İşsizlik oranı aralık ayında rekor artışla yüzde 13.6'ya yükselirken, işsiz sayısı 3.274 milyona yaklaştı. Aralıkta işsizler ordusuna 838 bin kişi daha katıldı. Veriler her dört gençten birinin işsiz olduğunu gösterirken uzmanlar, işsizlik oranının önümüzdeki aylarda yüzde 15'e kadar çıkabileceğini belirtti. Dünyayı saran kriz nedeniyle bu oran yedi aydır sürekli artış gösteriyor.
İş dünyasını korkutan “açık tehlike”! M. Rauf Ateş'in yazısı
İşsizlik ekonomiden daha yavaş düzeliyor Mahfi Eğilmez'in yazısı
Aylık başvuru iki yıllık talepten fazla
Krizin etkisiyle ekonomide yaşanan yavaşlama işsizliği rekor düzeye çıkardı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, işsizlik oranı Aralık ayında yüzde 13.6'ya yükselerek tüm zamanların en yüksek düzeyini gördü. Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 838 bin kişi artarak 3 milyon 274 bin kişiye yükseldi.
İşsizlik en son 2004'ün ilk çeyreğinde bugüne kadarki en yüksek seviye olan yüzde 12.4'e çıkmıştı. İşsizlik oranı Kasım ayında yüzde 12.3 düzeyindeydi. Kasım'a göre bir ayda işsiz sayısı 279 bin kişi arttı. İşsizlik oranı geçen yılın aynı döneminde ise yüzde 10.6'ydı.
Kentsel yerlerde işsizlik oranı 3.2 puanlık artışla yüzde 15.4, kırsal yerlerde ise 2.6 puanlık artışla yüzde 10.7'ye çıktı. Geçen yılın aynı döneminde yüzde 20.6 olan genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 25.7'ye yükseldi.
Tarım dışı işsizlik yüzde 17.3
Türkiye'de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 4.3 puanlık artışla yüzde 17.3'e yükseldi. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 4.2 puanlık artışla yüzde 16.3, kadınlarda ise 4.1 puanlık artışla yüzde 20.9 oldu.
Aralık döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 293 bin kişi artarak, 20 milyon 736 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 202 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 91 bin kişi artış kaydetti.
Kayıtdışı işsizlik oranı Aralık'ta yüzde 43.2 olurken, işgücüne katılma oranı yüzde 47.7 olarak belirlendi.
İşsizlerin profili
Yüzde 74.2'si erkek nüfus
Yüzde 61.3'ü lise altı eğitimli
Yüzde 24.3’ü bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor
İşsizler sıklıkla (yüzde 31.6) eş-dost vasıtasıyla iş arıyor
Yüzde 88.6'sı (2 milyon 901 bin kişi) daha önce bir işte çalışmış
Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 44.1'i hizmetler yüzde 25’i sanayi, yüzde 19.3’ü inşaat, yüzde 9.7’si ise tarım sektöründe çalışmış. Yüzde 2’si ise 8 yıldan önce işinden ayrılmış
İşsizlerin yüzde 31.2’sini çalıştığı iş geçici olup, işi sona erenlerin yüzde 19,3’ünü işten çıkarılanlar, yüzde 14.1’ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 8.5’ini işyerini kapatan/iflas edenler, yüzde 8.3’ünü ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 7.1’ini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 11.5’ini ise diğer nedenler oluşturuyor.
İşsizlik oranı daha da artarak yüzde 15'e çıkabilir
Kriz her geçen gün işsizler ordusuna yenilerini eklerken, NTV'de yer alan uzmangörüşleri işsizliğin daha da artacağına dikkat çekiyor. İşsizliğin özellikle Ocak ve Şubat aylarında yeni zirvelere çıkması bekleniyor.
Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Doçent Dr. Erhan Aslanoğlu, işsizliğin mevsimsel olarak yüksek olduğu Ocak ikinci dönem ve Şubat aylarına ilişkin verilerin bu rakama dahil olmadığını ifade ederek, oranın önümüzdeki aylarda yüzde 15 seviyelerine kadar çıkabileceğini belirtti.
Fortis Ekonomisti Erkin Işık, "Tarım dışı işsizlik oranının yüzde 17.3'e çıkması oldukça çarpıcı. Ekonomideki yavaşlamanın istihdam piyasasına bu kadar erken yansıması beni şaşırttı. Şu anda bulunduğumuzdan daha da olumsuz bir noktaya varacağız" dedi.
İşsizliğin tepe noktasına henüz ulaşmadığını belirten TEB Başekonomisti Selim Çakır, "Hükümetin bütçedeki 2009 büyüme öngörüsü yüzde 4, piyasanın beklentisi ise yüzde 3 daralma yönünde. Büyümeye ilişkin fasit dairedeki unsurlarından birinin işsizlik olduğu düşünülürse tüketimdeki daralmanın yanı sıra bu işsizlik rakamlarını görenlerin geleceğe yönelik artan endişeleri bile tüketimlerini ertelemesi için sebep olabilir ve ekonomideki toparlanmayıcı geciktirebilir" dedi.
Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar tarafından yayımlanan ekonomi notunda ise "Ocak ve Şubat aylarında işsizlik sigortasından yararlananların sayısının geçen senenin iki katının da üzerine çıkmış olması, işsizlik oranının 2009 yılı ilk çeyreğinde artmaya devam edeceğine ilişkin önemli bir gösterge...Bu dönemde işgücü artışının da hız kazanarak geçen yıla göre yüzde 4.9 yükselmesine rağmen, işsizlik oranı yüzde 13.6 ile TÜİK’in verileri hesaplamaya başladığı 1988 yılı sonrası en yüksek seviyesine çıktı" denildi.