T24 - 2005’te yürürlüğü giren yeni TCK’da deprem suçlarında hem ceza hem de zamanaşımı süreleri artırılmıştı. Artık birden fazla ölüme neden olanlar 15 yıl değil, 22.5 yıl ceza alacak.
Van’daki depremde çürük binaların yıkılması, gözleri bu binaları inşa eden müteahhitlerin sorumluluğuna çevirdi. 17 Ağustos 1999’daki Marmara Depremi’nden sonra açılan davalarda etkili bir sonucun çıkmaması ve müteahhitlerden sadece sembol haline gelen Veli Göçer’in uzun süre hapis yatmış olması, birçok davanın ise zamanaşımından düşmesi, Van’da açılacak davaları gündeme getirdi.
Marmara Depremi’nde çürük yapılan binalar nedeniyle yaşanan ölümlerden dolayı inşaatın sorumluları hakkında o tarihte yürürlükte olan eski “tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu ölüme sebebiyet vermek” suçunu düzenleyen ve 5 yıla kadar hapis öngören TCK’nın 383. maddesinden dava açıldı.
Birçok davada çelişkili bilirkişi raporları ve enkaz örneğinin olmaması nedeniyle sonuç alınamazken, Yargıtay’ın davaların ağır ceza mahkemeleri yerine asliye ceza mahkemelerinden açılmış olması nedeniyle verdiği bozma kararları yüzünden yargılamalar da uzadı.
Bazı mahkemeler binaların yapılış tarihini zamanaşımının başlangıç tarihi olarak alınca, deprem tarihinde suçun zamanaşımının dolduğu yönünde kararlar verildi. Ancak Yargıtay zamanaşımının deprem tarihinde başlayacağına hükmederek bu kararları da bozdu. Buna rağmen bu maddeden açılan davalar için öngörülen zamanaşımı süresi 7.5 yıldı. Davaların birçoğu 17 Şubat 2007’de zamanaşımından düştü.
Simge isim ceza almıştı
Marmara Depremi’nde sorumluluktan kurtulumayan tek kişi ise, tepkilerin odağına yerleşen müteahhit Veli Göçer oldu. Yalova’nın Çınarcık ilçesinde yaptırdığı binaların yıkılması sonucu 167 kişinin ölümüne neden olan ve depremden hemen sonra tutuklanan Göçer ve ortağı İsmet Kösebalan, 18 yıl 9’ar ay hapis cezasına çarptırıldı. Yargıtay zamanaşımına 11 gün kala, Göçer ve Kösebalan’ın hapis cezasını onadı.
22.5 yıla kadar ceza
Vatan gazetesinin haberine göre 1 Haziran 2005’de yürürlüğe giren yeni TCK yapılırken, deprem suçlarında hem ceza hem de zamanaşımı süreleri artırıldı. Yeni TCK’ya göre taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olanlara 2-15 yıl arası ceza veriliyor.
Ancak, kanunda bilinçli taksir diye tanımlanan, kişinin neticeyi öngördüğü durumlarda ceza yarısına kadar artırılabiliyor. Bu durumda deprem davalarında verilecek ceza 22.5 yıla kadar çıkabilecek. Kanunda zamanaşımı süresi de 15 yıl olarak belirleniyor. Ancak zamanaşımını kesen nedenlerin olması durumunda süre 22.5 yıla kadar çıkabiliyor.