T24- Yazar Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, " kolonoskopi, rektoskopi ve prostat gibi 'belden aşağı' testler söz konusu olduğunda erkeklerin hemen yüzlerinin kızardığını ve bu testleri yaptırmaktan kaçındıklarını söyledi.
Prof. Müftüoğlu'nun Hürriyet gazetesindeki köşesinde yayımlanan (10 Mart 2011) yazısı şöyle:
Erkekler bu testlerden hoşlanmıyor
Bazı tıbbi testlerden çekinmek yalnız kadınlarda değil erkeklerde de sık görülen bir problem.
Biz doktorlar bazı “taş fırın” erkeklerin belirli tıbbi testleri yaptırmak söz konusu olduğunda nasıl kızarıp bozardıklarını, terleyip solduklarını görünce pek şaşırmayız. (Laboratuvar testleri için kan örneği verirken bile bayılanları bu grubun dışında tutuyorum.)
Erkeklerin korkusu “ağrı-acı”dan ziyade “mahremiyet” ve “erkekliğe gölge düşürme durumuyla” ilgilidir. Özellikle “belden aşağı” testler söz konusu olduğunda erkeklerin hemen kafası karışır, yüzü kızarır. Hatta bazıları bu testleri yaptırmayı “külliyen reddeder!” İşte o testler...
Prostat testleri
Prostat muayenesi ister parmakla doktor tarafından yapılsın, ister “Rektal Prob ile Ultrasonik Değerlendirme” söz konusu olsun çoğu erkeği rahatsız ediyor. Oysa her erkeğin bu değerlendirmeyi her yıl, en azından iki yılda bir yaptırmaları şart. Ama önyargılar nedeniyle çoğu erkek makattan yapılan bu testlerden hoşlanmıyor. Razı olup da yaptıranlarda en az üç beş yıl ortalıkta görünmüyor!
Oysa her iki test de prostat kanserinin erken teşhisi için son derece önemli.
Bilindiği gibi tıpkı kadınların meme kanseri problemi gibi erkeklerinde prostat kanseri problemi var. Çoğu erkek erken teşhis edilmesi halinde neredeyse yüzde 100 oranında tedavisi mümkün olan bu kötü hastalıktan dolayı yaşamını kaybediyor. Kurtulsalar bile hayatlarının en güzel üç beş yılını radyoterapi ve kemoterapi gibi problemli süreçlerle uğraşarak geçiriyor. Bir kez daha altını çizelim.Düzenli prostat problemleri yaptırmak özellikle ailesinde bilhassa kardeşleri, baba ve amcalarında prostat kanseri bulunan erkekler için vazgeçilmez bir değerlendirmedir.
Kolonoskopi ve rektoskopi
Erkekler bu testi yaptırmamakta kadınlardan daha dirençliler. Gerekçe prostat muayenesiyle aynı: Tetkik biçimi biraz nahoş! Ama kolon kanseri erken teşhiste yüzde 100 tedavi edilebilen hatta daha kanser olmadan kolonoskopi sayesinde çok ama çok erken dönemlerde bile tespit edilebilen ve yine bu yöntem yardımıyla “polipektomi” gibi sıradan bir işlemle kanserleşmeden çözümlenebilen bir sağlık sorunu.
Bu nedenle özellikle ailesinde kolon kanseri olanların daha önceden kalın bağırsaklarında polip saptananların, “villöz adenom” “familyal poliposiz” gibi genetik kalın bağırsak hastalığı olanların bu incelemeden kaçmamaları gerekiyor.
Ayrıca “hemoroit” erkeklerde sık görülen bir problem.
Özellikle iç hemoroitlerin teşhisi ise ancak rektoskopik incelemeyle konulabiliyor. Daha da önemlisi bazı hemoroitlerin arkasında gizlenmiş bir makat kanseri;(rektum kanseri) gibi sorunlar da olabiliyor. Ayrıca makat bölgesinde görülen akıntı (fistül) ve çatlakların (fissür) tanısı ancak dikkatli bir muayene ve rektoskopik inceleme” ile konulabiliyor. Ama ne var ki tıpkı kolonoskopi gibi rektoskopi de çoğu erkek tarafında daha yolun başında reddedilen bir test. Hem de çok önemli olmasına rağmen.
Diğerleri...
Erkeklerin yaptırmaktan hoşlanmadığı testler listesine kalp damar hastalıklarının erken tanısında kullanılan “eforlu elektrokardiyogram”ı, “talyum taramaları” ile “tomografik anjiyografi” ve yarattığı kapalı alan korkusu nedeniyle “MRİ incelemeleri ve diğer tomografik analizleri” de eklemek lazım. Ama bunların gösterdikleri direnç özellikle prostat ve kolon incelemelerine gösterdikleri dirence göre bir hayli hafif kalıyor.
Sistoskopik muayeneler
Sistoskopi mesane (idrar torbası) içi ve üretra adı verilen idrar kanalındaki sağlık sorunlarının teşhisinde kullanılan bir test. İtiraf etmeli ki sadece yapılmasının güçlüğü ve verdiği nahoş duygular değil, çoğu zaman ağrılı bir işlem olması nedeniyle de erkeklerin hoşlanmadığı testler grubunda yer alıyor. İdrar güçlüğü çeken erkeklerin çoğunda yapılan “flow-sitometri”de benzer testlerden.
İdrar akım hızını değerlendirmeye yarayan bu testte uygulamanın getirdiği bazı sıkıntılar nedeniyle erkekler tarafında çoğu zaman reddediliyor.