TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Cevdet Erdöl, günde bir paket sigara içen bir kişinin, içtiği bu sigaranın parasını biriktirmesi durumunda, TOKİ'den, ayda 100 TL'ye ev alabileceğini belirterek, ''Ancak, sigaradan zevk alıyor diye, alabileceği evi yakmış oluyor'' dedi.
Erdöl, ''Oturacağı evi olmayan bir insanın, fakirim deyip de sigara içmesine asla anlam veremiyorum'' diye konuştu.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Tütün ve Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Yasada Değişiklik Öngören Kanun ile kamu hizmet binalarının, koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan binaların kapalı alanlarında içilmesi 19 Mayıs 2008'de yasaklanan sigara; 19 Mayıs 2009'dan itibaren, lokanta, bar, kahvehane ve kafeterya gibi yerlerde de yasaklanacak.
Sigara yasağının uygulanmasının yolunu açan yasa teklifinin sahibi olan Cevdet Erdöl, konuya ilişkin sorularını yanıtladı.
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) önerileri çerçevesinde, dünyanın birçok ülkesinde de uygulanan sigara yasağına ilişkin kanunu 3 Ocak 2008'de çıkardıklarını anımsatan Erdöl, yasağın, ''Kişinin pasif içici olarak başkalarına zarar vermemesi, onların temiz hava almalarına müsaade etmesi ve kendisinin de mümkün olduğunca az zarar görmesini'' amaçladığını söyledi.
‘Sigaranın kokusu, parfüm gibi güzel değil'
Cevdet Erdöl, kanunun, çocuklar ve gençleri sigaradan korumayı hedeflediğini ifade ederek, şöyle konuştu:
''Mesela, elinizde bir parfüm var ve bu parfüm verem mikrobu taşıyor. Fakat, siz bu parfümü sıkmaktan zevk alıyorsunuz. İnsanlar da bunun verem yaptığını biliyor. Peki, başkası zevk alacak diye, kim, çocuğuna verem mikrobu bulaştırmak ister? Kimse istemez.
Bizde insanlara diyoruz ki içtiğiniz sigaranın kokusu, parfüm gibi güzel bir koku değil. Hem insanlar tarafından kabul edilmiyor hem de insanlara kanser, kalp ve damar hastalığı gibi geri dönüşü olmayan hastalıklar bulaştırıyor. Ancak siz ille de kendinize zarar vermek istiyorsanız, 'başkasına zarar vermeyeceğiniz, açık alanlarda zarar verin' diyoruz. 'Ama kendinize de zarar vermeyin' istiyoruz. Kanunun esas mantığı bu.''
Erdöl, orman ve ev yangınlarının yarısının sigaradan çıktığını belirterek, ''Günde 300 kişiyi, sigara yüzünden, 'sırf bazıları zevk alıyor' diye erken kaybettiğimiz bir ortamda, bizim bunu tedbir almamız gerekiyordu, biz de bunu yaptık'' dedi.
Sigara içmeyen birisinin, pasif bir içici olarak, sigaradan nasıl etkilendiğine örnek olarak da Erdöl, şu olayı anlattı:
''Siz kahvehanede garsonsunuz ve sigara içmiyorsunuz. Ancak, orada içilen sigaradan dolayı, paketlerce sigara içmiş kadar zarar görüyorsunuz. Bu insanın zararını kim karşılayacak? O kişi kanser olduğu zaman, tedavisi için harcanacak parayı bir kenara bırakın, onun sağlığını kim verecek? Adam iş bulmuş, orada çalışıyor. Suçu ne, çalışmak? O insanları da korumamız lazım. Mantık bu. 4 ay izledikten sonra yasağa birçok yerde başlayalım; eğlence sektörü, lokanta, kahvehane ve barlara 14 aya daha ilave zaman verelim istedik.''
'Kahvelerde sigara içen bölümleri oluşturulamaz'
Kahvehanelerde sigara içilen bölümler oluşturulmasına, DSÖ'nün karşı çıktığını belirten Erdöl, kahvehanelerde bu uygulamanın yapılması durumunda, 500 binin üzerindeki kahvede, lokantada tadilat yapılması gerekeceğini, bunun da maliyetinin trilyonları bulabileceğini söyledi. Erdöl, ''Esnafı bu kadar masrafa sokmanın bir gereği var mı? İleride, yapılan bu tadilatın yıkılması durumunda, esnafın bu masrafını kim karşılayacak?'' diye sordu.
Komisyon Başkanı Erdöl, çocukların ve gençlerin zarar görmemesi için, birçok modern ülkede, açık alanlarda, parklarda ve bahçelerde bile sigaranın yasaklandığını söyledi.
'Bağımlılık, bir şeye karşılıksız âşık olmak'
Erdöl, bir insanın zevk almasının, bir başkasının sağlığına zarar vermemesi gerektiğine işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Ben de diyorum ki; Neron da Roma'yı yakarken zevk aldı. O zaman birileri bir yerleri yaksın, zevk alsın. Çocuğunuzun iki tane bilgisayarı var ve birini zevk olsun diye yaktı. 'Niye yapıyorsun?' diye sorduğunda, çocuk, 'zevk alıyorum baba' derse, ne diyeceksin? Garip bir zevk. Bu bir bağımlılık. Bağımlılık, bir şeye karşılıksız aşkla vurgun olmak. İnsanın o bağımlılığını azaltmamız lazım.''
İnsanlara sigarayı bıraktırmanın yanı sıra, çocuklar ve gençlerin sigaraya başlamamalarını da amaçladıklarını belirten Erdöl, ''Türkiye gibi genç ve sigara içme oranının çok yüksek olduğu bir toplumda, 20 milyar doları aşan büyük bir pazar var. Türkiye, 'zevk alıyor' diye her yıl 20 milyar doları havaya üflüyor. 5-6 milyar dolara Karadeniz sahil yolunu yaptık. Ancak biz bunun 4 katını, her yıl zevk alıyoruz diye havaya üflüyoruz'' diye konuştu.
'Sigara içenler, içmeyenlere saygı duymalı'
Bazı lokanta, bar ve kahvehane sahiplerinin, sigara yasağının yürürlük tarihinin erteleneceği yönünde beklentileri olduğunun hatırlatılması üzerine de Erdöl, sigara içenlerin, sigara içmeyen yüzde 60'lık bölüme saygı duyması gerektiğini söyledi. Sigara yasağıyla, bu yerlerin müşterilerinin azalmayacağını, tam tersine artacağını belirten Erdöl, ''Çünkü, bu yerler insanların, sigara içen yüzde 30-40'lık bölümüne değil, yüzde 100'üne hitap edecek'' diye konuştu.
'Bir paket sigarayla bir ev'
Erdöl, günde bir paket sigara içen birisinin, bu sigarayı içmeyerek, ev sahibi olabileceğini söyledi.
TOKİ'nin geliri az olan vatandaşları aylık 100 TL'ye ev sahibi yaptığını anımsatan Erdöl, ''100'ü 30'a böldüğümüzde 3,3 çıkıyor. 3,3 liradan daha ucuz sigara yok. Yani demek ki sigara içen bir kişi, günde bir paket sigara içtiğini düşünerek, onun parasını biriktirse, TOKİ'den ev alabiliyor. Ancak, sigara içerek evi yakmış oluyor. Zevk alıyor diye, alabileceği evi yakıyor. Bunun mantığını da kendime izah edemiyorum. Oturacağı evi olmayan bir insanın, fakirim deyip de sigara içmesine asla anlam veremiyorum'' dedi.
‘20 milyon lira ceza kesildi’
Stadlarda sigara yasağının nasıl uygulanacağının sorulması üzerine, stadların en arka sıralarında sigara içilmesine izin verilebileceğini söyleyen Erdöl, sigara yasağının başladığı 19 Mayıstan bu yana, 20 milyon TL'nin üzerinde ceza kesildiğini söyledi.
Cevdet Erdöl, lokanta, bar ve kahvehanelerdeki sigara yasağının 19 Temmuzda yürürlüğe gireceğini, bunun ertelenmesinin söz konusu olmayacağını ifade etti.
'Otelin lobisinde sigara içenlerin hepsi Türk'tü'
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Kenya ve Tanzanya ziyaretlerine katıldığını kaydeden Erdöl, bu iki ülkede, sokaklarda bile sigara içilmediğini belirtti.
Dünyanın en büyük milli parklarından olan Kenya'nın Başkenti Nairobi'deki milli parkta sigara içilmediğini dile getiren Erdöl, ''Biz, bazı şeyleri iyi yapıyoruz ama bazı işlerde de beğenmediğimiz ülkelerden de geri durumdayız. Kaldığımız otelin lobisinde sigara içenlerin hepsi Türk'tü. Bu duruma çok üzüldüm'' dedi.
(AA)