Kredi kartı ile altın alımları krize rağmen 2008'de yüzde 30 yükseldi. Söz konusu yükselişte tüketicilerin kredi kartına taksitle aldıkları altınları ceplerine bile koymadan anında bozdurmaları etkili oldu.
Referans gazetesinin haberine göre; global krizin Türkiye'ye etkileri giderek artarken, likidite kanallarına ulaşmakta zorlanan vatandaşlar, kendi çözümlerini ürettiler. Kredi kartları ile vadeli aldıkları altınları, hemen satan tüketiciler böylece nakit ihtiyaçlarını giderirken, kartla olan altın alımında da patlama yarattılar.
Merkez Bankası Danışmanı Ercan Türkan'ın oluşturduğu ve en son 22 Ocak'ta yayımlanan "Kartlı alışverişe dayalı tüketim endeksi"ne göre, kredi kartıyla altın alışverişleri 2008'de yüzde 29,8 arttı. Kredi kartıyla alışverişlerin ana profilinin de detaylı biçimde incelendiği endekse göre, altını yüzde 25,3'le yapı malzemeleri izledi. "Kredi kartıyla altın satışı"ndaki yüzde 30'luk artışta, söz konusu yöntemin nakit temini için kullanılmasının önemli bir payı bulunuyor.
Vatandaşlar kuyumcuya koştu
Türkan tarafından oluşturulan kartlı alışverişe dayalı "e.t.t.e tüketim endeksi", 2008 yılında kartlı alışverişlerin profilini de çıkardı. Araştırma, tüketicilerin kredi kartını giderek daha yoğun biçimde nakit ihtiyacı için kullandığını ortaya koydu. Özellikle altın alım-satımı yapılan kuyumcular bir süredir vatandaşın kredi kartıyla nakit ihtiyacını karşılıyor. Altını kredi kartına 6-12 ay taksitle alan tüketici, aldığı ürünü cebine koymadan bozduruyor. Bu yolla tüketici kredi kartını kullanarak bir nevi taksitli tüketici kredisi kullanıyor. Özellikle bankalardan tüketici kredisi kullanamayanların söz konusu yöntemi tercih ettiği biliniyor.
Ortalamanın üç katı arttı
Aralık ayı sonu itibariyle kredi kartıyla yapılan harcamalar nominal olarak ortalama yüzde 10,7 arttı. Buna karşın kredi kartıyla altın alımları söz konusu ortalamanın çok üstünde yükselerek, yüzde 29,8 oranında artış gösterdi. Sigorta ödemeleri yüzde 23,9, yapı malzemeleri alımı yüzde 25,3 artarken, telekomünikasyon alımları yüzde 19,3, seyahat hizmeti alımları da yüzde 19,5 arttı.
Lokanta harcamaları azaldı
2008 yılının son çeyreğinde görülen küçülme, tüm yıl göstergelerini de değiştirdi. Kredi kartıyla gıda, içki ve tütün alımları yüzde 10,9 artarken, beyaz eşya ve bilgisayar alımları yüzde 10,8, araç servis ve yedek parçalar yüzde 10,5 oranında arttı. Akaryakıt alımları yüzde 6,7, mobilya alımları yüzde 6,1 artarken, giyim alımlarındaki nominal artış yüzde 2,9'da kaldı. Lokanta ve otellerde yapılan kredi kartlı harcamalar ise nominal olarak yüzde 0,7 oranında azaldı.