T24 - İsrail'e yönelik yaptırımların açıklanmasının ardından Türkiye, Gazze'ye yönelik ablukanın kaldırılması için düğmeye basıyor. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın daha önce ertelenen Mısır ziyaretini bu hafta yapması bekleniyor. Ziyaretin, 12-13 Eylül'de yapılması için görüşmeler hala sürerken, Kahire'den sonra Erdoğan'ın hedefi Refah sınır kapısından Gazze'ye geçmek.
Sabah'ın haberine göre eğer Mısır bu geçişe izin verirse, Gazze'nin dünyaya açılan tek kapısı olan Refah'tan ilk defa bir hükümet başkanı giriş yapmış olacak. Mısır'ın, ziyareti bu haliyle kabul etmemesi halinde ise ziyaretin gerçekleşmesi beklenmiyor.
BM'de ambargo oylanacak
İsrail yönetiminin Gazze'ye yönelik ablukasını tanımadığını ilan eden Türkiye'nin bir diğer girişimi de BM'de olacak. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 18 Eylül tarihinde gideceği BM Genel Kurulu'na Türkiye, uygulanan ablukanın yasal olmadığını belirten bir tasarı sunacak. Hedef, bu tasarının BM Genel Kurulu'nda oylanarak kabul edilmesi. Filistin devletinin ilan edilmesi beklenen bu yıl ki Genel Kurul'da Türkiye'nin atacağı adımın da sinerji oluşturması bekleniyor. Tasarı kabul edilirse Türkiye, İsrail' in 31 Mayıs 2010 tarihi itibariyle Gazze'ye yönelik olarak uyguladığı ablukanın Uluslararası Adalet Divanı'nda incelenmesini sağlayacak. Türkiye, kendi adına Lahey'e başvuru yapmayacak. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun açıkladığı 5 yaptırımın ardından da Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Arap Birliği Genel Sekreteri Nebil El Arabi telefonla Türkiye'ye destek verdi. Türkiye'nin İsrail'e karşı politikasını destekleyen Abbas ile New York'ta atılacak adımlar ele alınırken, Arabi de yeni politika nedeniyle tebrik etti, destek verdiğini belirtti. Arabi, bu destek çerçevesinde Arap Birliği'nin ilk toplantısında bu konuyu özel gündem maddesi olarak birliğe taşıyacağını kaydetti.
Tecrit yaptırımı
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün "devamı var" dediği B planının açıklanmayan bazı ayrıntıları ortaya çıkmaya başladı. Ankara, Mavi Marmara raporunu sızdıran ve 15 aydır Türkiye'den özür dilemeyen İsrail'i uluslararası arenada tecrit etmek için yoğun bir kamu diplomasisi kampanyasına hazırlanıyor. Kampanya Başbakanlık ve ilgili kurumların işbirliğiyle yürütülecek. Uluslararası örgütler ve ikili münasebetler temelinde geliştirilecek kampanyanın planlamasının yapıldığı, önümüzdeki günlerde eşgüdüm içerisinde düğmeye basılacağı öğrenildi. Kampanyanın sürdürüleceği kuruluşlar BM ve İslam Konferansı Örgütü olarak öne çıkıyor.
Kırılma noktası
"İlişkilerde çok büyük bir kırılma noktasına girdik" diyen Başbakanlık kaynakları, "Bu dava sadece Türkiye-İsrail meselesi olmaktan çıktı. Arap-İslam dünyasını ve hatta Batı'yı da yakından ilgilendiriyor. İsrail uluslararası kamu vicdanında mahkum edilecek" ifadesini kullandı. Bu arada İsrail hükümeti üzerine kurulacak baskıda en etkili yöntemlerden birisinin İsrail'le askeri ilişkilerin dondurulması olduğu belirtiliyor. Buna göre İsrailli firmalar askeri ihalelere alınmayacak. Bu durumda İsrail'deki silah üreticilerinin hükümet üzerinde baskı kuracağı belirtiliyor.
Mısır-İsrail arasında yüksek gerilim
Mısır'ın, İsrail ve Türkiye arasındaki sorunda nasıl bir tutum takınacağı henüz netleşmedi. Erdoğan'ın, Gazze'ye geçememesi halinde Mısır ziyaretini yine erteleyebileceği belirtilirken, İsrail ve Mısır arasındaki yüksek gerilime işaret edildi. Ağustos ayında Sina yarımadası yakınlarındaki Eilat kasabasında otobüsleri hedef alan saldırıda sekiz kişi hayatını kaybetmişti. İsrail ordusunun, saldırı üzerine hem Gazze'de hem de saldırının meydana geldiği bölgede düzenlediği operasyonlar Mısır sınırının ötesine de taşmış ve aralarında beş polisin de bulunduğu 15 kişi hayatını kaybetmişti. Mısır da bunun üzerine Tel Aviv'deki Büyükelçisi'ni geri çağırmış, İsrail'i siyasi ve hukuki olarak sorumlu tuttuğunu açıklamış, soruşturma ve özür talep etmişti. İsrail'den gelen özrün hemen ardından Büyükelçi geri dönmemişti.
Levy ve 2 diplomat
İkinci katip düzeyinin üstündeki İsrail'li diplomatların ülkeyi terk etmesi istenirken, bu konuyla ilgili resmi bildirimin yarın yapılması bekleniyor. Halen İsrail'de bulunan ve artık geri dönmeyecek olan Büyükelçi Gaby Levy'nin yanı sıra Müsteşar Ella Aphek ve Ankara Konsolosu Türkiye'yi terk etmeye hazırlanıyor. İsrail'in askeri ataşesi de geçtiğimiz ay görev süresi dolduğu için geri dönmüştü. Bu durumda Ankara'nın İsrail Büyükelçiliği'nde en kıdemli diplomat olarak bir Dürzi olan Maslahatgüzar Nizan Amir kalacak.