T24 Haber Merkezi
İsmail Ahmet Yeniçeri
Türkiye'nin, Rusya'dan satın alınan ve temmuz ayında getirilmesi öngörülen S-400'lerin teslimatında ABD'nin talebi üzerine erteleme yapılmasını gündemine aldığı iddia edildi.
Ertelemenin gündeme geldiği iddiası ilk olarak Reuters tarafından duyurulurken; benzer bir haber yapan Bloomberg tarih vererek teslimatın 2020'ye ertelenmesinin değerlendirildiğini öne sürdü.
Geçtiğimiz hafta Trump yönetiminin, Ankara'dan S-400 füze savunma sistemi teslimatının ertelenmesini istediği iddia edilmişti. Bu haberle birlikte dolar/TL, 6.1315 seviyesinden yüzde 1,5'luk düşüşle 6.0721 seviyesine gerilemişti.
Bloomberg'ün haberinde, ertelemenin NATO'nun bu iki büyük müttefikine Türkiye ekonomisine daha fazla yaptırımla sonuçlanacak bir çıkmazı çözmek için zaman kazandıracağı yorumu yapıldı. ABD'li yetkililer, Rus füze sisteminin Türk üreticilerin de katkılarıyla üretilen F-35 de dahil olmak üzere NATO uçaklarını vurmak için tasarlandığını savunuyordu.
ABD Savunma Bakanı Vekili Patrick Shanahan, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada "Eğer Türkiye S-400 kararını uygulamayı seçerse, o zaman biz de bu projeyi Türkiye'den çekmek zorunda kalacağız" demişti. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise, geçen ay ABD Senatosu'nda yaptığı konuşmada, "Pentagon'da bana anlattıklarına göre, büyük oranda S-400'ün faaliyet gösterdiği hava sahasına aynı anda F-35'i göndermek mümkün değil. Bu pek teknik bir açıklama olmadı belki ama bu teçhizat bir arada bulunamaz, bunu dışişleri ve askeri iletişim kanallarından (Türkiye'ye) net bir şekilde ortaya koyduk. Bu çok ciddi teknik sorun" diyerek Türk yetkililerin bu konuda bilgilendirildiğini söylemişti.
Türk hükümeti yetkilileri, ABD'nin Türkiye'ye Patriot füzeleri satmaması sebebiyle S-400 hava savunma sistemi alımında geri dönüş olmadığını söylüyor. Bloomberg'in haberine göre ABD Dışişleri Bakanlığı geçen aralık ayında tutumunu değiştirerek Patriot füzesinin Türkiye'ye satılmasını teklif etti ancak geçen ay Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, S-400 anlaşmasının "bitmiş bir anlaşma" olduğunu ve NATO'nun Türkiye'nin hava sahasını koruma yeteneğine sahip olmadığını söyledi.
Bloomberg'in aktardığına göre, Türkiye'nin alımları iptal etme konusundaki isteksizliği, Arjantin pesosundan sonra gelişmekte olan piyasalarda en kötü performans gösteren para birimi olan Türk Lirası'nda ciddi bir düşüşe neden olacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hafta sonunda yaptığı açıklamada, Türkiye'nin "kendine güvendiği sürece" yaptırım ve tehditlerle raydan çıkmayacağını söyleyerek, ABD'nin S-400 ve F-35'e ilişkin açıklamalarını sert sözlerle eleştirdi.
Türkiye, S-400'lerin F-35 de dahil olmak üzere NATO'nun askeri teçhizatı için risk oluşturup oluşturmadığını araştırmak için ABD'ye ortak bir komisyon kurulmasını teklif etti. Bloomberg'in başka bir Türk yetkiliye dayandırdığına göre, ABD’nin 'S-400’lerin NATO sistemlerine tehdit olup olmadığını araştıran bir komisyon kurulsun' önerisini kabul etmesi halinde, Türkiye de erteleme önerisine sıcak bakıyor.
Geçtiğimiz günlerde Alman Bild gazetesi de Türkiye’nin S-400’lerle ilgili 'geri adım attığını' öne sürmüş, bu iddia cumhurbaşkanlığınca yalanlanmıştı.