Hürriyet gazetesi yazarı Sedat Ergin, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan'ın yeni üye Basri Bağcı için geçen salı günü düzenlenen ant içme törenindeki konuşmasını bugünkü köşesine taşıdı.
Ergin Arslan'ın konuşmasında adil yargılanmayla ilgili bölümde yazılı metinden ayrılarak yaptığı “Gerçekten de bu üç unsur hayata geçirildiğinde adil yargılanma hakkıyla ilgili birçok sorun da ortadan kalkacaktır. Bu önemlidir, çünkü Anayasa Mahkemesi’nin verdiği ihlal kararlarının yarıdan fazlası adil yargılanma hakkına ilişkindir.” saptamaya dikkat çekti.
Ergin, "Bu ifadesini desteklemek üzere çarpıcı bir rakam veriyor Prof. Arslan. AYM’nin bugüne dek verdiği ihlal kararlarında -yüzde 52.1 oranında- adil yargılanma hakkının ihlal edildiğinin görüldüğünü belirtiyor. Bu rakamı verdikten sonra 'Bu da adil yargılanmayla ilgili önemli bir mesele olduğunu ve bu meselenin çözülmesi gerektiğini bize söylüyor' diye konuşuyor. Peki bu sorunlar nasıl çözüme kavuşturulacak? Burada meselenin püf noktasına geliyoruz. Çünkü, AYM’’nin bu ihlal kararlarını vermesiyle sorun çözüme kavuşmuyor. Bu ihlallerin giderilmesi de gerekiyor. Mahkeme yeniden yargılamaya ya da yalnızca tazminata ya da her ikisini birden hükmedebiliyor." ifadesini kullandı.
Ergin yazısında şunları kaydetti:
Ancak bireysel başvurunun nihai amacı tek tek ihlalleri gidermekten çok bu ihlallerin tekrarını önlemek. Prof. Arslan, çözümü şöyle gösteriyor:
“Bu da AYM kararlarındaki ilkelerin benzer olaylarda yeni başvuruların yapılmasını beklemeden, tüm idare ve yargısal mercilerce dikkate alınmasını gerektirmektedir. İhlalin kanundan kaynaklandığı durumlarda yeni ihlali önlemenin yolu yasal değişiklikten geçtiği her türlü izahtan varestedir.”
Yani AYM Başkanı, birinci derece mahkemelere ve temyiz organlarına “AYM olarak getirdiğimiz ilkeleri siz de kararlarınızda esas alın” mesajını gönderiyor. Aynı mesajı idareye, yani yürütme kanadına da veriyor. Prof. Arslan, bu noktada yine yazılı metnin dışına çıkarak “Aksi takdirde biz her yıl 40 bin, 80 bin de karar da versek temel bazı meselelerimizi çözmemiz mümkün olmayacaktır” diyor.
Evet, Anayasa Mahkemesi Başkanı’na kulak verirsek, adil yargılanmayla ilgili önemli bir meselesi var Türkiye’nin. Madem Türkiye’nin bu kadar önemli bir meselesi var, yine Başkan’ın sözlerinden yola çıkarak şu sorulara da yanıt arayabiliriz:
Ülkemizde Adalet’in gözleri her zaman kapalı mıdır? Terazisinin ayarında sorunlar olmadığı söylenebilir mi? Ve elindeki kılıcın yaptırım gücünün zayıflamadığı ileri sürülebilir mi?