Birleşmiş Miletler (BM) Türkiye Temsilciliği, Türkiye’de kadınların yarısına yakınının eşlerinden fiziksel ve cinsel şiddet gördüğünü bildirdi.
BM Türkiye Temsilciliği’nin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye’de kadınların yüzde 42’sinin eşlerinden fiziksel ve cinsel şiddet gördüğü ve 35 milyonluk kadın nüfusuna karşın sadece 52 sığınma evinin bulunduğu belirtildi.
Türkiye’de kadınlara yönelik sosyal ve ekonomik engellerden kaynaklanan olumsuz ön yargıların yaygınlığı nedeniyle kadınların iş gücü piyasasına girerken ve bu piyasada tutunurken ciddi zorluklarla karşılaştığı kaydedilen açıklamada, Türkiye’de kadınların erkeklere oranla daha az ücretli, güvencesi olmayan düşük seviyeli işlerde istihdam edildiği değerlendirmesine yer verildi.
Yüzde 70’i ücretsiz işçi
BM Temsilciliği’nin verilerine göre, 2009 yılı verilerine göre erkeklerin iş gücüne katılma oranı yüzde 70.5 iken, kadınlar için bu oran tahminen yüzde 26 olarak belirlendi ve bu rakamın yüzde 52.6 olan küresel ortalamanın altında kaldığına işaret edildi. Kırsaldaki kadınların yüzde 70’inin “ücretsiz işçi” olarak aile işlerinde çalıştığına dikkati çeken BM, 2009 verilerine göre çalışan kadınların yüzde 59’unun sosyal güvencesi bulunmuyor.
BM, 2007 seçimleri sonucunda parlamentodaki kadın milletvekilleri sayısının iki kat artarak yüzde 9.1’e ulaştığını, yerel yönetimde ise bu rakamın çok daha düşük olduğunu kaydetti. BM verilerine göre, Türkiye’de belediye başkanlarının yüzde 0.9’u (2948 belediye başkanından 27’si), il meclislerinin yüzde 3.2’si (3379 üyeden 110’u) ve belediye meclislerinin yüzde 4.2’si (31.790 üyenin 1340’ı) kadınlardan oluşuyor.
Kadınların ekonomik ve siyasi yaşama katılımına göre belirlenen Cinsiyet Güçlendirme Ölçütü verilerine göre de Türkiye’nin 109 ülke arasında 101. sırada olduğu, bu durumda Türkiye’nin sadece Tonga, İran, Fas, Cezayir, Suudi Arabistan, Mısır, Bangladeş ve Yemen’in önünde yer aldığı belirtildi. Türkiye’de okuma yazma bilmeyen kadınların oranının yüzde 9’un üzerinde olduğu da belirtildi.
İzmir’de hem etkinlik, hem eylem
8 Mart Dünya Kadınlar Günrü nedeniyle İzmir Cumhuriyet Meydanı’nda düzenlenen törene kadınlar büyük ilgi gösterdi. TARİŞ İplik Fabrikası’nın kapatılmasıyla işsiz kalan kadınlar da TARİŞ Genel Müdürlüğü önünde düdük çalarak eylem yaptı. Kadınlar haklarını alana kadar direneceklerini söyledi.
Polisten tarlada şaşırtan jest
8 Mart Dünya Kadınlar Günün’de Antalya’da ilginç bir kutlama yaşandı. Polisler kent genelinde kadınlara karanfil dağıttı. Ekipler tarlalarda çalışan kadınları da ziyaret ederek, karanfil verdi.
Komutanın eşi ağladı
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’un eşi Sevil Başbuğ, general, amiral, subay, astsubay ve uzman erbaş eşleriyle birlikte Kadınlar Günü nedeniyle Anıtkabir’i ziyaret etti.
Başbuğ, Anıtkabir Özel Defteri’ne daha önceden yazılmış olan yazısını yüksek sesle okudu. Başbuğ, yazısının son bölümünü okurken, “Cumhuriyete gönül vermiş çağdaş Türk kadınları olarak, bizler için yaptıklarının bilinciyle, en derin minnet hisleriyle aziz hatıran önünde saygıyla eğiliyoruz” dediği sırada sesi titredi ve gözyaşlarını tutamadı. Atatürk’ün mozolesine çelenk bırakıp saygı duruşunda bulunan heyet, İsmet İnönü’nün mezarını da ziyaret etti.
Her kesimden talep
İstanbul’da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle İstanbul’da düzenlenen etkinliklerde kadınların yaşam şartlarına ve maruz kaldıkları baskılara dikkat çekilirken, renkli görüntülere ve mesajlara da imza atıldı. Aile içi şiddet, namus cinayetleri gibi konularda kadınların yaşadığı acıları dile getirmek isteyenlerle birlikte 8 Mart’ın resmi tatil ilan edilmesini isteyen kadınlar da dün sahneye çıktı. İşte bazı “kadın” etkinlikleri:
- Taksim’de Halkevi üyesi kadınlar, kadınların 4 acil sorunu olarak kreş, güvenli iş, sağlık ve sığınma hakkına dikkat çekti. Topluluk pet şişeye doldurdukları pirinç ve kurufasulye ile ritm tuttu.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, “Kadınların Belleği” dizisi kapsamında eski harfli kadın dergilerinin çeviri yazımlarını tanıttı.
- Şişli Belediyesi’nin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün anısına yaptırdığı “Öncü Kadınlarımızı Unutmadık” duvar anıtı açıldı.
-İstanbul Valiliği önünde toplanan “8 Mart Kadın Platformu” üyesi bir grup kadın, 8 Mart’ın resmi tatil olmasını istedi.
Kadın doktora dayak iddiası
Tatvan Devlet Hastanesi’nde görevli doktor Fatma Güngör Yetkin’in, hasta yakınları tarafından dövüldüğü belirtildi. Olayın nedeninin, hastaneye gelen bir kişinin eşine erkek hemşirenin iğne yapması olduğu iddia edildi. Bitlis Tabipler Odası Sözcüsü Dr. Aziz Doğru, bir gün iş bırakma eylemi yapacaklarını söyledi.
‘Kadınlar dünya gelirinden yüzde 10 pay alıyor’
Hürriyet’in “Aile İçi Şiddete Son” kampanyası çerçevesinde düzenlenen “Nasıl Yol Alabiliriz” ana temalı konferans dün Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Konferansta konuşan Hürriyet gazetesi İcra Kurulu Başkanı Vuslat Doğan Sabancı dünya nüfusunun yüzde 50’sinin kadın olduğunu belirterek, şunları söyledi: “İş saatlerinin yüzde 66’sı kadınların ama dünya gelirlerinden aldıkları pay yüzde 10. Yoksulluk sınırındaki insanların yüzde 70’i kadın. Eğitim alamayan 130 milyon öğrencinin 3’te 2’si kadın. Meclis’te temsil oranı yüzde 13. Bu tablo sonunda aile içi şiddet geliyor.” Etkinlik kapsamında ‘Güldünya Konseri’ de gerçekleştirildi. Ferhat Göçer, Kenan Doğulu, Mirkelam&Kargo, Mustafa Ceceli, Teoman, Yalın ve Yüksek Sadakat şarkılarını şiddet mağduru kadınlar için söyledi.
Evli kadınlar ile erkekler arasında ücret uçurumu
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun 40 ülkede yaptığı araştırma evli kadınların erkeklerden üçte bir oranında daha az kazandığını, kadınların hâlâ iş hayatında engellerle karşı karşıya olduğunu ortaya koydu.
Konfederasyonun Kadın Komitesi Başkanı Diane Holland, çocuklu kadınların, erkeklerin kazandığı ücretin ortalama yüzde 68’ini aldığını, bu oranın kadınların genelinde yüzde 74 olduğunu ifade etti. “Her Seviyede Harekete Çağrı” başlığıyla yayımlanan araştırmada, evli kadınların terfi etmesinin engellendiği, işe alınırken yasa dışı olarak hamilelik testi istendiği kaydedildi.
‘Cengiz Han aslında bir feministti’
Sertliği, acımasızlığı ve askeri başarılarıyla adını tarihe yazdıran Cengiz Han hakkında yazılan yeni kitap, Moğol lider hakkında bilinmeyenleri ortaya koydu. Yazar Jack Weatherford’un yazdığı “Moğol Kraliçelerinin Gizli Tarihi: Cengiz Han’ın Kızları, İmparatorluğu Nasıl Kurtardı” adlı kitapta, Cengiz Han feminist olarak tanımlanıyor. Weatherford’un eserini yazarken yararlandığı eski bir el yazmasında, “Kız evlatlarımızı ödüllendirelim” diyen Cengiz Han, bir gelinin damattan daha iyi olduğunu savunuyor.