İktidar milletvekillerinin imzasıyla TBMM ’ye verilen MİT kanun teklifine, eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş dört somut eleştiri getirdi. Öneş, MİT’e geniş yetkiler getiren teklifte özellikle “Demokratik bir ülkede olması gereken denetlenebilirlik ve hesap verebilirlik mekanizması olmamasına” dikkat çekti.
Uğur Ergan'ın radikal.com.tr'de yer alan habere göre Öneş, şu değerlendirmelerde bulundu:
SINIR NET DEĞİL: MİT’in operasyonel bakımdan yetkilendirilmesi önemli bir konu. Bu konunun çerçevesi ve sınırları şu anda benim görebildiğim kadarıyla net bir şekilde ortaya çıkmıyor.
HESAP VERME YOK: Bir yetkinin karşılığı olarak demokratik bir ülkede denetlenebilirlik ve hesap verebilirlik mekanizmalarının olması gerekir. Bu bir bütünlük arz eder. Bu yasa taslağında böylesi bir mekanizmanın kurulmadığını görüyoruz. Bu mekanizma, parlamentoda siyasi partilerin oluşturacağı ve devletin istihbarat hizmetleriyle ilgili denetim işlevini getirecek bir komisyonun teşkiliyle olabilir. Örneğin bir akil komisyon, ki bu önemlidir. Ayrıca parlamento denetimi dışında gerek idari, gerekse yargı denetimi mekanizmaları gelişmiş demokratik ülkelerde olduğu gibi burada yer almıyor. Bu konunun ciddi şekilde tartışılması gerekir.
SAVUNMA VE İSTİHBARATTA BÜTÜNLÜK YOK: Benim üzerinde durduğum bir konu, devletin savunma ve istihbarat konsepti içinde Türkiye ’de bir bütünlük yok. Yani güvenlik ve savunma kuruluşlarının yasal yetkileri, birbirinin içine giren bir yapı ortaya çıkarmış. Bu da devletin istihbarat hizmeti elde etmesi ve kullanmasında sorun yaratıyor.
TARTIŞILMAZSA DEMOKRATİK BOŞLUK DOĞURUR: Böylesine bir meseleyi bütüncül şekilde ele almadan, kamuoyu ve medya dahil ciddi bir tartışma ortamı yaratılmadan, kaotik ortamlarda getirilen tekliflerin yasalaşma durumunun ortaya çıkarılması, gelecek için tartışmaları, hukuki ve demokratik boşlukları ortaya çıkarır.