Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu’nun (TGC) 11 Eylül’de İstanbul’da Basın Müzesi’nde yaygın ve yerel medyanın temsilcilerini toplayarak düzenlediği Gazetecilikte ve Yayıncılıkta Kâğıt Sorunu Zirvesi’nden çıkan öneriler rapora dönüştürüldü.
TGC Başkanı Turgay Olcayto’nun başkanlık yaptığı ve Türk basının temsilcilerinin katıldığı zirvede kâğıt krizinin çözülmesi için yapılan toplantı sonrası hazırlanan rapor da Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a sunuldu.
Raporu, Oktay’a İstanbul’da Dolmabahçe’deki Çalışma Ofisi’nde TGC Başkan Vekili ve Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Vahap Munyar teslim etti. TGC Başkanı Turgay Olcayto ve TGC Başkan Vekili Vahap Munyar imzasıyla hazırlanan raporun giriş bölümünde şu bilgiler yer aldı:
“Türkiye’de gazetecilik ve yayıncılık sektörü zor günlerden geçmektedir. Basın sektöründe kapatılan ve kapanan yayın organları nedeniyle işsizlik yüzde 30’a ulaşmış, son 10 yılda işsiz kalan gazeteci sayısı 10 bini aşmıştır. Bu sorun güncelliğini korurken dövizdeki yükselme nedeniyle ithal edilen kâğıt fiyatlarında da önemli bir artış yaşanmıştır. Yaşanan maliyet artışları gazetelerin ve kitapların basılamaması gibi bir krize gidişi başlatmıştır.
Kâğıt krizine çözüm arayan bazı yaygın gazeteler fiyat artışına giderken, İzmir’de de 7 yerel gazete pazar günleri çıkmama kararı almıştır. Yerel gazeteler ciddi sıkıntılar yaşarken kapanma, baskı günü düşürme ve işten çıkarmalar gündeme gelmiştir. Türkiye’de sadece birinci hamur kâğıt üretilmekte, bu pazarın yüzde 3’üne denk gelmektedir. Gazete ile kitap kağıdının tamamı ithal edilmektedir. Resmi ilan yayınlama hakkı bulunan bin 150, bulunmayanlarla birlikte 3 bine yaklaşan sayıda gazete vardır. Eğer acil önlem alınamaz ise birçok yaygın ve yerel gazete kapanacak, işsiz gazeteci sayısı hızla artacaktır. Yayınevlerinde yaşanan kriz de büyüyecek ve kitap basılamaz hale gelecektir. Katılımcıların önerileriyle hazırladığımız raporu bilginize sunar, çözüm önerilerimizin acil olarak yaşama geçirilmesi için desteğinizi rica ederiz.”
Raporda şu öneriler yer aldı:
1- Yerli kâğıt üretimi için seferberlik başlatılmalı
2- Gazete kağıdında KDV kaldırılmalı
3- Döviz Denkleştirme Fonu kurulmalı
4- Piyasa denetlenmeli fırsatçılığın önüne geçilmeli
5- Basın ilan Kurumu, ilan tarifelerine zam yapmalı
6- Basın İlan Kurumu gazetelere faizsiz kredi vermeli
7- Gazete baskı sayısı, sayfa sayısı ve asgari kadro sayısı azaltılmalı
8- Kamu bankaları gazetelere kredi vermeli
9- Kamu reklamları gazetelere adil dağıtılmalı
10- Vergi ve sigorta borçları ertelenmeli
11- Kâğıt ithalatındaki zarar kamu tarafından karşılanmalı
12- AA aboneliklerinde fiyat indirimi yapılmalı
13- Yayıncılıkta üretimdeki ve satıştaki KDV yüzde 1’e indirmeli
14- Yayıncıların KDV alacağı ödenmeli
15- Yazarlar ve çevirmenlerden kesilen vergiler kaldırılmalı
16- Bakanlıkların kitap alım bütçeleri arttırılarak kitap alınmalı
17- Okullardaki kütüphane sayısı artırılmalı
18- Yerel yönetimler gazete ve kitap satışına destek olmalı.