2 Mart’ta başvuru süresi dolan Varlık Barışı Kanunu’ndan büyük sürpriz çıktı. Vergi mükellefleri, başvuru süresine günler kala, vergi dairelerine koşarak, şirket kayıtlarında olmayan 13 milyar liralık bildirimde bulundular.
Sözkonusu kaynak, küresel krizde şirket sermayelerini güçlendirecek. Maliye kasasına ise 650 milyon lira girecek. Yurtdışından gelen para ise, yurtiçine göre sınırlı kaldı.
Beklentilerin aksine yapılan 13 milyarlık yurtiçi bildirim Maliye’de yüzleri güldürdü. Pazartesi günü başvuru süresi biten yasa kapsamında, şirketler yurtiçinde bulunan ancak şirket kayıtlarında yer almayan varlıklarını, vergi dairelerine beyan ederek kayıt altına aldılar. Böylece yasa güvencesiyle beyan ettikleri bu tutarlar için vergi incelemesinden de muaf olma hakkı kazandılar.
Sermayeler güçlenecek!
Kasım ayında yürürlüğe giren yasa, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ancak 1 Kasım 2008 tarihi itibariyle işletmelerin özkaynakları içinde yer almayan para, döviz, altın, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların şirket kayıtlarına girmesini hedefliyordu. Bu yolla küresel krizde şirket sermayelerinin güçlendirilmesini amaçlayan yasa kapsamında, şirketler beyan ettikleri varlıklarını 6 ay içerisinde şirket sermayesine ilave edecekler.
650 milyon vergi!
Yurtiçinde yapılan 13 milyarlık bildirim, Maliye kasasına 650 milyon lira gelir yazacak. Çünkü yasa yurtiçi bildirimlerde yüzde 5 oranında vergi ödenmesine hükmediyor. Söz konusu verginin, beyanı takip eden ayın 15’ine kadar ilgili vergi dairelerine ödenmesini öngörüyor.
22 Kasım’da yürürlüğe giren bu kanun, kayıt altında olmayan varlıkların milli ekonomiye kazandırılması amacını taşıyordu. 3 ay boyunca mükellefin kanuna ilgi göstermemesi, kamuoyunda ‘Maliye boşuna bekler’ yorumlarına neden olurken; Maliye bürokratları, “O zaman da söylemiştik. Bizim vatandaşlarımız son dakikacıdır. Hemen başvurursa vergiyi de hemen ödemesi gerekir. Oysa son dakika başvurusu yapmaları durumunda vergiyi daha geç ödeme şansı elde ederler. Bunu bir kez daha görmüş olduk” yorumunda bulundular.
Yurtdışı netleşmedi!
Varlık Barışı Kanunu, sadece yurtiçi değil, yurtdışında olup da şirket kayıtlarında yer almayan varlıkların da yurda getirilmesini amaçlıyordu. Hatta BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, başvuru süresinin bitimine günler kala “Türk işadamlarının bir Kuzey Avrupa ülkesinde 60 milyar doları var. Küresel krizde ülke değerlerinin yurtdışına taşınması elbette ki kabul edilemez. Varlık Barışı’ndaki imkanı hala kullanmamaları affedilemez” sözleriyle işadamlarını yasadan yararlanmaya çağırmıştı.
Ancak Bilgin’in bu çağrısına karşın, mükellefin yurtdışındaki varlıklarını getirme konusunda fazla istekli olmadığı görüldü. Henüz bankalardan net bilgiler ulaşmamakla birlikte, yapılan ön temaslarda yurt dışından gelecek kaynağın 3 milyar dolar sınırında kalacağı belirlendi. Üst düzey bir Maliye yetkilisi, “Yurtdışı bildirimler daha çok bankalar kanalıyla olduğu için; bankanın bize bildirimi 10-15 günü bulur. Dolayısıyla yurtdışındaki net rakamı bu süreden sonra görebiliriz” dedi.
Yurtdışından gelen rakamın 3 milyar dolar olması durumunda ise Maliye kasasına yüzde 2 oranında vergi girecek. Bu da 60 milyon dolarlık bir geliri ifade ediyor.