Kırmızı et, sakatat, deniz ürünleri ve alkolün fazla tüketilmesinin “gut” hastalığına yakalanma riskini artırdığı ve hastalığın seyrini olumsuz etkilediği belirtildi.
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Eftal Yücel, gut hastalığının gelişmesinde kırmızı et ve hayvansal proteinin aşırı tüketilmesinin etkili olduğunu, bu yüzden halk arasında “Kralların Hastalığı ya da zengin hastalığı” şeklinde bilindiğini ifade etti.
Prof. Dr. Eftal Yücel, “Gut daha çok 40-65 yaşın üzerindeki aşırı kilolu, fazla proteinle
beslenen ve alkol tüketen erkeklerde ve menopoz sonrası ileri yaşlarda kadınlarda
görülen bir eklem hastalığıdır” diye konuştu.
Eftal Yücel, hastalığın, ürik asit kristallerinin eklemlerde birikmesi sonucu ortaya çıktığını belirterek, “Her 100 kişiden birinde rastlanmaktadır” dedi.
Kış aylarının gelmesiyle pek çok kişinin daha ağır yemekler yemeğe, balık sezonun açılmasıyla bol deniz mahsulü tüketmeye başlayabileceğini belirten Yücel, “Proteinden zengin besinlerin fazla yenilmesi hastalığa yakalanma olasılığını yükseltir, hastalığın seyrini olumsuz etkiler. Özellikle, şu an bolca bulunan balık birçok hastalığa şifa verirken, gut hastaları için fazla tüketildiğinde tehlikeli olabilir” uyarısında bulundu.
“Ayakta şiddetli ağrı ve şişlik olur”
Hastalığın, böbreklerden atılan bir madde olan ürik asit kristallerinin eklemlerde ve böbreklerde birikmesiyle birlikte kendini göstermeye başladığını ifade eden Yücel, şunları kaydetti:
“Hastaların çoğunda, ayak baş parmağında ani ve genellikle sabah başlayan şişlik, kızarıklık ve çok şiddetli bazen zonklayıcı ağrı şikâyeti olur. Ağrı tipik olarak çok şiddetlidir, hafif bir dokunuş bile ilk günlerde belirgin ağrıya neden olabilir. Çoğunlukla 4 hastadan 3’ünde ayak baş parmak ağrısı ile karşılaşılır.
Ayak bileği ve dizler, ayak birinci parmağı dışında sık tutulan eklemlerdir. Hastalık başlangıçta 7-10 günde yatışan ataklar tarzında ve genellikle tek bir eklemde olur. Ataklar giderek sıklaşır, tedavi edilmezse birden çok eklemde ve uzun süreli eklem şişlik ve ağrıları oluşabilir. Çok eklemde ve devamlı hal aldığında kronik gut hastalığı adı verilir. İlerlemiş hastalığı olanlarda çok değişik eklemlerde tutulum ve eklem deformiteleri olabileceği gibi, cilt altında da ürik asit birikimlerine bağlı ağrısız nodüller meydana gelebilir. Ürik asit fazlalığına bağlı böbrek taşları ve böbrek çalışmasında bozukluklar da ortaya çıkabilir.”
Ailede gut hastalığı
Ailede gut hastası olanlar ile kiloluların gut hastalığı riskinin arttığına dikkati çeken Yücel, sağlıklı erişkinlerin yüzde 5-8’inde kanda ürik asit seviyesinin normalden yüksek olabileceğini, bu kişilerin ancak yüzde 10-20’sinde gut artriti ortaya çıktığını söyledi.
Ürik asit seviyesi yüksek olanların diyetlerine dikkat etmelerini, bu kişilerin hayvansal proteinleri az almalarını, alkol kullanmamalarını, ürik asidi artırabilen idrar söktürücü ve aspirin gibi ilaçları zorunluluk dışında almamalarını öneren Yücel, gut hastalığı için en çok bira, en az şarabın zararlı olduğunu kaydetti.
Eftal Yücel, yılda ikiden fazla eklem iltihabı atağı geçiren, böbrek taşı olan veya böbrek çalışmasında azalma bulunan gut hastalarının ürik asidi azaltıcı ilaçları her gün almalarının gerekebileceğini belirtti. Gut hastalarının birçok uzmanlık alanından hekimlerce tedavi edildiğini kaydeden Yücel, “Hastaların ve kullanılan ilaçların yan etkilerinin daha iyi değerlendirilebilmesi için hastaların, iç hastalıkları uzmanı da olan romatoloji uzmanlarınca veya iç hastalıkları uzmanlarınca takip edilmesi tercih edilmeli” dedi.
(AA)