Emre 8 yaşında ve yediklerini seçiyor. Emre’nin sınıf arkadaşı olan Serra’nın annesi de kızının sebze ve meyve sevmediğinden, sadece hamburger, patates kızartması, pizza gibi hazır yiyecekleri iştahla yediğinden yakınıyor… En büyük sıkıntı, ne kadar anlatırsak anlatalım, çocuklar meyve-sebze yemenin önemine ikna olmuş gibi görünseler de sonuçta tabakta kalanın hep faydalı besinler olduğu. Mesela brokoli ve ıspanağa bayılan bir çocuğu en son ne zaman görüp duyduğunuzu hatırlıyor musunuz? Sebzede durum böyleyken, ne yazık ki meyveler de çikolata, bisküvi, gofret gibi ürünlerin karşısında genellikle hep en son tercih edilen oluyor.
Pek çok ailede benzer sorunlar yaşanıyor. Anne ve babalar, çocuklarının “sağlıklı” beslenmelerini sağlayamıyorlar; örneğin sebze, meyve veya tam tahıl ürünleri. Kendi hallerine bıraksak, neredeyse bütün bir günü şeker, gofret ve gazlı içeceklerle geçirecekler… Bu konu hakkında uzmanların yorumu, çocukları n kolay yenilebilen ve tatlı olan her şeyi sevdikleri. Ama sonuçta bunlar kural olarak sağlıksız ya da şişmanlatan yiyecekler grubuna giriyor. Hamburger gibi fast-food besinlerin neden çocuklar tarafından çok sevildiğini anlamak kolay. Ketçap, mayonezle yumuşatılmış iki dilim ekmek ve arasında ince bir dilim köfte, sert bir tahıl ekmeğinden daha kolay yutulabiliyor.
“Ali elma ye!”
Çocukların öğrenmesi gereken, yemek yemenin zor fakat yine de leziz olabileceği. Bunu öğretmeye ne kadar erken başlarsanı z, o kadar iyi. Örneğin daha emekleme çağındaki çocuğu elma veya armut gibi yiyeceklere alıştırmak lazım. Küçük bir çocu- ğun eline kocaman bir elma vermek sizi dehşete düş ü r m e s i n . Ufaklıklar elmayı ellerinde tutmak için uğraşacak, ara sıra ısı- racaklar. Bu şekilde oyunla tat ve koku duyuları gelişecek, sert gıdalara alışacaklardı r. Buna rağmen, şekerli çaydan hep uzak durmak gerekir. fiekerli çay içmek, çocukları daha küçük yaştan itibaren günde belli bir dozda tatlı yemeye alıştırıyor. Daha sonra bu çocuklar, su içmek yerine gazoz gibi içecekler arıyorlar. Bu tip meşrubatlar da çocukların şişmanlamasında şeker, çikolata, gofret kadar önemli bir faktör oluşturuyor. Çocukların, biz ona sağlıklı beslenmeyle ilgili bilgileri verdikten hemen sonra değişmesini beklemek hayalcilik olur. Bunun yanı sıra hemen aklımıza geliveren “yasaklama” da çözüm değil. Tam tersine, yasak olan şey cazibe kazanır. Fakat bu işi tersine çevirerek, çocuklara o iğrenç buldukları şeyleri yedirmeyi denemek ister misiniz? Mesela şu sihirli cümleleri bir deneyin: “Çocuklar bunu yiyemez!” Ya da ‘Bundan çok fazla yeme, sana dokunur!” Çocuğun sebzeye bambaşka bir gözle baktığını görerek şaşıracaksınız.
Sağlıksız büyüyorlar
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çocuk ve gençlerin pek çoğu, boş vakitlerini oturarak geçiriyorlar. Ne yazık ki oturdukları yer ise ya bilgisayarın ya da televizyonun karşısı oluyor; üstelik bir yandan da yiyorlar. Dışarıda oynamak artık çok az rastlanan bir alışkanlık. Bu durumun sağlıksız sonuçları en başta şişmanlık olarak kendisini gösteriyor. Bu nedenle yaşları ve yetenekleri göz önüne alınarak spor, müzik gibi faaliyetlerde bulunması ya da farklı el becerileri edinmesi için çocukları motive etmek gerekir.
Şişman çocukları bekleyen tehlike
“Özellikle 2 yaşından sonra oluşan şişmanlık, ilerde obezitenin göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca bu çocuklarda ilerideki dönemde kalp hastalıklarının görülme oranı da artıyor. Çocukluklarda obezitenin nedeni genetik olduğu gibi çevresel ve psikolojik faktörlere de bağlı olabilir. Anne ve babası şişman olan bir çocuğun şişman olma riski daha yüksektir. “Aile bireyleri de örnek olmalı” Doğru beslenme için aşırı yağlı besinlerin azaltılması, yağda kızartmalar ve yağlı etlerin mümkün olduğu kadar az tüketilmesi gerekiyor. Bunların yanı sıra yemeklere konulan yağın azaltılması, şekerli besinlerin porsiyonunun küçültülmesi, sebze ve meyve tüketiminin artırılması, ara hazır meyve suları, gazoz, kola gibi içecekler ile bisküvi, cips yerine “ayran, meyve suyu, meyve, süt, yoğurt” tercih edilmesini öneriyoruz. Ayrıca diğer aile bireylerinin de çocukla aynı şeyleri yemesi, beslenme eğitiminin başarılı olmasını sağlar.
(SENİNLE)