doğru geliyor. Çok iriler ve önüne gelen her şeyi ezip geçiyorlar" dedi.
Radyonun DJ’yi olayın şaka olduğunu anladı, ancak yaklaşık 20 kişi panik içinde radyoyu telefonla arayarak bilgi almaya çalıştı. Kısa süre sonra aynı kişi yeniden radyoyu arayarak, "Size 1 Nisan şakası yaptım" dedi.
Erzurum’da yayınlanan haftalık "Palandöken" gazetesi de vali ve büyükşehir belediye başkanının hükümete tepki için istifa ettiklerini manşetten verdi. Haberin devamının verildiği iç sayfada ise yöneticilerin hoşgörüsüne sığınılarak Nisan 1 şakası yapıldığı açıklandı.
‘Saddam Türkiye’den sığınma istedi’
Van’ın düşman işgalinden kurtuluşunun yıldönümü törenlerine katılan Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik Ferit Melen Havaalanı’na indi. Çelik’i karşılayan gazeteciler, "Sayın Bakanım, az önce önemli bir gelişme oldu ve Saddam Hüseyin, Türkiye’ye sığındı. ABD ve müttefik kuvvetler ise Irak Savaşı’ndan geri çekildi. Bu konuda düşüncelerinizi alabilir miyiz?’ diye sordu. Bakan, çevresindekilere, "Biz uçaktayken mi bu gelişme oldu?" diye heyecanla sordu ve ekledi, "İlk defa sizden duyuyorum. Çok güzel bir gelişme, sevindim" dedi. CHP Van Milletvekili Mehmet Kartal’ın, "Sayın Bakanım 1 Nisan şakası olmasın" demesiyle durumu farkeden Çelik, şakaya muhabirlerle birlikte güldü.
Fatih Tekke Fener'de
Trabzon’da yayınlanan bölgesel Kuzey Ekspres gazetesi, sürmanşetinde, "Fatih Tekke Fener’de" başlığıyla okuyucularına verdiği haberde, milli futbolcunun gelecek sezon için sarı-lacivertli takımla anlaştığını duyurdu. Gazete, son sayfasında ise 1 Nisan Şakası yaptığını ve haberin gerçeğini yansıtmadığını belirten bir yazı yayımladı.
‘Üzerimde bomba var’
1 Nisan 2006 tarihinde Kadıköy-Beşiktaş seferini yapan vapura binen Murat Alas, ”üzerinde bomba olduğunu” söyledi. Şakacı, vapur iskeleye yaklaşınca gözaltına alındı ve 2 Nisan’da tutuklandı. 23 yaşındaki seyyar satıcı ve müzisyen, savunmasında "Aklıma nereden geldi bilmiyorum. Keşke yapmasaydım. Yolculara ’üzerimde bomba var, pimi çeker patlatırım’ dedim. Elimde, bir şey yoktu. Daha sonra da ’Bu da size 1 Nisan şakası olsun’ dedim. Gülenler oldu. Sadece bir bayan ağladı" dedi.
Geçen yıl Devlet Tiyatroları sanatçıları "Karagöz" Mustafa Mutlu ile "Hacivat" Esat Tanrıverdi de vatandaşlara şaka yapmak için harekete geçti. Onlar vatandaşları şaşırtmak isterken bir genç kız "kolonya ister misiniz?" diye yanlarına yanaştı ve ikilinin ellerine zeytinyağını boca ederek, "1 Nisan şakasının" nasıl yapılacağını ikiliye gösterdi.