T24- ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Deprem Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Polat Gürkan, Elazığ depremini yaklaşık 2 hafta önce haber verdi. Deprem tahmini doğru çıkan Prof. Gürkan, NTV canlı yayının soruları şöyle yanıtladı:
- Meclis'te İstanbul’la aynı derecede riskli alanlar olduğunu söylediniz. Elazığ da bunlardan biriydi. Nasıl bu tespiti yaptınız?
Gerek bilim dünyasında gerek medyada İstanbul’a yönelik büyük bir ilgi var, çünkü önümüzdeki 20-30 yıl içinde orada büyük bir deprem olacağı öngörüsü yapılmıştır.
Ben Meclis'te ne kadar İstanbul’da deprem meydana gelmesi halinde muhtemel kayıplar ön planda ise depremin vuku bulma açısından İstanbul’la eşit düzeyde olan başka yörelerimiz de var dedim.
Bunların arasında Bursa’dan bahsettim, Bursa’nın adeta ortasından geçen ve aktif olduğunu bildiğimiz bir fay var. Aynı şekilde 1860’larda Elazığ’ın bir deprem geçirdiğini biliyoruz. Demek ki 150 yıla yaklaşan bir süre geçmiş, yeniden olabilir manasında söyledim.
İzmir ve Antakya da bu grupta sayılabilir. Başka illerimiz de var.
- Bölgedeki şu andaki tespitleriniz neler? 60’a yakın artçı şok olduğu söyleniyor.
Her büyük depremin arkasından bu küçük depremler hem sayıca yoğun bir şekilde başlar hem de büyüklükleri ilk başta ana şoka yakındır ama daha sonra söner ve sonunda biterler.
Bir hafta on gün sonrasında artık iş dengeye varmış denilebilir. Bu artçı depremlerin de yol açabileceği ilave zararlar ve hasarlar olmaktadır. O nedenle hasar görmüş bina varsa içine insanlarımızın girmekten kaçınmasını tavsiye ederim.
Elazığ’da çok zararlı bina yok, çatlaklar var. Depremin odak derinliğinin 10 kilometre olduğu anlaşılıyor, 10 kilometre sığ sınıflandırmaya girer, etkileri fazla uzağa gitmeden azalır ve yok olurlar. Elazığ bu bakımdan şanslıdır ve ucuz atlatmıştır.
Elazığ aslında Anadolu’da mevcut olan illerin tipik bir örneğidir. Binaları altı dükkan, üstü 4-5 kat olan tipik binalardır. Şehir merkezinde bunlar bitişik nizam içindedir. Bu tipik yapılarımızda bazı temel zayıflıklar var, bunların güçlendirilmesi lazımdır. Biz bu gözlemleri bundan 10 yıl önce Yalova’da yaptık, Gölcük’te yaptık. Bundan 7 yıl önce Bingöl’de aynı şeyleri gördük.
- Yeni yapılanmada nelere dikkat etmek lazım?
Eğer hasar görmesini istemiyorsak yönetmeliklerimizin ve temel mühendislik prensiplerinin söylediği şeyleri harfiyen yerine getirmemiz lazım