Hazirana göre yaşanan 0.2 puanlık iyileşme, mevsimselliğin etkisiyle tarım ve hizmetler sektörlerindeki istihdam artışından kaynaklandı. Referansın haberine göre, istihdam, krizde ilk kez geçen yıla göre temmuzda artış gösterdi. Geçen yıl temmuzda 22 milyon 111 bin kişi istihdam edilirken, bu yıl temmuzda 50 bin kişilik artışla 22 milyon 213 bin kişiye yükseldi. İnşaatta da geçen yıla göre istihdam artışı bir yıl aradan sonra ilk kez temmuzda yaşandı. Sanayide ise son üç aydır bir önceki aya göre yaşanan artış ise hızlandı ve 99 bin yeni istihdam yaratıldı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) dün açıkladığı haziran, temmuz, ağustos aylarını kapsayan temmuz dönemi verilerine göre, işsizlik oranı geçen yıla göre 2.9 puanlık artışla yüzde 12,8'e çıktı. Tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 16,3 olarak belirlendi. İşsizlikte yıllık artış nisan döneminde 5 puan ile 2009'un en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Martta ve mayısta 4.8 puan; haziranda 3.6 puan gerileyen işsizlik oranında yıllık değişim, temmuzda da gerilemeyi sürdürdü ve 2.9 puana düştü.
İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 842 bin kişi artarak 3 milyon 267 bin kişiye yükseldi. İstihdam edilenlerin sayısı ise 50 bin kişilik artışla 22 milyon 213 bin kişiye çıktı. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 364 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 314 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 26,9'u tarım, yüzde 18,6'sı sanayi, yüzde 6,3'ü inşaat, yüzde 48,2'si ise hizmetler sektöründe.
Sanayide 99 bin yeni istihdam
Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, tarımın payı 1.6 puan, hizmetlerin payı 0.2 puan artarken, sanayinin payı 1.8 puan azaldı, inşaatın payı ise değişmedi. Ancak inşaatta istihdam edilenlerin sayısı 1 milyon 395 binden 1 milyon 404 bine yükseldi. 9 bin kişilik yükseliş bir yıldır ilk kez inşaatta istihdam artışına işaret ediyor. Hazirana göreyse tarımda 170 bin, sanayide 99 bin, inşaatta 21 bin yeni istihdam yaratıldı. Hizmetler sektöründe ise temmuzda hazirana göre istihdam kaybı 23 bin olarak belirlendi. Sanayide mayıstan beri süren istihdam artışı temmuzda hız kazandı.
TÜİK verilerine göre mevcut işsizlerin yüzde 14,5'ine denk gelen 473 bin kişiyi bu dönemde işten ayrılanlar oluşturdu. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 16,9'u sanayi, yüzde 35,3'ü hizmetler, yüzde 20,3'ü inşaat sektöründe, yüzde 27,5'i ise tarım sektöründe işe başladı.
Geçen yıl temmuz döneminde yüzde 18,9 olan genç nüfusta işsizlik bu yıl aynı dönemde yüzde 23,2'ye yükseldi. İşgücüne katılım oranı da geçen yıla göre 0.9 puan artarak yüzde 49,3 oldu.
Analistlere göre mevsimsel etkiler işsizlik oranını aşağıya çekmeye devam ediyor. Ancak yılın son aylarında işsizlik oranının yeniden artması bekleniyor. Sanayide toparlanmanın bu aylarda hız kazanacağı varsayımıyla analistler yıl sonunda işsizlik oranının yüzde 14,5-15,0 civarında olmasını bekliyor.
Krizdeki iflaslar 36 bin patronu işsiz bıraktı
Kriz aylarıyla başlayan iflas ve işyeri kapatmaları sekiz ayda 36 bin patronu işsiz bıraktı. Aralık 2008'de işsizlerin yüzde 8,5'i yani 246 bin kişi işyerini kapatan veya iflas edenlerden oluşurken, Temmuz 2009'da bu oran yüzde 9,8'e, sayı da 282 bin kişiye ulaştı. İşsizlik oranının zirve yaptığı şubatta 328 bin kişi iflas veya işyeri kapatmak nedeniyle işsiz kalırken, martta bu rakam 327 bine geriledi. İşsizliğin aksine nisanda zirveyi gören işyeri kapatma veya iflas nedeniyle işsiz kalanların sayısı söz konusu ay 330 bine çıktı. Mayısta 298 bine, haziranda ise 276 bine gerileyen iflas veya işyeri kapatma nedeniyle işsiz kalanların sayısı temmuz döneminde yeniden artışa geçti. İşsizlik oranının yükselmesi beklenen ağustos ve eylül aylarında iflas ve işyeri kapatmalarla işsiz kalacak olan patronların sayısının da artması öngörülüyor.
Öte yandan temmuz döneminde işsizlerin yüzde 22,2'sini çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 25,5'ini işten çıkarılanlar, yüzde 15,1'ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 9,8'ini işyerini kapatan veya iflas edenler, yüzde 6,3'ünü ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 11,3'ünü öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 9,8'ini diğer nedenler oluşturdu.
Umutsuzlar temmuzda ışığı gördü
İş bulma umudu kalmadığı için iş aramaktan vazgeçenlerin oluşturduğu umutsuzların sayısındaki gerileme temmuzda da sürdü. Şubatta 930 bin kişiyle rekor kıran umutsuzlar martta 908 bine, nisanda 883 bine, mayısta 723 bine haziranda ise 683 bine gerilemişti. Temmuzda ise yılın en düşük oranı 648 binle yakalandı. Hazirana göre temmuzda 40 bin işsiz iş bulma umudunu yeniden kazandı.
Tarım dışı istihdam 10 bin kişi arttı
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (Batam) hesaplamalarına göre, mevsimsellikten arındırıldığında temmuz ayında tarım dışı işgücü 24 bin kişi, tarım dışı istihdam ise 10 bin kişi arttı. Ayrıca mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsiz sayısı ise 27 bin kişi azalarak, 3 milyon 356 binden 3 milyon 329 bin seviyesine geriledi.
Betam'ın notuna göre tarım dışı işgücü ve istihdamdaki bu gelişmeler sonucunda, tarım dışı işsizlik oranı, TÜİK'in yayımladığı ham verilere göre hazirandan temmuza 0.1 puan gerilerken; mevsimsel etkilerden arındırarak tekrar hesaplanan seriye göreyse hazirandaki yüzde 17,4'ten yüzde 17,2'ye geriledi. Betam, temmuzda işsizlikte gerçekleşen bu iyileşmenin sınırlı da olsa bahar aylarından beri devam eden mütevazı canlanmanın olumlu bir sonucu olarak yorumlanabileceğine dikkat çekti.
|
İŞSİZLİK ORANI
TEMMUZDA YÜZDE 12,8 (%)
|
|
|
2008
|
|
|
Ocak
|
11,6
|
|
Şubat
|
11,9
|
|
Mart
|
11,0
|
|
Nisan
|
9,9
|
|
Mayıs
|
9,2
|
|
Haziran
|
9,4
|
|
Temmuz
|
9,9
|
|
Ağustos
|
10,2
|
|
Eylül
|
10,7
|
|
Ekim
|
11,2
|
|
Kasım
|
12,6
|
|
Aralık
|
14,0
|
|
2009
|
|
|
Ocak
|
15,5
|
|
Şubat
|
16,1
|
|
Mart
|
15,8
|
|
Nisan
|
14,9
|
|
Mayıs
|
13,6
|
|
Haziran
|
13,0
|
|
Temmuz
|
12,8
|
|
İŞSİZ SAYISI
(bin kişi)
|
|
|
2008
|
|
|
Ocak
|
2.591
|
|
Şubat
|
2.677
|
|
Mart
|
2.532
|
|
Nisan
|
2.333
|
|
Mayıs
|
2.203
|
|
Haziran
|
2.297
|
|
Temmuz
|
2.425
|
|
Ağustos
|
2.502
|
|
Eylül
|
2.601
|
|
Ekim
|
2.730
|
|
Kasım
|
3.037
|
|
Aralık
|
3.332
|
|
2009
|
|
|
Ocak
|
3.650
|
|
Şubat
|
3.802
|
|
Mart
|
3.776
|
|
Nisan
|
3.618
|
|
Mayıs
|
3.382
|
|
Haziran
|
3.269
|
|
Temmuz
|
3.267
|
|
TARIM DIŞI İŞSİZLİK
ORANI YÜZDE 16,3
|
||
|
|
2008
|
2009
|
|
Nüfus (bin)
|
69.754
|
70.571
|
|
15 ve üstü nüfus (bin)
|
50.833
|
51.714
|
|
İşgücü (bin)
|
24.587
|
25.480
|
|
İstihdam (bin)
|
22.163
|
22.213
|
|
İşsiz (bin)
|
2.425
|
3.267
|
|
İşgücüne katılım (%)
|
48,4
|
49,3
|
|
İstihdam oranı (%)
|
43,6
|
43,0
|
|
İşsizlik oranı (%)
|
9,9
|
12,8
|
|
Tarım dışı işsizlik (%)
|
12,5
|
16,3
|
|
Genç nüfusta işsizlik (%)
|
18,9
|
23,2
|
|
İşgücüne dahil olmayan (bin)
|
26.246
|
26.234 |