Yaşam
EN YAKIN DOSTA YETERLİ İLGİYİ YOK EDİRNE (A.A)
12 Aralık 2010 13:42
-EN YAKIN DOSTA YETERLİ İLGİYİ YOK EDİRNE (A.A) - 12.12.2010 - Köpek Irkları Federasyonu Başkanı Hasan Canseven, Türkiye'deki köpek ırklarının bilimsel tespitinin yeterince yapılmadığını belirterek, ''Türkiye'de bugüne kadar yeterli bilimsel tespiti yapılmayan, soykütüğü hiç tutulmayan ve kimsenin farkında olmadığı 20'yi aşkın köpek ırkının olduğunu tahmin ediyoruz'' dedi. Canseven, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 4 yıllık bir federasyon olduklarını ve bu süre içinde sadece Sivas Kangal Köpeği ile ilgili bilimsel çalışma yapabildiklerini ifade ederek, ''Türkiye'deki diğer ırkların tespiti konusunda çalışmalarımız sürecek. Ülkemizde bugüne kadar insanın en sağdık dostu olarak nitelenen köpekle ilgili hiç bir bilimsel çalışmanın yapılmamış olması bizim için büyük bir eksiklik. Ülkemizdeki veterinerlik fakültelerinde köpek bilimi olan kinoloji dediğimde kimse ne olduğunu anlamıyor. Hiç bir üniversitemizde kinoloji kürsüsü yok. Süratle bu eksikliğin kapatılması gerekiyor'' dedi. Avrupa'dan Türkiye'ye getirdikleri kinologların, en az 20 köpek ırkının olduğunu kendilerine ilettiklerini ifade eden Canseven, şunları söyledi: ''Türkiye'de bugüne kadar bilimsel tespiti yapılmayan ve kimsenin farkında olmadığı 20'yi aşkın köpek ırkının olduğunu tahmin ediyoruz. Bir çok av, çoban ve fino ırkı köpeğimiz var. Bir kısmı kuş, bir kısmı da daha büyük avlarda kullanılıyor. Trakya'nın bir ırkı olan Kopay kısa, uzun, sert tüylü olarak çeşitli türlere sahip. Kovucu kopaylar ses vererek avı takip edip, avcıya sesle avı bildirirler. İçanadolu ve Karadeniz'de de ırklar var. Irkların tespiti için çalışma henüz başlatılamadı. Geçmişi az olan bir federasyonuz. 4 yıldır faaliyetteyiz. Başka ülkelerde federasyonlar sahip çıktığı Kangal köpeğimiz vardı. Onunla başladık. Kangalla ilgili bilimsel çalışmayı tamamladık. Uluslararası Kinoloji Federasyonu Genel Kurulu'nda tartışılıp, oylanarak kabul olunca; tüm dünyada ırk olarak kabul olunuyor.'' -KİNOLOJİ KÜRSÜSÜ- Veterinerlik fakültelerinde mutlaka kinoloji kürsülerinin oluşturulması gerektiğini savunan Canseven, ''Veterinerlik fakültelerinde kinoloji bilinmiyor. Hiç bir üniversitemizde kinoloji kürsüsü yok. Bazı üniversitelerimizde başlayacağı belirtiliyor. Kürsü kurulması gerekli. Avrupa'dan getirttiğimiz kinologlar ülkemizde bize ait en az 20 köpek ırkının olduğunu, ama kimsenin bunun farkında olmadığını belirttiler'' dedi. Türkiye'de ilk akla gelen köpek ırkının Kangal olduğunu, Akbaş'ın bilindiğini ancak tazılar ve kopaylardan kimsenin söz etmediğini kaydeden Canseven, şöyle konuştu: ''Tazılar ve kopaylar da en az çoban köpekleri kadar önemlidirler. Kopay ırka mensup köpekler türleri var. Kırmızı renklisine Trakya'da Macar Kopay'ı tabir ediliyor. Araştırdım. Orta Asya'dan gelenlere Macar denilmiş. Onlarla birlikte gelen köpeklere de Macar Kopay'ı denilmiş. Macaristan'la bir bağlantısı yok. Saha araştırması yapıyoruz. Tarihi de araştırıyoruz. İnsan nasıl gelmiş, paralelinde köpekler gelmişler. Köpeklerin atası da araştırma konularımızdan birisidir. Anadolu ve Trakya'da 20'nin üzerinde, belkide 30'u bulacak sayıda köpek ırkı tespit edeceğimizi tahmin ediyoruz.'' -SOY KÜTÜĞÜ VE CİP UYGULAMASI- Canseven, Türkiye'de soy kütüğü tutulması uygulamasının hiç yapılmadığını belirterek, ''Sivas'ın Kangal ilçesinde kaymakamlık sadece kendi üretim merkezindeki yavrulara belge veriyor. Bu uluslararası kabul gören bir şey değil. Bize, Köpek Irkları Federasyonu (KIF) olarak 3 binin üzerinde soy kütüğümüze kayıtlı. 2010 yılınsa 600 yavru kayıt oldu. Bu sayının yıl sonuna kadar bini bulmasını bekliyoruz. Önümüzdeki yıl ise 2-3 bin yeni kayıtın olacağını düşünüyoruz. Kayıt olan hayvanlara KIF ve Uluslararası Köpek Irkları Federasyonu'nun logolarının bulunduğu ve yurt dışında da tanınan belgeleri veriyoruz'' dedi. Köpeklere özel bir enjektörle, deri altlarına cip yerleştirilmesi işlemininde son yıllarda artarak uygulandığını söyleyen Canseven, ''Bu ciplerin Türkiye'ye maliyeti 8-10 TL. Ancak ilk yıllarda veterinerler 300 TL kadar para alıyordu. Şimdi bu para 60-70 TL'ye düştü. Biz federasyon olarak toptancıdan 12-13 TL'ye alıyoruz. Bize kayıt olan köpeklere 20 TL karşılığında taktırtıyoruz'' diye konuştu. -KANGAL YAVRUSU KÖYDE 300 TL, AVRUPA DA 3 BİN AVRO- Türkiye'nin en çok tanınan köpek ırkı olan Kangal'ın yasak olmasına rağmen yurt dışına götürüldüğünü iddia eden Canseven, ''Sivas'ta yavru kangal köylüde 50-500 TL arasında satılıyor. Yabancılar yasağa rağmen bu yavrularu yurt dışına götürüyorlar. Gümrükçüler bu köpeklerin yurt dışına çıkarılmalarıyla ilgili mevzuatı bilmiyorlar'' dedi. Yurt dışına götürülen Kangalların, götürüldükleri ülkedeki Köpek Federasyonlarında Anadolu Çoban KÖpeği olarak kaydının yapıldığını ve geçmişi bilinmiyor kaydı düşüldüğünü ifade eden Canseven, ''Bu kağıtla birlikte yavrunun fiyatı 2 bin Avro'ya çıkıyor'' diye konuştu. Kangalların üremelerinin kayıtlı olmasının şart olduğunu kaydeden Canseven, şunları söyledi: ''Üstün nitelikli yavrular damızlık ayrılmalı. Diğerleri ise kayıtları burada yaptırıldıktan sonra satışına izin verilmeli. Gümrükçülerde bu konuda eğitilip, sınırdan belgesi olmayan köpeklerin geçişine izin vermemeleri sağlanmalı. Bu kurallara uyulursa yavrunun tanesi 1.000 TL olacak. Türkiye'de 2 bin dişi Kangal olduğunu var saysak, bunları yılda bir batında 5'er yavru yapsa, tanesi 1.000 TL'den satıldığında önemli gelir oluşturur. Bunun dışında 6-7 çoban ırkımızda mevcut. Finolarımız var. Yeni çıkan ırklar dünyada moda oluyor. Hiç kimsenin göremediği ekonomik gelir olacaktır. Av köpeklerinden başlayarak, tüm köpeklerimiz Türkiye'ye gelir sağlayacaktır. Canseven, KIF olarak meralarda av köpeği, koruma görevi yapan köpeklere iş yarışması yaptıklarınını, köpeklerle ilgili olarak ırk standartları göz önünde tutulan güzellik yarışmaları da yaparak, köpek sahiplerini teşvik ettiklerini ifade etti.