VKV Amerikan Hastanesi Fizik ve Tedavi Bölümü’nden Dr. Önder Çerezci kas ve kemik ağrıları, eklemlerde kızarıklık gibi şikayetlerle ortayan çıkan rahatsızlıkların, türlere göre değişmesine rağmen kadınlarda daha sık görüldüğünü belirtiyor.
A'dan Z'ye romatizma rehberi
Huzursuz bacak, romatizmayla karıştırılıyor
Romatizma nedir?
Romatizma kelimesi günlük hayatta en sık karşılaşılan hastalık terimlerinden biridir. Vücudun esas destek sistemi kas, kemik ve eklemlerdir. Bunların dışında bütün doku ve organları kaplayan, örten, birbirine bağlayan yine aynı özellikteki destek dokusuna genel olarak bağ dokusu adı verilir. Bağ dokusu hastalıklarına genel olarak romatizmal hastalıklar adı verilir.
Bu tariften de anlaşılacağı gibi romatizmal hastalıklar grubuna çoğunlukla kas, kemik ve eklem hastalıkları girmekle beraber, bağ dokusu tüm vücutta yaygın olarak bulunduğu için hemen hemen bütün vücut organlarını ilgilendiren belirtiler ile ortaya çıkabilir. Bu nedenle romatizma tek bir hastalık olmayıp yaklaşık 200 değişik hastalıktan oluşan genel bir tanımdır.
Kadınlarda daha sık rastlandığı bilinmekle beraber, bazı tipleri erkeklerde (gut, ankilozan spondilit gibi), bazı tipleri de çocuklarda (jüvenil romatoid artrit, ateşli eklem romatizması gibi) daha sık görülür.
Romatizmal hastalıkların sebebi nedir?
Büyük bir kısmının sebebi bilinmemektedir. Çok az bir kısmı mikrobik-bulaşıcı özellik taşır. Bazı tiplerinin genetik yatkınlığı olduğu ve bazı ailelerde daha sık görüldüğü bilinir.
Belirtileri nelerdir?
Çok önemli bir konuyu ayırmak gerekir. Bağ dokusu dediğimiz bu doku, özellikle bazı kişilerde daha fazla soğuk ve neme karşı duyarlıdır. Bazı insanlarda herhangi bir hastalık oluşmadan da soğuk ve nem ile ağrılar, ellerde şişmeler, sabah tutukluğu gibi belirtiler görülebilir. Bu belirtilerin her zaman bir hastalık anlamına gelmeyebileceği iyi bilinmelidir ve bu konuda mutlaka bir hekimin yönlendirmesine ihtiyaç duyulmalıdır.
Bazen bir romatizmal hastalığın çıkması ve yerleşmesi çok uzun bir süre alabilir. Böyle durumlarda hastanın ilk şikâyetleri teşhis koymaya yeterli olmayabilir. Ancak ilerleyen zaman içinde yeni bulgular ortaya çıkar ve teşhis konulabilir.
Başlıca romatizmal belirtiler:
• Eklemlerde kızarıklık, şiş, ağrı, sıcaklık, ısı artışı, eklem hareket kaybı
• Kas, kemik ağrıları
• Halsizlik, sabah tutukluğu, ateş
• Deri döküntüleri, deri altı yumruları (nodüller), renk değişimleri
• Ağızda yaralar
• Gözde kızarıklık
• Bazı idrar yolu ve bağırsak iltihapları
Sık görülen bazı romatizmal hastalıklar:
• Osteoartroz (Eklem kireçlenmesi)
• Osteoporoz (Kemik erimesi)
• Fibromiyalji (Kas ağrıları)
• Bel-boyun ağrıları
• Romatoid artrit
• Ankilozan spondilit
• Gut
• Lupus
• Behçet
(Yaklaşık 200 civarında hastalık bu gruba girer.)
Nasıl tanı konur?
Bu konuda laboratuvar testleri, röntgen bulguları ve klinik bulgular hekimi bir sonuca götürür.
Nasıl tedavi edilir?
Her romatizmal belirtinin bir hastalığa işaret etmediği bilinmeli ve bu konuda mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Ülkemizde romatizmal hastalıklar ile romatologlar, dahiliye uzmanları ve fizik tedavi uzmanları ilgilenir. Kullanılan tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavileri, fizik tedavi yöntemleri ve kaplıcalar sayılabilir.