Sanayi şirketleri moral verdi, piyasalar yükselişe geçti

Küresel piyasalar ABD'den gelen olumlu şirket verileri ile moral kazandı. Uzmanlar ise iyi verilere aldanmamak gerektiğini belirtti.

Bu hafta açıklanacak 75 dev şirketin bilançosunun ilk partisi dün geldi. Aralarında kimya sektöründen sanayiye bankacılıktan teknolojiye kadar S&P 500 endeksinde izlenen onlarca şirket gün boyunca bir iyi bir kötü bilançolar açıklayıp durdu. Günün en sevindiren bilançosu iPhone satışlarındaki patlama ile beklentilerden iyi kâr açıklayan Apple olurken, krizin çıkış noktası Wall Street'in ünlü isimleri Citigroup ve Bank of America bankacılık sektöründe halen tam anlamıyla bir düzelme olmadığını ortaya koydu. Ancak ABD ekonomisinde iyileşmede kırık kanat olan reel sektörde umut ışığı doğdu. İnşaat malzemeleri devi Caterpillar'ın beklentilerin üzerinde kâr açıklaması inşaat ve emlak sektörüne ilişkin olumlu bir işaret olarak algılandı. Kimyasal madde üreticisi Dupont'un da hisse başına beklentilerden 0.12 dolar daha fazla kâr elde etmesi küresel yatırımcıya ilişkili sektörlere ilişkin fikir sağladı. Uzmanlara göre şirket bilançolarındaki sevindirici gelişmelerin bazısı maliyet kesintilerinden kaynaklanıyor. Bundan dolayı iyi verilere rağmen reel sektörün tamamen iyileşmeye başladığını düşünmemek gerekiyor.

Piyasalar moral buldu 12 ayın zirvesine çıktı

Sabah saatlerinden itibaren şirket verilerine odaklanan küresel piyasalar ise Asya'dan Avrupa ve ABD'ye kadar yükseliş kaydetti. Dünya borsaları son 12 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Dolar ise ABD'de moral veren şirket bilançoları dışında başka bir faktörün daha etkisiyle gün içinde değerlendi. Doların gün geçtikçe mum gibi erimesi karşısında Avrupa'dan Asya ve Latin Amerika'ya kadar dünyanın her yerindeki ihracatçılar iş yapamaz hale gelince küresel ekonominin kurmayları devreye girdi. Sabah saatlerinde 1.4994'e dayanan euro dolar paritesi karşısında Avrupa, ABD'ye "Güçlü dolar istiyoruz" mesajı verdi. Geçen hafta dolara üstüne basa basa destek atan Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean Claude Trichet, "Avrupalı yetkililer, sağlam ve istikrarlı bir döviz kuru sisteminin menfaatlerine olduğunu söylüyor. Kendim ve Euro Bölgesi finans bakanları, ABD'li yetkililerin güçlü dolar kuruna vurgu yapmalarını destekliyoruz" ifadelerini kullandı. Fransa Maliye Bakanı Christine Lagarde da "Güçlü bir dolar istiyoruz, buna ihtiyacımız var" dedi. Lüksemburg Hazine Bakanı Jean-Claude Juncker ise Euro Bölgesi maliye bakanları ile yaptığı toplantının ardından döviz kurlarını tartıştıklarını, doların kendilerini endişelendiren bir sorun olduğunu söyledi. Şirket verileri ve Avrupa'dan gelen açıklamaların etkisiyle 1.4955 seviyesine kadar gerileyen parite gün içinde yeniden 1,4979 seviyelerini gördü.

Pahalı euro ihracatı yüzde 23 eritti

Euro Bölgesi'nin bölge dışına gerçekleştirdiği ihracatlar geçen seneye göre yüzde 23 çakılmış durumda. Bunda sene başından beri yüzde 20'ye yakın değer kaybeden doların etkisi çok büyük. Çünkü dolar değer kaybettikçe, euronun değeri göreceli olarak artıyor. Bu da euro üzerinden satan malların pahalanması anlamına geliyor. Avrupalı ihracatçı da euronun değerlenmesi yüzünden uluslararası ticaret platformunda rekabet gücünü kaybediyor, malını satamıyor. Bunu Avrupa'da en fazla hisseden ülkelerin başında Almanya ve Fransa geldi. Almanya'da ülke ekonomisinin çarkını döndüren otomotiv sektörü krizle azalan talep dışında en büyük darbeyi dolardan yedi, satılmayan otomobiller elde kaldı. Aynı şekilde Fransa'nın şarap sektörü de değerlenen euro engeline takıldı. Öte yandan dolardaki kan kaybı ile zor duruma giren ihracatçılarını korumak isteyen hükümetler de kolları sıvamaya başladı. Son olarak dün Brezilya bu yıl başından beri dolar karşısında yüzde 36 yükselen realin önünü kesmek için yerli hisse ve tahvillere yatırım yapmak isteyen yabancı yatırımcıya yüzde 2 vergi uygulaması getirdi.

Üçüncü çeyrek bilançoları

* CATTERPILLAR: Hisse başına 0.64 dolar ile beklentilerin üzerinde net kâr açıkladı. Analistler şirketin hisse başına ortalama 0.06 dolar kâr açıklamasını bekliyorlardı.

* COCA COLA: Hisse başına 0.81 dolar ile beklentiler seviyesinde net kâr açıkladı. Analistler şirketin hisse başına 0.81 dolar kâr açıklamasını bekliyorlardı.

* PFIZER: Hisse başına 0.43 dolar ile beklentilerin altında net kâr açıkladı. Analistler şirketin hisse başına ortalama 1.98 dolar kâr etmesini bekliyordu.

* DUPONT: ABD'li kimyasal madde üreticisi şirket hisse başına 0.45 dolar ile beklentilerin üzerinde kâr açıkladı. Beklenti hisse başına 0.33 dolar kârdı.

* UNITED TECHNOLOGIES: ABD'li imalat şirketinin net kârı 2008'in aynı dönemine göre yüzde 17 azalarak 1.06 milyar dolar, yani hisse başına 1.14 dolar oldu. Beklenti hisse başına ortalama 1.12 dolar net kârdı.

* BANK OF NEW YORK MELLON: Bankanın net zararı 2.46 milyar dolar, yani hisse başına 2.05 dolar oldu. Bir yıl önce aynı dönemde kârı 303 milyon dolardı.

* BANK OF AMERICA: Beklentileri aşarak 1 milyar dolar, yani hisse başına 0.26 dolar zarar etti. Beklenti hisse başına 0.21 dolar zarardı. Banka, geçen yıl aynı dönemde 1.2 milyar dolar kâr etmişti.

* GOLDMAN SACHS: Hisse başına 5.25 dolar net kâr, 12.37 milyar dolar da gelir açıkladı, beklenti hisse başına 4.24 dolar kârdı.

* CITIGROUP: hisse başına 0.27 dolar zarar, 23.1 milyar dolar gelir açıkladı, beklenti hisse başına 0.38 dolar zarardı.

* JPMORGAN CHASE: Hisse başına 82 sent kâr açıklayarak 52 sentlik beklentileri aştı, toplam kârı 3.6 milyar dolar oldu.

* GENERAL ELECTRIC: Kârı geçen yıl aynı döneme göre yüzde 44 azalarak 2.5 milyar dolar (hisse başına 0.22 dolar) oldu. Geçen yıl üçüncü çeyrekte 47.2 milyar dolar olan gelirleri ise bu yıl 37.8 milyar dolara geriledi.

* SONY ERICSSON: Zararı 164 milyon euro (245 milyon dolar) oldu. Satışların düşmesi ve yeniden yapılanmayla ilişkili maliyetler zararı büyüttü. Geçen yılla kıyaslandığında satışlar, 2.8 milyar eurodan 1.6 milyar euroya geriledi.

* NOKIA: Finlandiyalı cep telefonu üreticisi 559 milyon euro zarar etti, geçen yıl aynı dönemde 12.2 milyar euro olan satışları 9.81 milyar euroya geriledi.

* GOOGLE: Üçüncü çeyrekte 1.64 milyar dolar kâr etti, geçen yılın aynı dönemine göre kârında yüzde 27 artış var. Hisse başına kârı 5.13 dolar oldu.

* IBM: Net kârı, geçen yıl aynı dönemdeki 2.8 milyar dolar, yani hisse başına 2.04 dolar seviyesinden, 3.2 milyar dolara, yani hisse başına 2.40 dolara yükseldi. Beklenti hisse başına ortalama 2.38 dolar kârdı.

* APPLE: Satışları ve kârı beklentileri aştı. Yüzde 25 artışla satışlar 9.87 milyar doları buldu. 26 Eylül'de sona eren dördüncü mali çeyrekte kârını geçen yıl aynı dönemine göre yüzde 47 artırarak, 1.67 milyar dolara (hisse başına 1.82 dolar) yükseltti.

* Texas Instruments: Kârı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4 düşerek 538 milyon dolar, yani hisse başına 42 sent oldu. Beklenti hisse başına 39 sent kârdı. Yüzde 15 gerileyen satış gelirleri ise 2.88 milyar dolar olarak gerçekleşti.

* AMD: Üçüncü çeyrekte 128 milyon dolar zararla beklentileri aştı. Geçen yıl aynı dönemde zararı 134 milyon dolardı. Gelirleri 1.4 milyar dolar ve ikinci çeyreğe göre yüzde 18 arttı.