Müşteri sayıları azalan alışveriş merkezlerindeki restoran ve kafeler yasağı deliyor. 10 müşterisinden 9’unun ‘Sigara içiliyor mu?’ diye sorduğunu anlatan bir restoran sahibinin sözleri, ikilemi ortaya koyuyor: “Kiramı vereceklerse, içirmeyelim”.
Türkiye, Mayıs 2008’de dumansız hayata “merhaba” dedi. Tütün mamullerinin kullanımına sınırlama getiren yasal düzenlemeyle, kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, koridorlar dahil, her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan, birden çok kişinin girebileceği (ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanları ve taksiler dahil, kara, hava, denizyolları ile demiryolları gibi toplu taşıma araçlarında sigara yasaklandı. Milliyet gazetesinde yayımlanan haberde, alışveriş merkezlerinin sigara yasağından nasıl etkilendiği anlatılıyor.
“Yasak kapsamındaki yerlerde sigara içenlere 62 YTL, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletmelere de 500 YTL ile 5 bin YTL arasında ceza verilmesinin önünü açan düzenlemenin uygulamasını görmek için İstanbul’daki alışveriş merkezlerinde kısa bir tur attık.
İkiye bölünmüş
İlk durağımız olan Bakırköy Capacity Alışveriş Merkezi’nin üst katındaki restoran bölümünde sigara içemedik ama merkezin zemin katındaki iki kafede de sigara içiminin serbest olduğunu gördük. Her iki kafede de, sigara içilen masalar ile diğer masalar ayrılmış durumda. Ancak iki bölüm arasında bir paravan yok. Duman, içilmeyen bölümün yanı sıra tüm alışveriş merkezine de ulaşabiliyor.
Zeytinburnu’ndaki Olivium’da yaptığımız sigara yasağı denetiminde de bazı restoranların, müşteri azalması nedeniyle yasağı deldiğine tanık olduk.
“Sigara içiliyor mu?” diye sorarak oturduğumuz restoranda, “Sigara içilmez” uyarısının hemen yanı başında sigara içerken, garson ıslak mendille kül tablasına dönüştürülmüş çay tabağını masaya koydu.
Kentin en ünlü alışveriş merkezlerinden biri olan Akmerkez’de de sigaraya herhangi bir yasak yok. Merkezin en alt katında bulunan bir kafede, sigara yasağı bazı masalarda geçerli. Sigara içtiğimiz kafeden ayrılırken, yan bölümde bulunan bir kadın dumandan etkilendiğini belirterek, garsonla “yasağa neden uyulmadığını” tartışıyordu.
Anadolu yakası da aynı
Anadolu yakasındaki alışveriş merkezlerinden Capitol’de de, sigara yasağına sınırlı uyuluyor. Üçüncü kattaki bir restoranın içinde sigara içilebiliyor. Dışarıya açılan bir bölümü de bulunan restoranın yanı sıra, zemin katta restoran bölümünde sigara içilebilen yerler var.
Olivium Genel Müdürü Aytaç Özçiçek, “Sigara yasağının erken yürürlüğe girdiğini düşünüyoruz. Yasak, ciroları düşürdü. Kriz döneminde bu yasak ertelenmeli” dedi.
Olivium’da sigara içtiğimiz restoranın sorumlusu da şunları söyledi: “Yüzde 90 işleri düşürdü. 11 elemandan 5 elemana düştük, yazık günahtır. Kiramı vereceklerse, içirmeyelim. 10 müşteri geliyorsa 9’u ‘İçiliyor mu?’ diye soruyor. Biri de ‘Yasağa uymanız gerek’ diye karşı çıkmıyor. Kiramızı nasıl vereceğiz yasağa uyarsak? Denetim yapıldı ama ceza yemedik.”’