Vatikan, Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis'in Katolik Kilisesi’nin idam öğretisini ölüm cezasının 'insan haysiyetine saldırı' niteliği taşıdığını söyleyerek değiştirdiğini açıkladı. Francis, idamın her durum için ‘kabul edilemez’ olduğunu ilan etti.
Değişim, Katolik doktrininin yayılmasından ve savunulmasından sorumlu olan ‘İnanç Doktrini için Cemaat’ tarafından yürürlüğe konuldu.
New York Times’a konuşan Vatikan uzmanı John Thavis, bu değişikliğin ‘dünyanın dört bir yanında idam cezasının geleceği açısından karşılığı olacağını’ söyledi.
Katolik öğreti, bugüne kadar idam cezasını ‘insan hayatını adil olmayan saldırganlara karşı savunmanın tek yolu buysa’ diyerek meşrulaştırıyor; başvurulacak ‘son ceza’ olarak idamı gösteriyordu.
Bütün dünyada lağvedilmesi için çalışılacak
Yeni öğreti, bu eski bakışın ‘tarihinin geçtiğini’ ve toplumu korumak için ölüm cezasından başka yolların olduğunu söylüyor, idam cezasının bütün dünyada lağvedilmesi için ‘kararlılıkla’ çalışılacağını bildiriliyor:
“Sonuç olarak Kilise, İncil'in ışığında, ‘idam cezasının kişilik dokunulmazlığı ve insan onuruna yönelik bir saldırı teşkil etmesi nedeniyle kabul edilemez olduğunu’ söyler ve tüm dünyada yürürlükten kaldırılması için kararlılıkla çalışır.”
Ölüm cezası karşıtı örgütlerden gelen açıklamalar, ‘en gerici din adamlarının bile çocuklara idamın yanlış olduğunu öğretmeleri gerekeceğine’ dikkat çekiyor.
Dünya çapında 1.2 milyar üyesi bulunan Katolik Kilisesi, ölüm cezasını yüz yıllar boyunca meşru bulmuş; Kilise’nin pozisyonu 2005’te hayatını kaybeden Papa John Paul II’un liderliğinde değişmeye başlamıştı.
Muhalif sesler yükselecek mi?
Papa Francis’in öğretide yaptığı değişimin ardından Katolik camianın ABD gibi idam cezasını destekleyen kimi noktalarından muhalif seslerin yükselmesi bekleniyor.
2015’te dört ABD’li Katolik yayın organı beraber idam cezasının kaldırılmasını talep ettiklerinde ABD’li Katolikler ayağa kalkmış, protesto yürüyüşleri düzenlenmişti.
Öte yandan, gelenekçi Katoliklerin içinde Papa Francis’in konumunu sorgulayanlar zaten vardı. Francis’in mülteciler, çevre sorunları, evlilik ve boşanma gibi meselelerde yaptığı ve ‘gelenekçilikten uzak’ olarak değerlendirilen açıklamalar, Katoliklerin bir kısmını Papa ile karşı karşıya getirmişti.
Francis, 2015’te yaptığı bir açıklamada idam cezası için “Her yaşam kutsaldır, her insan kendi hayatına devredilemez bir haysiyetle bağlıdır ve toplum sadece suçluların rehabilitasyonundan yararlanabilir” demiş, Pensilvanya’da bir cezaevini ve birkaç hükümlü ile ailelerini ziyaret etmişti.